Mạnh tay xử lý tin giả phá hoại doanh nghiệp và nền kinh tế

Tin giả nhưng hậu quả thật

 Thời gian qua, không ít doanh nghiệp niêm yết và nhà đầu tư cá nhân điêu đứng với các loại tin đồn thiếu căn cứ, thậm chí là chịu thiệt hại không hề nhỏ. Đáng nói, với thị trường chứng khoán, tác động của tin đồn cũng giống như một chuỗi domino, không chỉ dừng lại ở doanh nghiệp đó, mà còn ảnh hưởng rất nhiều nhà đầu tư và các doanh nghiệp khác liên quan. Phản ứng chuỗi vì thế có thể kéo dài một cách khó lường.

Một trong những ví dụ điển hình về tin giả, tin đồn đang gây những tác hại khôn lường trong thời gian gần đây chính là một mã cổ phiếu giảm sàn 4 phiên liên tiếp từ ngày 21 - 26/10 sau khi có tin đồn về quy mô tư vấn và bảo lãnh phát hành trái phiếu. Dù đà rơi đã dừng lại ngay khi lãnh đạo doanh nghiệp lên tiếng làm rõ rằng doanh nghiệp vẫn đảm bảo đầy đủ chuẩn mực cả trong nước và quốc tế, nhưng giá cổ phiếu vẫn không thể phục hồi được như trước.

Hay như Công ty CP Thế giới di động, cổ phiếu cũng giảm điểm liên tục từ 28/10 tới nay sau khi xuất hiện tin đồn trên một số hội nhóm mạng xã hội thông tin không đúng về các khoản đầu tư ngắn hạn của doanh nghiệp.

"Những thông tin thất thiệt như vậy làm xáo trộn hoạt động của công ty, ảnh hưởng đến niềm tin của cổ đông và đối tác, cũng như gây ra sự hoang mang cho nội bộ công ty", ông Đặng Thanh Phong, Phụ trách Truyền thông Công ty CP Thế giới di động, cho hay.

Ngày 1/11 vừa qua, Công an TP Hà Nội cho biết Cục An ninh chính trị nội bộ, Cục An ninh Kinh tế (Bộ Công an) phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của Công an TP Hà Nội đã làm việc với N.X.L. (tru tại huyện Chương Mỹ, TP Hà Nội) và B.T.D (trú tại huyện Thanh Oai, TP Hà Nội) về hành vi sử dụng tài khoản cá nhân trên mạng xã hội đăng tải, bình luận thông tin sai sự thật về thị trường tài chính, chứng khoán.

Cơ quan chức năng xác định hành vi trên đã gây hoang mang dư luận, tạo tâm lý bất an đối với các nhà đầu tư và gây ảnh hưởng đến môi trường đầu tư. Tại buổi làm việc, N.X.L. và B.T.D. đã thừa nhận hành vi vi phạm của mình. Hiện cơ quan chức năng đang hoàn thiện hồ sơ xử lý đối với 2 người nêu trên.

Cần có cơ chế xử phạt nghiêm minh

 Tin đồn thất thiệt, tin giả không phải bây giờ mới có nhưng thời gian gần đây, nó trở nên “tác oai tác quái”, một phần nhờ vào sự lan tỏa của mạng xã hội. Nhiều doanh nghiệp dù đã được “minh oan” sau đó nhưng hậu quả là uy tín doanh nghiệp, hệ thống đối tác, khách hàng, thương hiệu…thì phải nhiều năm sau đó vẫn chưa thể phục hồi.

Tháng 4/2021, Cơ quan an ninh điều tra đã khởi tố bị can Đặng Như Quỳnh vì hành vi đăng tải thông tin không đúng sự thật trên mạng xã hội Facebook về một số cá nhân là đại diện các công ty đang niêm yết thông tin trên sàn chứng khoán sắp bị bắt, xử lý hình sự. Trả giá cho hành vi này bằng mức án 2 năm tù giam, đối tượng này vẫn một mực cho rằng việc mình làm chỉ vì mục đích “câu like”.

