Nguyên nhân một phần bởi sự suy giảm tài chính công đã diễn ra từ trước khi dịch bệnh bùng phát.
Hơn một nửa số tỉnh của Trung Quốc đại lục dự kiến ngân sách năm 2020 thấp hơn nhiều so với tăng trưởng thu nhập trung bình của địa phương, theo công bố của các tỉnh thành trước khi dịch viêm phổi do virus Corona mới bùng phát vào tháng 1. Hồ Bắc, tâm chấn của dịch bệnh này, cũng dự kiến nguồn thu ngân sách sẽ giảm.
Cố gắng đạt các mục tiêu tài chính được đặt ra trước khi dịch Corona bùng phát là rất khó khăn và không hợp lý (Nguồn: SCMP)
Điều đó khiến Chính phủ Trung Quốc càng phải nỗ lực để khiến chính sách tài khóa có thể hỗ trợ nhiều hơn cho nền kinh tế sau hậu quả của dịch bệnh, có thể là bán trái phiếu và cho vay nợ. Chính quyền các cấp cũng đang suy tính lại các kế hoạch cho năm nay khi các nhà máy và doanh nghiệp trên cả nước vẫn đóng cửa im lìm, điều này liên quan trực tiếp đến các khoản thu thuế.
Ông Louis Kuijs, người đứng đầu về nghiên cứu kinh tế châu Á tại Oxford Economics, Hong Kong, cho biết: “Phải giảm áp lực hiện tại về việc tăng trưởng kinh tế bởi cố gắng đạt các mục tiêu tài chính được đặt ra trước khi dịch bệnh nổ ra là rất khó khăn và không hợp lý”.
Vào cuối tuần trước, Chính phủ Trung Quốc đã cam kết đưa ra các biện pháp hiệu quả hơn khi Bộ trưởng Bộ Tài chính Liu Kun viết trên một tạp chí của Đảng Cộng sản Trung Quốc rằng họ sẽ giảm thuế doanh nghiệp và cắt giảm chi phí không cần thiết của Chính phủ.
Trong số 28 tỉnh đã công bố ngân sách năm 2020, số dư ngân sách ngày càng tệ là điều hiển nhiên có thể nhìn thấy. Các thành phố lớn như Bắc Kinh và Thượng Hải dự kiến thu ngân sách tương đương với mức như năm 2019 và các khu vực có nền kinh tế mạnh như Sơn Đông và Trùng Khánh cũng chỉ dự kiến tăng trưởng khoảng 1%. Tỉnh An Huy, ở miền trung Trung Quốc, dự báo sụt giảm 17,5% trong khi tỉnh Hồ Bắc ban đầu nghĩ rằng thu nhập của mình sẽ chỉ giảm khoảng 13%.
Theo Bloomberg, dù thu ngân sách của Trung Quốc năm nay chưa được công bố, nhưng doanh thu năm ngoái thấp hơn dự báo ban đầu.
Kinh tế Trung Quốc bị ảnh hưởng bởi dịch SARS năm 2003. (Nguồn: Bloomberg)
Việc thu ngân sách năm nay bị thâm hụt ở mức độ nào do virus Corona là rất khó nói. Mặc dù dịch SARS bùng phát vào năm 2002-2003 có tác động kinh tế nhỏ hơn nhiều so với dịch Corona này, nguồn thu của Chính phủ Trung Quốc cũng đã bị ảnh hưởng ngay lập tức trong quý đầu năm 2003 và vẫn tiếp tục giảm đến hết năm.
Các nhà lãnh đạo hàng đầu của Trung Quốc đã giữ mục tiêu thâm hụt chính thức dưới 3%, một phần thông qua chính sách “thắt lưng buộc bụng”, như một động thái để ngăn chặn việc vay quá mức khi quốc gia này đang chống lại nợ nần trên nhiều “mặt trận”.
Tuy nhiên, dấu hiệu của chính sách tài khóa chủ động hơn đã xuất hiện. Bộ Tài chính cho phép chính quyền địa phương bán số nợ trị giá hơn 1,8 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 258 tỷ USD) trước khi ngân sách hàng năm được phê duyệt. Bộ cũng đã công bố cắt giảm thuế mục tiêu để giúp các công ty và hộ gia đình bị virus tấn công, miễn một phần phí bảo hiểm xã hội hoặc nợ thuế.