Nội dung vụ án
Ngày 08/01/2018, UBND tỉnh Phú Yên ban hành Quyết định số 31 phê duyệt Đồ án quy hoạch phân khu dọc hai bên đường Độc Lập – Lê Duẩn nối dài với diện tích khoảng 292ha thuộc xã An Phú và xã Bình Kiến, TP.Tuy Hòa là khu vực tập trung các dự án du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, trong đó có Khu đô thị hỗn hợp DL-2 diện tích 84.009,5m2 .
Cty Việt Thành có nguồn gốc là doanh nghiệp Nhà nước do ông Hoàng Công Khoa làm Giám đốc, cổ phần hóa từ năm 2005, có vốn điều lệ hơn 990 triệu đồng. Tháng 03/2018, ông Nguyễn Xuân Châu mua lại cổ phần sở hữu 95% vốn điều lệ và nhờ ông Đào Văn Tuyển đứng tên 9,9%, còn ông Khoa sở hữu 5%. Ông Châu làm Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng Giám đốc, là người đại diện theo pháp luật của Cty.
Để Cty Việt Thành có đủ năng lực tài chính xin cấp phép thực hiện Dự án DL-2, ngày 03/04/2018, ông Châu đăng ký thay đổi vốn điều lệ của Cty lên 30 tỷ đồng. Đến ngày 27/04/2018, thay đổi từ 30 tỷ đồng lên 100 tỷ đồng. Trong đó, ông Châu nắm 99,951% với giá trị cổ phần, đồng thời nhờ ông Tuyển đứng tên 0,098% cổ phần. Ông Khoa giữ 0,049% cổ phần. Cuối năm 2021, ông Châu mua lại toàn bộ cổ phần của ông Khoa và nhờ bà Nguyễn Thị Minh Trúc đứng tên.
Ảnh minh họa
Từ tháng 12/2018 đến 05/2019, ông Châu trực tiếp và nhờ các ông Tuyển, Hà Đình Khiêm đứng tên nhận chuyển nhượng của người dân 09 thửa đất rừng sản xuất trong dự án Khu đô thị hỗn hợp DL-2 với tổng số tiền 7.075.600.000 đồng. Ông Châu chỉ đạo nhân viên lập hợp thức các hợp đồng hợp tác kinh doanh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất đối với 09 thửa đất nói trên, nâng giá trị từ 7.075.600.000 đồng lên thành 99.596.000.000 đồng nhằm hợp thức hóa nâng vốn điều lệ, đưa số liệu không thực về nguồn vốn chủ sở hữu vào báo cáo tài chính năm 2019 của Cty.
Sau đó, ông Châu thuê Cty TNHH Tri Thức Việt thực hiện kiểm toán độc lập, kết luận Báo cáo tài chính năm 2019 của Cty Việt Thành đúng đắn, trung thực, hoàn tất hồ sơ năng lực tài chính để Cty Việt Thành liên danh tham gia sơ tuyển thực hiện dự án Khu đô thị hỗn hợp DL-2.
Ông Châu liên hệ UBND TP.Tuy Hòa xin tài trợ lập Đồ án Quy hoạch chi tiết 1/500 Khu đô thị hỗn hợp DL-2 và được UBND TP.Tuy Hòa chấp nhận. Ông Châu tiếp tục thuê Công ty TNHH tư vấn thiết kế Nghinh Phúc lập hồ sơ nhiệm vụ, thuyết minh đồ án. Khi thực hiện, các cá nhân có liên quan của Công ty Nghinh Phúc không kiểm tra kỹ nên 15 bản vẽ phần khung tên ghi “Chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Việt Thành” và trình UBND TP.Tuy Hòa thẩm định, phê duyệt.
Ngày 04/09/2019, UBND TP.Tuy Hòa ban hành Quyết định số 4390/QĐ-UBND phê duyệt Đồ án Quy hoạch chi tiết 1/500, trong đó xác định: Chủ đầu tư là UBND TP.Tuy Hòa, cơ quan lập quy hoạch là Cty Việt Thành nhưng không phát hiện phần khung tên của 15 bản vẽ thể hiện Chủ đầu tư là “Công ty Cổ phần Việt Thành”.
