Hiện nay, nhiều tỉnh, thành phố đã ra thông báo yêu cầu áp dụng các biện pháp cách ly y tế đối với người trở về từ vùng có dịch. Tuy nhiên, nội dung thông báo của các tỉnh khác nhau, không thống nhất.
Các địa phương đang ra thông báo không thống nhất về biện pháp phòng dịch đối với những người trở về từ tỉnh có dịch. (Ảnh: Quốc Anh).
Có tỉnh, thành phố ra thông báo rằng, bất cứ người dân nào từ tỉnh có dịch Covid-19 như Hải Dương, Quảng Ninh, Hà Nội... về địa phương mình ăn Tết đều phải cách ly tế tập trung hoặc tại nhà. Điều này gây tâm lý hoang mang, nhiều người sợ không dám về quê.
Tuy nhiên, cũng có địa phương lại ra thông báo quy định chi tiết hơn như: Chỉ những người nào về từ khu vực bị phong tỏa, khoanh vùng cách ly (có thể là thôn, xã, khu phố…) ở các tỉnh có dịch như Hà Nội, Hải Dương, Quảng Ninh… thì mới phải lấy mẫu xét nghiệm, cách ly tập trung; còn người sống ở tỉnh thành đó nhưng ngoài khu vực bị phong tỏa thì chỉ cần khai báo y tế.
Hải Dương, Quảng Ninh... chưa phải là "vùng dịch"
Liên quan đến nội dung trên, trao đổi với phóng viên Dân trí, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho biết: "Hiện nay chưa đến cấp độ tỉnh, do đó, người nào từ khu vực bị phong tỏa, áp dụng chỉ thị giãn cách vì Covid-19 thì khi đi các địa phương khác mới phải lấy mẫu xét nghiệm, cách ly tập trung".
Ông Sơn giải thích thêm, vùng dịch là vùng được công bố có dịch và đưa ra ví dụ: Tỉnh Hải Dương chưa được coi là vùng dịch, mà chỉ ở các khu vực có ca mắc Covid-19 đang bị phong tỏa, khoanh vùng cách ly như TP Chí Linh, một số khu vực khác đang áp dụng các biện pháp tương tự mới được coi là "vùng dịch".
"Toàn tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh chưa áp dụng giãn cách xã hội nên không thể coi cả tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh là vùng dịch được. Không giống như TP Đà Nẵng thời gian trước, vì TP Đà Nẵng áp dụng Chỉ thị 16 cho toàn thành phố, thì toàn TP Đà Nẵng mới được coi là vùng dịch", ông Sơn giải thích thêm.
Trước ý kiến cho rằng, những người ở khu vực bị phong tỏa, khoanh vùng cách ly vì Covid-19 thì cũng không ra được ngoài nên các địa phương khác có thể yên tâm, ông Sơn đồng ý với ý kiến này vì khu vực đó là "nội bất xuất, ngoại bất nhập".
Tuy nhiên, ông Sơn lưu ý: "Sẽ có trường hợp người nào đó đi ra ngoài trước khi nơi cư trú của họ bị phong tỏa, cách ly; người này khi đi đến các nơi khác cũng cần kiểm tra y tế theo quy định, đề phòng người này ủ bệnh làm lây lan ra cộng đồng".
Theo quy định, người từ vùng dịch về các địa phương sẽ bị cách ly y tế tập trung 21 ngày. Vùng có dịch được định nghĩa là khu vực được cơ quan có thẩm quyền xác định có dịch. Hiện nay, khu vực có vùng dịch đã được phong tỏa nghiêm ngặt.
Theo PGS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Cố vấn cấp cao Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam (Bộ Y tế), hiện nay căn cứ vào tình hình dịch nên chưa cấm việc người dân Hà Nội không nằm trong vùng dịch đi các nơi, điều đó đồng nghĩa không phải cứ người ở Hà Nội đi về các địa phương là phải thực hiện biện pháp cách ly tế (cách ly tập trung, cách ly tại nhà) trong 21 ngày.
Tuy nhiên, ông lưu ý không chỉ người dân ở Hà Nội mà tất cả người dân nói chung đều phải thực hiện các biện pháp phòng bệnh. Cụ thể, không đi lại những chỗ không cần thiết, có thể di chuyển bằng phương tiện xe riêng hoặc thuê xe riêng. Nếu đi bằng các phương tiện công cộng thì phải chấp hành theo quy định của đơn vị vận chuyển như ngồi giãn cách, đeo khẩu trang, thường xuyên khử khuẩn…
"Thiếu cơ sở pháp lý"
Liên quan đến nội dung trên, trao đổi với phóng viên, luật sư Đặng Văn Cường, Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết: Cần phân biệt 2 khái niệm "vùng có dịch" và "tỉnh có dịch" (địa phương có dịch). Pháp luật chỉ quy định những người đến từ vùng có dịch, đi qua vùng dịch mới bị cách ly y tế bắt buộc. Còn những người đi qua tỉnh, địa phương có dịch nhưng không phải là vùng có dịch thì không thuộc trường hợp bắt buộc phải cách ly y tế.
Luật sư Đặng Văn Cường.
Theo luật sư Cường, vùng có dịch là vùng được xác định trong quyết định công bố dịch của cơ quan có thẩm quyền quy định tại Điều 38 Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm.
"Địa phương nào hiểu sai hai khái niệm này và áp dụng biện pháp cách ly y tế đối với những người không ở vùng có dịch là không đúng pháp luật", luật sư Cường nêu quan điểm.
Bởi vậy, theo luật sư Cường, hiện nay các địa phương có những thông báo và các mức độ chống dịch khác nhau tuy nhiên phải phù hợp với quy định của pháp luật. Việc yêu cầu những người dân từ Hà Nội, Hải Dương, Quảng Ninh hoặc một số địa phương khác đến địa phương mình phải cách ly y tế tập trung hoặc cách ly y tế tại nhà là thiếu cơ sở pháp lý, vi phạm quyền tự do đi lại của công dân, ảnh hưởng đến đời sống của công dân và không đạt được hiệu quả trong công tác phòng chống dịch bệnh.
Việc đưa ra các biện pháp phòng chống dịch bệnh phải trên cơ sở Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm, các Nghị định của Chính phủ, các Quyết định, Thông tư, Chỉ thị của Bộ y tế và các cơ quan chức năng có thẩm quyền.
Bởi vậy, ban chỉ đạo phòng chống dịch và các cơ quan chức năng cần kiểm tra rà soát những quy định ở các địa phương để thống nhất áp dụng trên cơ sở pháp luật, đảm bảo phòng chống dịch bệnh đạt hiệu quả và hạn chế thấp nhất những thiệt hại, phiền hà có thể xảy ra đối với người dân.
Nguyễn Dương - Theo Dân Trí