Phó Chánh văn phòng UBND TP Hà Nội Lê Tự Lực thông tin tại Hội nghị.
Xả nước không phải làm việc làm cá biệt
Tại hội nghị, ông Lực cho biết, theo đề nghị của Đoàn chuyên gia Nhật Bản và Công ty cổ phần đầu tư môi trường Nhật Việt (gọi tắt là JVE) xin thử nghiệm xử lý làm sạch một đoạn sông Tô Lịch, một ô nước hồ Tây bằng công nghệ nano-Bioreactor (JVE tự nguyện thực hiện thử nghiệm và tự bố trí kinh phí).
Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thế Hùng sau đó đã chủ trì cùng Sở Xây dựng, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội và các đơn với liên quan làm việc với đơn vị thử nghiệm, chấp thuận cho đơn vị tổ chức thử nghiệm, yêu cầu thực hiện các nội dung cụ thể, trong đó yêu cầu đơn vị lưu ý các nội dung: đặc thù nước thải Hà Nội, sông Tô Lịch có dòng chảy liên tục, là chủ lưu thoát nước chính của Thành phố khi có mưa và xả nước điều tiết hồ Tây khi có nguy cơ úng ngập khi thử nghiệm; Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội được TP giao phối hợp với JVE thực hiện.
Về công tác vận hành các cửa điều tiết nước Hồ Tây, ông Lực cho hay, hồ Tây là hồ giữ vai trò điều hòa, điều tiết mức nước cho hệ thống thoát nước của TP Hà Nội. Hằng năm, quy trình quản lý vận hành hồ và mực nước khống chế được thực hiện theo quy định của Sở Xây dựng, có cửa xả nước trực tiếp ra sông Tô Lịch.
Theo báo cáo của Cty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội, ngày 9/7/2019, qua công tác dự báo thời tiết, trong thời gian từ 3 - 5 ngày sau sẽ xuất hiện mưa, có cường độ khoảng từ 40 đến hơn 50 mm trên địa bàn TP; đồng thời, hiện trạng mực nước hồ Tây là 5,96m đang vượt 0,26 – 0,36 m so với mực nước khống chế đã được chấp thuận (5,6- 5,7m).
“Do đảm bảo khả năng điều hòa nên mưa ngày 17/5, lưu vực hồ Tây không xảy ra úng ngập. Việc xả, hạ mực nước hồ Tây về mực nước quy định của Cty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội là hoàn toàn phù hợp với quy trình vận hành và phương án chống úng ngập của TP từ trước tới nay”, ông Lực khẳng định.
Về tác động của việc xả nước hồ Tây đến việc thử nghiệm JVE ông Lực cho biết, thực hiện chỉ đạo của UBND TP, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã lưu ý với JVE về việc xả hạ mức nước Hồ Tây khi mưa lớn; JVE đã khẳng định việc xả nước không ảnh hưởng đến công tác thử nghiệm.
“Nội dung này được JVE khẳng định lại tại buổi làm việc với Sở Xây dựng và các đơn vị ngày 22/7/2019. Trên cơ sở kết quả dự báo thời tiết, vào lúc 9h15 và 9h30 ngày 9/7/2019, cán bộ Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội Võ Kim Oanh đã gọi điện thông báo cho cán bộ phụ trách kỹ thuật của JVE (ông Nguyễn Tuấn Anh và ông Hiếu) thông báo về việc xả nươc, điều tiết mực nước Hồ Tây để chống úng ngập”, ông Lực thông tin.
Để đảm bảo thoát nước, chống úng ngập cho khu vực, ngày 12/7/2019 Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã thực hiện vận hành cửa điều tiết hồ Tây A-B theo đúng quy trình để điều tiết mực nước về đúng mực nước khống chế.
“Trên thực tế, đúng như dự báo, vào chiều tối ngày 15/7 đã diễn ra trận mưa lớn trên địa bàn Hà Nội; lượng mưa đo được một trên các quận như sau: Ba Đình 49mm; Tây Hồ 55mm; Đống Đa 56mm; Hoàng Mai 72mm làm mực nước sông dâng cao (tại cửa cống Hoàng Quốc Việt là 4.26m) nước đã tràn vào khu vực quây xử lý bùn của JVE và chảy mạnh”, Phó Chánh văn phòng UBND TP Hà Nội thông tin.
Theo ông Lực, tại buổi làm việc với Sở Xây dựng ngày 22/7/2019, các đơn vị và JVE đã đánh giá, trong thời gian vận hành thử nghiệm, đơn vị thử nghiệm đã thu thập, cập nhật dữ liệu hằng ngày.
