Vừa qua Báo Pháp luật Việt Nam nhận được phản ánh của người dân về việc thời gian gần đây tại xã Hạ Long, huyện Vân Đồn (Quảng Ninh) xuất hiện một số cơ sở chế biến hàu đang có dấu hiệu gây ô nhiễm môi trường tại khu dân cư, ảnh hưởng đến sức khỏe của nhân dân. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng của huyện Vân Đồn chưa có biện pháp mạnh để xử lý dứt điểm tình trạng trên.
Ghi nhận thực tế của PV Báo Pháp luật Việt Nam tại tại thôn 8, xã Hạ Long, huyện Vân Đồn thì tại đây có 4 cơ sở sở chế biến hàu của 4 hộ gồm: bà Nguyễn Thị Trà, ông Triệu Văn Bình, ông Nguyễn Trọng Thủy và bà Ngô Thị Thanh Nhàn được xây dựng khung sắt lợp mái tôn với tổng diện tích hàng nghìn m2 nằm sát ngay trong khu dân cư.
Một xưởng chế biến hàu tại thôn 8, xã Hạ Long (huyện Vân Đồn).
Các cơ sở chế biến tự phát này có nhiều "không", như không giấy phép xây dựng, không bể chứa nước thải đảm bảo quy trình sản xuất, lao động không có chứng nhận sức khỏe và cơ sở cũng không được cấp giấy phép bảo vệ môi trường... đang hoạt động chui, gây ô nhiễm môi trường cũng như cuộc sống của người dân.
Quá trình hoạt động của các cơ sở này quá khá sơ sài. Trang thiết bị sản xuất còn thô sơ, không đảm bảo vệ sinh, gây ô nhiễm chéo. Toàn bộ hàu được thu mua về sơ chế ngay trên nền đất, nước thải chảy qua một rãnh nhỏ thải xả trực tiếp ra mương dẫn ra biển, bốc mùi hôi thối nồng nặc. Chưa kể số vỏ hàu được tập kết để đưa đi cấy con giống được chất cao như núi, ngay cạnh hệ thống mương thoát nước khu dân cư, ảnh hưởng không nhỏ đến mỹ quan đô thị, đời sống người dân xung quanh.
Vỏ hàu được đổ tràn lan ngay cạnh hệ thống mương thoát nước khu dân cư, ảnh hưởng không nhỏ đến mỹ quan đô thị, đời sống người dân xung quanh
Vỏ hàu sau khi sơ chế được chất thành đống cao ngay cạnh mương thoát nước của khu dân cư. Chỉ cần đứng trong vòng bán kính khoảng 50m đổ lại là người dân có thể “thưởng thức” trọn vẹn mùi hôi thối khó chịu tỏa ra từ các cơ sở này.
Tiếp tục di chuyển dọc tuyến đường trục chính của huyện Vân Đồn cách các xưởng chế biến hàu thôn 8 không xa PV bắt gặp những bãi đổ vỏ hàu chất cao. Những đống vỏ hàu này bao gồm cả cũ và mới cứ thế được đổ tràn lan ra mép biển, ruồi muỗi, mùi hôi thốc bốc lên nồng nặc. Theo như một số người dân khu vực này cho biết những đống vỏ hàu này được một số cơ sở chế biến và người dân tự ý mang ra đó đổ vào buổi tối hoặc ban đêm.
Những đống vỏ hàu bao gồm cả cũ và mới cứ thế được đổ tràn lan ra mép biển
Anh Nguyễn Văn P (người dân sinh sống tại thôn 8, xã Hạ Long) cho biết: “Việc các cơ sở chế biến hàu nằm trong khu dân cư gây ô nhiễm môi trường rất trầm trọng. Những hôm trời mưa thì đỡ mùi, hôm nào trời nắng, oi bức rất khó chịu. Mùi hôi thối và nước thải rỉ ra trong quá trình chế biến hàu đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống của khu dân cư chúng tôi, những đống vỏ hàu xếp chồng chất đợi thu gom không chỉ bốc mùi mà còn thu hút ruồi, muỗi bu quanh gây ô nhiễm khiến cho cuộc sống của người dân bị đảo lộn”.
