“Cạnh tranh”
Thực hiện Đề án xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc Ngành Công Thương (Đề án) được Thủ tướng Chính phủ thông qua, trong thời gian qua, dưới sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo xử lý các tồn tại yếu kém của một số dự án và doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc Ngành Công thương (Ban Chỉ đạo) và Bộ Công thương, PVN cùng với các cổ đông của PVTex đã nỗ lực tìm các giải pháp để khởi động lại Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ, trong đó ưu tiên phương án tìm kiếm đối tác để hợp tác sản xuất kinh doanh.
Được biết, vào tháng 4/2018 vừa qua, dưới sự chứng kiến của Thứ trưởng Bộ Công Thương - Hoàng Quốc Vượng cùng hàng loạt các lãnh đạo cao cấp của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Công ty CP Hóa dầu và Xơ sợi Dầu khí (PVTex) đã tiến hành ký kết Biên bản ghi nhớ về Hợp tác sản xuất kinh doanh với Tập đoàn An Phát Holdings (APH).
Theo PVN đây được xem là một trong những nỗ lực chính nhằm khởi động lại Nhà máy Xơ sợi Đình Vũ vốn đã ngừng hoạt động suốt một thời gian dài.
Tuy nhiên liên doanh PVTex - APH lại được đặt dấu hỏi rất lớn về khả năng thành công khi trong lĩnh vực xơ sợi APH được liệt vào hàng tân binh (thành lập ngày 30/03/2017), chưa hề có kinh nghiệm cũng như đối tượng khách hàng tiêu thụ cụ thể. Mặt khác, Công ty CP Xơ sợi An Sơn, đơn vị vừa được APH thành lập vào tháng 4/2018 để ký hợp đồng gia công với PVtex chỉ có vốn điều lệ 10 tỷ đồng.
Không chỉ vậy, thời hạn của hợp đồng gia công giữa 2 bên chỉ là 12 tháng, có thể dừng bất cứ khi nào.
Phân xưởng sản xuất sợi DTY NMXS Đình Vũ.
Đáng chú ý, điều kiện quan trọng nhất được APH đưa ra để hợp tác thành công với PVTex là DN này phải có được một phần sản phẩm hạt nhựa PP từ Công ty Cổ phần lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR), đơn vị hiện đang có hơn 92% cổ phần nằm trong tay PVN.
Tuy nhiên, lạ lùng đó là cuối tháng 7/2018, BSR đã tổ chức một cuộc họp với 5 đối tác là khách hàng lâu năm của mình nhằm bàn thảo về điều kiện của APH.
Tại buổi làm việc này, các doanh nghiệp tham gia đều phản đối khi cho rằng điều này sẽ đẩy họ vào tình trạng vô cùng khó khăn, trong khi các doanh nghiệp này luôn thực hiện đúng cam kết của hợp đồng.
Cụ thể, PVN chỉ đạo BSR cắt giảm 35% khối lượng hạt nhựa PP đã ký (tương đương 4.500 tấn/tháng) để bán cho APH với thời hạn 5 – 10 năm. Nếu điều này thành hiện thực, APH sẽ là doanh nghiệp tiêu thụ hạt nhựa PP lớn thứ 2 của BSR. Câu hỏi được đặt ra lúc này là nếu việc giải cứu PVTex không thành công như kế hoạch thì khối lượng hạt nhựa nêu trên sẽ đi về đâu? Ai sẽ là đối tượng phải chịu trách nhiệm với các rủi ro của BSR khi mà hệ thống phân phối đang ổn định, giờ đây đang có nguy cơ bị đổ vỡ?.
Theo phía BSR, trong những tháng đầu năm 2018, các đối tác đã thực hiện rất tốt cam kết tiêu thụ sản phầm hạt nhựa PP nhưng việc chia sẻ lượng cho APH lại là vấn đề phát sinh bất ngờ theo ý kiến chỉ đạo cùa PVN.
