Báo cáo Chính phủ, Bộ GTVT cho biết, hiện nay, đơn vị quản lý 73 trong tổng số 88 trạm BOT giao thông trên cả nước. Trong đó, có 56 trạm đặt trong phạm vi dự án và đảm bảo khoảng cách giữa các trạm phù hợp với quy định. Còn lại 17 trạm có bất cập về vị trí đặt trạm.
Đầu tư một nơi, thu giá một nẻo
Trong số 17 trạm thu phí bất cập về vị trí, trạm La Sơn - Tuý Loan và trạm Nam Hải Vân được nhắc đến như một ví dụ điển hình của việc đặt sai vị trí.
Trạm BOT La Sơn - Túy Loan đặt trên tuyến cao tốc La Sơn - Túy Loan, đây là dự án được đầu tư theo hình thức BOT, song lại thu giá hoàn vốn bằng trạm BOT. Bộ GTVT thừa nhận, sau khi rà soát cho thấy việc đặt trạm trên cao tốc La Sơn - Túy Loan như hiện tại, đối chiếu với quy định hiện hành thì nhận thấy đây là một trạm thu phí điển hình của việc "đầu tư một nơi, thu giá một nẻo" và thu giá trên tuyến đầu tư theo hình thức BT là không hợp lý.
Về trường hợp này, Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ xử lý theo hướng không lập trạm La Sơn - Túy Loan, nhà nước bố trí nguồn vốn để hỗ trợ nếu cần.
Trong hình là trạm thu phí Cầu Rác (Hà Tĩnh) là trạm nằm ngoài phạm vi dự án. (Ảnh: Lao Động)
Còn trạm BOT Nam Hải Vân được xây dựng để thu giá hoàn vốn cho Dự án hầm đèo Cả. Nhưng trạm BOT Nam Hải Vân lại thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn cho Dự án hầm đường bộ Đèo Cả (bao gồm hầm Đèo Cả, hầm Cổ Mã, hầm Cù Mông và hầm Hải Vân). Do đó, Bộ đã làm việc với Thủ tướng và quyết định gộp trạm Nam Hải Vân thu chung với trạm Bắc Hải Vân để thu giá hoàn vốn cho 2 dự án hầm Đèo Cả và Dự án hầm Phú Gia - Phước Tượng do cự ly quá gần.
3 trạm nằm ngoài phạm vi dự án
Theo đó, 3 trạm nằm ngoài phạm vi dự án gồm: Trạm Cầu Rác (Hà Tĩnh); trạm Tào Xuyên (Thanh Hoá); trạm Bắc Thăng Long - Nội Bài (Hà Nội). Trong đó, trạm Cầu Rác thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn Dự án QL1 tuyến tránh Hà Tĩnh, theo tính toán sơ bộ, thời gian thu của trạm sẽ kết thúc khoảng năm 2019. Hiện nay, Bộ GTVT đã giảm giá cho các phương tiện quanh trạm, tình hình triển khai thu giá tại trạm đang diễn ra bình thường. Do vậy, Bộ GTVT kiến nghị giữ nguyên vị trí trạm để tiếp tục thu giá hoàn vốn cho dự án.
Trạm Bắc Thăng Long - Nội Bài thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn Dự án tuyến tránh thành phố Vĩnh Yên, Bộ GTVT đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ di dời về phạm vi tuyến tránh thành phố Vĩnh Yên. Tại văn bản số 7909/VPCP-KTN ngày 09/10/2014, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT thực hiện thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn cho dự án theo Hợp đồng BOT đã ký kết với Nhà đầu tư.
Trạm Bắc Thăng Long - Nội Bài cũng là một trạm đặt ngoài phạm vi dự án nhưng vẫn được kiến nghị giữ lại. (Ảnh: KT& ĐT)
Hiện nay, việc thu giá đang diễn ra bình thường và người dân có sự lựa chọn đi theo đường Nhật Tân - Nội Bài. Bộ GTVT kiến nghị giữ nguyên để tiếp tục thu giá hoàn vốn cho dự án như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Trạm Tào Xuyên thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ hoàn vốn Dự án tuyến tránh thành phố Thanh Hoá, Bộ GTVT kiến nghị tiếp tục cho thu giá tại vị trí hiện nay do việc di chuyển trạm vào tuyến tránh không khả thi về phương án tài chính.