“Tuy nhiên do thời gian chuẩn bị thử nghiệm ngắn (1 tuần) nên Công ty JVE chưa khảo sát kỹ, chưa cập nhật đầy đủ thông tin về điều kiện tự nhiên, thời tiết, diễn biến mực nước, lưu tốc... trên sông Tô Lịch, không tham khảo hướng dẫn vận hành hệ thống thoát nước của Dự án Thoát nước nhằm cải tạo môi trường Hà Nội. Việc thử nghiệm, trong thời điểm mùa mưa của năm là không phù hợp, phương án thử nghiệm chưa tính đến việc có dòng chảy lớn khi có mưa lớn hoặc xả nước hồ Tây. Phía Công ty JVE đề nghị được thông báo sớm hơn về thời điểm xả nước Hồ Tây để đơn vị chuẩn bị kỹ hơn”, ông Lực khẳng định.
Phó Chánh văn phòng UBND TP Hà Nội nêu rõ việc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội xả nước từ hồ Tây vào sông Tô Lịch là công tác vận hành thường xuyên từ trước đến nay tuân thủ đóng quy định để đảm bảo công tác thoát nước mùa mưa, chống úng ngập, không phải làm việc làm cá biệt.
Ông Lực cũng cho hay, việc thử nghiệm làm sạch sông Tô Lịch bằng công nghệ nano-Bioreactor do nhà đầu tư đề xuất; TP Hà Nội đã giao các Sở, ngành đơn vị liên quan cùng phối hợp thực hiện, trong đó lưu ý sông Tô Lịch là sông thoát nước của TP, dòng chảy liên tục, nên khi thử nghiệm, yếu tố xả nước hồ Tây cũng như khi mưa lớn là yếu tố quan trọng để đánh giá hiệu quả công nghệ.
Thực tế khi xả nước từ hồ Tây tạo dòng chảy làm ảnh hưởng đến yếu tố kỹ thuật của thử nghiệm, cho thấy công nghệ áp dụng cho việc làm sạch nước sông chảy liên tục với lưu tốc lớn cần phải nghiên cứu đánh giá kỹ lưỡng. UBND TP sẽ chỉ đạo các Sở, ngành xem xét sau khi các đơn vị báo cáo kết quả thử nghiệm.
Không có chuyện phá kết quả thử nghiệm
Tại hội nghị, Tổng Giám đốc Cty TNHH MTV thoát nước Hà Nội Võ Tiến Hùng khẳng định, ngay từ khi dự án được triển khai phía công ty đã phối hợp chặt chẽ với công ty JVE.
Trước khi triển khai, Tổng Công ty cũng đã cảnh báo cho Công ty JVE những vấn đề có thể xảy ra là việc thử nghiệm trên đầu nguồn sông, thời điểm thực hiện vào mùa mưa sẽ xảy ra các tình huống như khi mưa lớn phải xả nước từ hồ Tây vào.
“Chúng tôi còn nhắc nhở tại sao thử nghiệm ở đầu nguồn, nhưng họ khẳng định yên tâm không vấn đề gì”, ông Hùng nói.
Theo ông Hùng, trước khi Công ty xả nước đã có thông báo, nhưng bên đó không phản hồi. Sau đó, Công ty Thoát nước Hà Nội cũng đã xả từ từ, một cống. “Khi dòng chảy chúng tôi mở không vượt qua ngưỡng quây của họ, không tràn vào hệ thống quây. Xả trong 2 ngày, để duy trì mực nước dưới quy định”, ông Hùng nói.
Đến ngày 15/7, mưa lớn, thời điểm đó nước mưa tràn vào khu vực quây xử lý bùn của JVE. Vì thế theo ông Hùng, việc cuốn trôi thành quả như lời chuyên gia Nhật nói thời điểm đó không phải “do vấn đề xả nước mà mưa lớn”.
Ông Hùng nhấn mạnh: “Họ nói xả trôi mất vi sinh của họ, chúng tôi chỉ làm công tác phối hợp, họ nói như vậy tôi không có căn cứ nào cả. Thí điểm hoàn toàn độc lập, không có hội đồng khoa học nào cả nhưng khi mưa kết luận ngay “trôi hết””.
Theo ông Hùng, ngày 22/7, Công ty cũng đã mời phía Nhật sang làm việc. Phía công ty này thừa nhận việc xả nước là khách quan và do nóng vội nên họ không nghiên cứu kỹ, chưa cập nhật đầy đủ thông tin về điều kiện tự nhiên, thời tiết, diễn biến mực nước, lưu tốc... trên sông Tô Lịch, không tham khảo hướng dẫn vận hành hệ thống thoát nước của Dự án Thoát nước nhằm cải tạo môi trường Hà Nội.
Ông Hùng cũng bác thông tin “Cty thoát nước Hà Nội phá kết quả thử nghiệm” nhằm “tranh công việc”. Ông cho biết, hiện Công ty chưa tham gia gì trong việc xử lý sông Tô Lịch.
“Hiện chúng tôi đề nghị họ nghiên cứu đặt vị trí ở giữa sông Tô Lịch, người ta thử nghiệm 300m đầu, nếu thành công, TP phê duyệt phải chuyển tiền cho họ. Chứ không phải họ cho không mà chúng ta lại phá”, ông Hùng nhấn mạnh.