Được biết, cả 5 đối tác hiện tại của BSR đều khẳng định việc giảm sản lượng hạt nhựa PP sẽ khiến doanh nghiệp gặp thiệt hại lớn về tài chính. Bởi hợp đồng được ký kết với BSR đều là dài hạn nên các doanh nghiệp tham gia đã đầu tư nhiều chi phí vào cơ sở hạ tầng, phương tiện vận tải, nhân sự, chi phí phát triển thị trường, hệ thống logistics, chi phí giữ khách hàng... đặc biệt là các cam kết với khách hàng nước ngoài, nên nếu có sự thay đổi về sản lượng PP sẽ gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp.
Nhà máy xơ sợi Đình Vũ.
“Tự bắn” vào chân mình?
Theo tìm hiểu của PV, cả 5 doanh nghiệp gồm: Công ty CP nhựa OPEC; Công ty CP Hóa chất Nhựa Đà Nẵng; Công ty CP Thương mại Dịch vụ Dầu khí miền Trung; Tổng Công ty Dung dịch khoan và Hóa phẩm Dẩu khí và Công ty CP Nhà và Thương mại Dầu khí đều là các đối tác lâu năm và cùng trải qua nhiều thăng trầm cùng BSR.
Đáng chú ý, tại thời điểm BSR bắt đầu thương mại hóa hạt nhựa PP ra thị trường (2010) đã có khoảng 30 doanh nghiệp tham gia nhưng tới năm 2017, sau nhiều biến động giá cả của thị trường, chỉ còn lại đúng 5 cái tên kể trên tiếp tục “gắn bó” với BSR.
Mặt khác, trên thị trường hạt nhựa PP, BSR chưa phải là doanh nghiệp bao trọn thị phần cung ứng khi chỉ chiếm khoảng 11,5%, trong khi đó Lọc hóa dầu Nghi Sơn đang mạnh mẽ hơn nhiều khi có được hơn 30% và số lượng còn lại thuộc về hàng nhập khẩu.
Hơn thế nữa, thị trường hạt nhựa PP ngày càng cạnh tranh khốc liệt hơn khi hiện giá bán của Lọc hóa dầu Nghi Sơn đang bán thấp hơn khá nhiều so với BSR, đồng thời trong 2-3 năm tới sẽ có nhà cung cấp mới xuất hiện như Hyosung, Long Sơn, Phú Mỹ, Vũng Rô...
Hạt nhựa PP là sản phẩm khá khác biệt so với các sản phẩm lọc dầu khác khi có tính thanh khoản rất cao, tuy nhiên sản phẩm này đòi hỏi phải có sự am hiểu thị trường để kinh doanh an toàn, hiệu quả.
Việc sản phẩm của BSR đã có nhiều khách hàng tham gia tiêu thụ ổn định trong nhiều năm là điều cực kỳ quan trọng, quyết định đến thành bại của doanh nghiệp cung cấp khi trong 1-2 năm tới đây sẽ là thị trường có sức cạnh tranh rất cao. Do đó, cũng tương tự như những mô hình kinh doanh khác, việc ký hợp đồng dài hạn với các doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm đầu ra có uy tín, có năng lực, có kinh nghiệm là hết sức cần thiết và nằm trong chủ trương của Chính phủ trong việc cổ phần hóa của BSR.
Liệu với mối lương duyên này có khiến dự án dần hồi sinh hay tiếp tục đẩy 1 trong 12 đại dự án thua lỗ này tiếp tục ngập sâu trong đống nợ nần?
| Theo ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Thông báo số 43-TB/VPTW ngày 19/6/2017 và chì đạo của thủ tướng tại Quyết Định sổ 1468/QĐ - TTg ngày 29/09/2017 về việc xử lý tồn tại cùa 12 dự án yếu kém, chậm tiến độ trong đó có dự án PVTex, nêu rõ quan điểm: Kiên quyết xử lý các dự án, doanh nghiệp thua lỗ, kém hiệu quả theo nguyên tắc và cơ chế thị trường; tôn trọng nguyên tắc tự chủ, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp. |
Theo Phapluatplus