6 trạm thu trên cả tuyến quốc lộ và cao tốc
Cũng trong báo cáo của Bộ GTVT, có 6 trạm BOT đang thực hiện việc thu phí trên cả tuyến cao tốc và tuyến đường quốc lộ hiện hữu có sửa chữa, cải tạo. Đó là Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới, QL6, cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn và cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.
Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới và nâng cấp cải tạo Quốc lộ 3 (1 trạm trên QL3 và 1 trạm trên tuyến cao tốc). Để có giải pháp xử lý phù hợp, trước mắt Bộ GTVT cho phép nhà đầu tư thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ trên tuyến cao tốc. Trên cơ sở số liệu doanh thu thực tế trong 3 tháng, Bộ GTVT sẽ tính toán các phương án xử lý, thống nhất với UBND tỉnh Thái Nguyên để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Với 3 dự án còn lại, Bộ GTVT cho rằng, nếu dỡ bỏ trạm thu phí của những dự án này trên các tuyến QL, Nhà nước sẽ phải bố trí ngân sách để bù phần thiếu hụt lên đến khoảng 21.000 tỷ đồng (riêng QL5 từ Hà Nội đi Hải Phòng mất khoảng 16.000 tỷ đồng). Đây là phương án khó khả thi trong điều kiện ngân sách Nhà nước còn khó khăn. Do đó, Bộ GTVT kiến nghị cho những trạm thu phí trên QL này tiếp tục hoạt động song song việc tính toán tiếp tục giảm giá vé cho người dân trong điều kiện phương án tài chính của dự án cho phép.
6 trạm đặt trên tuyến chính thu phí cho tuyến tránh
Báo cáo của Bộ GTVT nêu rõ, hiện có 6 trạm đặt trên tuyến chính hoàn vốn cho các dự án đầu tư nâng cấp tuyến chính và xây dựng tuyến tránh. Hiện nay, 5/6 trạm đã thực hiện giảm giá cho các phương tiện quanh trạm với phạm vi khoảng 10km. Sau khi giảm giá quanh trạm, tình hình thu giá ổn định.
Trạm BOT Cai Lậy hiện đang tạm dừng thu phí. (Ảnh: Thời báo Kinh tế Sài Gòn)
Riêng trạm Cai Lậy hiện đang tạm dừng thu, trên cơ sở báo cáo của Bộ GTVT, Chính phủ giao Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, quyết định phương án thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ tại trạm Cai Lậy.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ GTVT đã tập trung nghiên cứu 2 phương án xử lý bất cập tại trạm Cai Lậy như sau: Phương án 1 là giữ nguyên vị trí trạm như hiện nay, thực hiện giảm giá chung cho tất cả các phương tiện và mở rộng tối đa phạm vi giảm giá cho người dân quanh trạm; Phương án 2 là xây dựng thêm 1 trạm ở trên tuyến tránh, thu trên cả 2 trạm, phương tiện đi trên tuyến nào, doanh thu sẽ hoàn vốn cho tuyến đó.
Trên cơ sở 2 phương án nêu trên, Bộ GTVT và UBND tỉnh Tiền Giang sẽ thống nhất với các Bộ, ngành rà soát, lựa chọn phương án triển khai theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Như vậy, trong tổng số 17 trạm BOT có bất cập về vị trí được điểm mặt, Bộ GTVT chỉ đề xuất xóa bỏ đúng một trạm là Trạm BOT La Sơn - Túy Loan.
Ngoài ra, theo báo cáo của Bộ GTVT, Trạm BOT Nam Hải Vân nhiều khả năng cũng sẽ không tồn tại do được kiến nghị gộp chung với Trạm BOT Bắc Hải Vân. 15 trạm thu phí còn lại vẫn được kiến nghị cho tiếp tục hoạt động dù không ít trạm trong số đó đã và đang tồn tại những sai phạm không hề nhỏ về vị trí đặt trạm.
Theo Gia đình & Pháp luật