Ngày 10/03/2020, UBND tỉnh Phú Yên ban hành Văn bản số 1182/QĐ-UBND chấp nhận chủ trương đầu tư Dự án Khu đô thị hỗn hợp DL-2 với diện tích 84.009,5m2, quy mô dự án 274 căn nhà ở, hình thức tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, tổng mức đầu tư hơn 569 tỷ đồng bằng nguồn vốn huy động ngoài ngân sách Nhà nước và các nguồn vốn hợp pháp khác, thời gian thực hiện 48 tháng; phương án tiêu thụ sản phẩm bất động sản chỉ được đưa vào khai thác, kinh doanh (bán, cho thuê, chuyển nhượng) sau khi chủ đầu tư thi công, nghiệm thu hoàn thành đưa vào sử dụng tất cả các hạng mục hạ tầng theo Quy hoạch chi tiết 1/500 đã được phê duyệt.
Ngày 01/04/2020, UBND tỉnh Phú Yên ban hành Quyết định số 482/QĐ-UBND phê duyệt hồ sơ mời sơ tuyển Dự án Khu đô thị hỗn hợp DL-2 với tổng mức đầu tư 569.385.000.000 đồng, diện tích sử dụng đất là 84.009,5m2 .
Hồ sơ dự sơ tuyển của Liên danh Việt Thành – An Phú thể hiện năng lực tài chính cam kết thực hiện dự án là 596.385.000.000 đồng, gồm vốn chủ sở hữu 125 tỷ đồng, vốn vay 444,385 tỷ đồng sẽ vay ngân hàng. Trong vốn chủ sở hữu Cty Việt Thành góp 95 tỷ đồng (tỷ lệ 76%), Công ty Cổ phần Việt Long Sài Gòn góp 25 tỷ đồng (tỷ lệ 20%), Công ty Cổ phần Phát triển Bất động sản Phát Đạt góp 5 tỷ đồng (tỷ lệ 04%). Vốn sở hữu 95 tỷ đồng của Cty Việt Thành cam kết góp chính là số tiền được nâng từ giá trị quyền sử dụng đất. Trên cơ sở Báo cáo tài chính năm 2019 của Cty Việt Thành đã được Công ty TNHH Tri Thức Việt kết luận, ngày 18/06/2020, UBND tỉnh Phú Yên ra Quyết định số 1038/QĐ-UBND phê duyệt kết quả sơ tuyển lựa chọn nhà thầu đầu tư Dự án Khu đô thị hỗn hợp DL-2 là Liên danh Việt Thành – An Phú.
Mặc dù chưa được UBND tỉnh Phú Yên chính thức công nhận Cty Việt Thành là chủ đầu tư, nhưng từ tháng 08/2019 đến tháng 07/2022, ông Châu chỉ đạo nhân viên sử dụng Bản đồ quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Khu đô thị hỗn hợp DL-2 ghi Chủ đầu tư là Cty Việt Thành để quảng bá giới thiệu dự án nên có 47 cá nhân giao kết hợp đồng hợp tác đầu tư và nộp với tổng số tiền mua nhà 55.617.467.553 đồng.
Trong 47 cá nhân có 42 người ký 59 hợp đồng và chuyển vào tài khoản của Cty Việt Thành số tiền 41.267.467.553 đồng.
Các bị hại đều bãi nại
Mặc dù Bản án số 04/2024/HS-ST ngày 12/1/2024 của TAND tỉnh Phú Yên cho rằng, bị cáo Châu không có hành vi gian dối chiếm đoạt số tiền của 42 người này, bởi lẽ: “Dự án Khu đô thị hỗn hợp DL-2 là có thật, đất tại dự án là của bị cáo đã nhận chuyển nhượng và nhờ người khác nhận chuyển nhượng giúp cho ông Châu, bản thân Liên danh Việt Thành -An Phú của ông Châu đã trúng sơ tuyển thực hiện dự án, tất cả các hợp đồng đã được hai bên ký kết, đều thực hiện sau khi Cty Việt Thành đã trúng sơ tuyển. 59 hợp đồng hợp tác đầu tư phát triển dự án khu đô thị, đều được hai bên giao kết ngay tình, có sự thống nhất, thỏa thuận về cách thức đầu tư, phương thức thanh toán, thời gian bàn giao căn hộ, hoặc gia hạn thêm thời gian nếu thủ tục bàn giao căn hộ bị chậm trễ về thủ tục pháp lý. Trong quá trình thực hiện hợp đồng, 42 cá nhân ký hợp đồng mua căn hộ của ông Châu, không ai tố cáo đối với ông Châu. Khi cơ quan điều tra tiến hành làm việc, tuy không ai tố cáo hay đòi tiền, nhưng ông Châu vẫn chuyển trả lại toàn bộ số tiền 41.267.467.553 đồng cho 42 cá nhân mà ông Châu đã nhận”.