Luật sư Nguyễn Danh Huế, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hừng Đông, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết: Trong quá trình hành nghề, ông từng gặp trường hợp doanh nghiệp bị thiệt hại ghê gớm vì có những lô hàng đã đặt trước nửa năm, hàng đang trên đường về Việt Nam thì có những tin bịa đặt tung ra là sản phẩm của công ty không bảo đảm được sức khỏe. Gần như doanh nghiệp phá sản, ngân hàng chật vật theo vì bảo lãnh cho các khoản vay đó. Thế nhưng, khi xử lý lại vô cùng khó bởi để biết được hành vi vi phạm pháp luật xảy ra ở đâu, cần truy được dấu vết điện tử, mất rất nhiều thời gian công sức.

"Pháp luật của chúng ta liên quan đến vấn đề này hiện còn thiếu tính răn đe. Nếu như hình thức răn đe để sức nặng thì họ phải thận trọng, khi đọc được tin giật gân họ phải suy nghĩ có nên post nó hay không, nếu giả thì sao. Điều ấy cho thấy, ngoài việc có giải pháp cho những người dân bình thường, chúng ta cũng phải có giải pháp cho người cố tình, phải xử phạt xứng đáng thì mới ngăn chặn được", Luật sư Nguyễn Danh Huế nhấn mạnh.

Đưa ra giải pháp cho vấn đề này, Trưởng Ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam Đậu Anh Tuấn khẳng định: Cơ chế đầu tiên là cần khuyến khích doanh nghiệp kiện đòi bồi thường trong trường hợp bị thiệt hại vì tin giả, tin đồn thất thiệt để lấy căn cứ xử lý. Thực trạng hiện nay là những vụ kiện dân sự quá mất thời gian, mất hàng năm trời để theo đuổi. Trong bối cảnh 4.0, cải cách tư pháp phải làm sao có được những phiên xử rút gọn, nhanh, đúng với tinh thần giao dịch điện tử hiện nay.

"Một giao dịch trên mạng xã hội mất có vài giây trong khi đó chúng ta xét xử tranh chấp đến hàng năm, điều này không tương thích. Chúng ta phải có cơ chế giải quyết tranh chấp nhanh chóng, rõ ràng. Điểm thứ 2, đúng là trên mạng xã hội cũng phải phân ra, có những người bình thường và những người có ảnh hưởng. Ở các nước cũng như vậy, họ sẽ phải tập trung quản lý về những người này, không chỉ là sử phạt, mà có những quy định bắt buộc nghĩa vụ họ phải thực hiện" - ông Đậu Anh Tuấn chia sẻ.

Theo Bộ Thông tin và truyền thông, trong 5 năm gần đây, cơ quan này phối hợp với Bộ Công an đã tăng cường rất nhiều các biện pháp kỹ thuật để xác định được nhân thân của những kẻ phát tán tin giả trên mạng. Đặc biệt trong dịch COVID-19, rất nhiều đối tượng tung tin giả lên mạng đã bị xử lý, nhưng để tìm ra giải pháp triệt để cho vấn đề này cũng không đơn giản nếu nhận thức về vấn đề này chưa được nâng cao.

Làm sao để người dân hiểu được không gian mạng giờ không còn là không gian “ảo” bởi hậu quả của tin đồn vô căn cứ gây ra là “thật”. Trong khi cơ chế xử lý tin giả ở Tòa án còn nhiều hạn chế, nguồn nhân lực làm công tác xử lý thông tin phòng chống xấu độc còn mỏng thì rất cần sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, xử lý mạnh tay, không để doanh nghiệp “đơn thương độc mã” chống chọi với tin giả, tin đồn thất thiệt trên môi trường mạng. Đặc biệt, mỗi cá nhân cũng cần tự trang bị kiến thức cho mình và tỉnh táo chọn lọc để không “mắc bẫy” tin giả, ảnh hưởng tới doanh nghiệp và hoạt động kinh tế nói chung.

 Thanh Hà - TTTĐ