Là “hàng xóm” của một cơ sở chế biến hàu trong khu dân cư ở xã Hạ Long (huyện Vân Đồn), bà Nguyễn Thị B. chia sẻ: “Sau quá trình chế biến hàu vẫn còn sót lại 1 ít cơ hàu dính ở vỏ cùng với nước rỉ ra gây mùi hôi thối khó chịu, đặc biệt là vào mùa hè, mùi thối bốc lên càng nồng nặc xộc thẳng vào nhà khiến gia đình tôi không muốn ngồi ăn cơm hay nói chuyện. Thậm chí tôi còn không muốn về nhà…”, bà B. than thở”.
Hình ảnh nhếch nhác tại một cơ sở chế biến hàu tại thôn 8 xã Hạ Long, huyện Vân Đồn
Trước thực trạng trên làm việc với Pv Báo Pháp luật Việt Nam, ông Đỗ Mạnh Ninh - Chủ tịch UBND xã Hạ Long, huyện Vân Đồn cho biết: “Về nguồn gốc đất của 4 cơ sở này thì đây là đất vườn tạp nên việc xây dựng các công trình như nhà xưởng là không đúng thế nhưng mấy năm trước đây xuất phát từ nhu cầu của người dân khi mà lượng hàu hà ngoài biển thu hoạch rất nhiều, thời điểm Covid-19 không xuất được đi đâu mà chỉ chế biến tại chỗ nên chính vì thế bà con mới dựng xưởng để chế biến.
Nhưng thời gian gần đây do làm ăn khó khăn các hộ dân tại thôn 8 đã cho một số người dân sinh sống trên địa bàn thuê lại để sản xuất chế biến hàu. Trước đó tháng 7/2023 chính quyền UBND xã cũng đã ra quyết định xử phạt 4 cơ sở này mỗi cơ sở là 1.750.000 đồng về hành vi không có hệ thống xử lý nước thải đối với hoạt động rửa, sơ chế, bóc tách vỏ hàu và buộc các cơ sở này xây dựng hệ thống xử lý nước thải tại chỗ đáp ứng nhu cầu vệ sinh môi trường thì tiếp tục được hoạt động, thế nhưng hiện các cơ sở này vẫn chưa hoàn thiện tới đây chúng tôi cũng sẽ tiếp tục đi kiểm tra để xử lý các xưởng này.
Công nhân sơ chế hàu tại những cơ sở tạm bợ không đảm bảo điều kiện vệ sinh
"Và sắp tới sau khi cụm công nghiệp hoàn thiện, chúng tôi sẽ hướng dẫn người dân đến đăng ký thuê đất, di dời các cơ sở tiểu thủ công nghiệp vào cụm công nghiệp đảm bảo quy hoạch, cũng như các điều kiện về môi trường, góp phần phát triển bền vững của địa phương.
Còn trong thời gian chờ cụm công nghiệp hoàn thành thì UBND xã đã yêu cầu tất cả các cơ sở chế biến hàu hà thực hiện nghiêm các cam kết đã ký với địa phương về bảo vệ môi trường trong hoạt động sản xuất, chế biến. Đồng thời, có phương án thu gom, xử lý nước thải, rác thải vỏ hàu đảm bảo quy định như: Nghiêm cấm hành vi đổ trộm vỏ hàu, hà không đúng nơi quy định; phải xây dựng hệ thống rãnh thu gom, bể thu gom xử lý nước thải; nước thải phải đảm bảo đạt quy chuẩn kỹ thuận hiện hành trước khi thoát ra hệ thống nước thải chung của khu vực”… ông Ninh cho hay.
Phao xốp được chất thành đồng tại cơ sở chế biến hàu gây nguy cơ cháy nổ rất cao
Nghề nuôi hàu trên địa bàn huyện Vân Đồn (Quảng Ninh) đã đem lại nguồn lợi kinh tế khá giả cho người dân. Với số lượng hàu tiêu thụ mỗi ngày rất lớn, kèm theo đó là lượng vỏ hàu sau khi khai thác nếu không được quản lý sát sao, dẫn đến tình trạng đổ thải không đúng nơi quy định, sẽ khiến cho môi trường và cuộc sống của người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Do đó, chính quyền huyện Vân Đồn cần có biện pháp mạnh để ngăn chặn tình trạng trên.
Trước thực trạng kể trên, Pháp luật Plus kính đề nghị UBND huyện Vân Đồn, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Y tế và các sở ngành có liên quan vào cuộc, xử lý dứt điểm phản ánh của nhân dân nêu trên.
Pháp luật Plus sẽ tiếp tục thông tin khi sự việc có diễn biến mới.
Nguyễn Quang - Pháp luật Plus