Tuy nhiên, riêng đối với 5 cá nhân là bạn bè của ông Châu gồm các ông Vũ Văn Thành, Văn Phú Thành, Văn Tấn Thắng, Phạm Ngọc Dũng, Nguyễn Khánh không ký hợp đồng bằng văn bản nhưng thỏa thuận bằng lời nói góp vốn mua nhà và đã chuyển vào tài khoản Cty Việt Thành 14.350.000.000 đồng thì Bản án lại nhận định, “vì tin tưởng Châu là bạn bè và tưởng Châu là chủ đầu tư của dự án nên họ mới chuyển vào tài khoản…Nếu biết Châu chưa là chủ đầu tư của dự án thì họ sẽ không chuyển tiền để mua căn hộ của Châu”.
Từ nhận định này, Tòa án sơ thẩm tỉnh Phú Yên đã tuyên ông Châu với tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và tuyên án 07 năm tù. Ngay lập tức ông Châu đã có đơn kháng cáo.
Dư luận cho rằng, nhận định nêu trên của bản án sơ thẩm chưa thật sự khách quan vì trong Biên bản phiên tòa ngày 12/01/2024, khi người đại diện theo ủy quyền cho những khách hàng này đã khẳng định họ không phải là bị hại trong vụ án hình sự, họ không yêu cầu đòi lại tiền và hoàn toàn không tố cáo ông Châu. Trước đó, trong đơn bãi nại (đều được công chứng) họ đều khẳng định vào thời điểm góp vốn đầu tư vào dự án, họ vẫn biết Cty Việt Thành đang thực hiện các thủ tục pháp lý để xin được là chủ đầu tư chính thức của dự án mà chưa phải là chủ đầu tư dự án.
Luật sư Lê Thị Hoài Giang – người bào chữa cho ông Châu cũng cho rằng, đất dự án là của Cty Việt Thành đã trúng sơ tuyển nhà đầu tư thực hiện dự án, nhưng theo luật vẫn chưa đủ điều kiện huy động vốn mà đã tiến hành huy động vốn. Phải chăng hành vi này chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính theo Điều 68, 69 của Luật Nhà ở 2014 và Điều 19 của Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ? Bên cạnh đó, 5 khách hàng được TAND tỉnh Phú Yên xác định là người bị hại đã có lời khai thể hiện trong đơn bãi nại rằng, họ đồng ý góp vốn vào dự án không thông qua hợp đồng với mục đích được ưu tiên mua đất nền của dự án. Số tiền được chuyển một cách hợp pháp theo giao dịch dân sự. Bản thân ông Châu không có ý thức chiếm đoạt số tiền hơn 14 tỷ đồng của 5 khách hàng này.
Trước khi khởi tố vụ án thì thỏa thuận góp vốn với các khách hàng đang còn thời hạn và Cty Việt Thành vẫn đang hoàn thiện các thủ tục pháp lý và không có bất kỳ một khiếu nại, khiếu kiện hay tố cáo nào từ phía khách hàng. 5 khách hàng có đơn bãi nại cũng đều không yêu cầu ông Châu, Cty Việt Thành phải hoàn trả lại các khoản tiền góp vốn…Do đó, đề nghị TAND Cấp cao tại Đà Nẵng trong quá trình xét xử đánh giá khách quan, toàn diện vụ án để chấp nhận yêu cầu kháng cáo của ông Châu không phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
phapluatplus.vn