Sáng nay (28/12), đại diện Viện kiểm sát (VKS) Quân sự nêu quan điểm xử lý, đồng thời đề nghị mức án đối với Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á và đưa mức án đề nghị với 7 bị cáo.
Theo đại diện VKS Quân sự, dịch COVID-19 gây ra nhiều thiệt hại ở Việt Nam và thế giới. Trong khi toàn Đảng, toàn dân và toàn quân phải ra sức chống đỡ song các bị cáo có hành vi gian dối, lợi dụng dịch bệnh để phạm tội, gây thiệt hại cho Nhà nước.
Hành vi của các bị cáo xâm phạm quyền quản lý, làm giảm hiệu lực quản lý của Nhà nước; gây giảm uy tín của cơ quan nhà nước nói chung và Học viện Quân y nói riêng… Do vậy, tất cả phải bị phạt tù nghiêm.
Tuy nhiên, các bị cáo cũng được ghi nhận các tình tiết giảm nhẹ như nộp tiền khắc phục hậu quả, thành khẩn khai báo, có thành tích trong công tác; gia đình có liệt sĩ… Học viện Quân y cũng xin giảm nhẹ cho 4 bị cáo là cựu sĩ quan trong đơn vị.
Theo đó, VKSND đề nghị tòa phạt Trịnh Thanh Hùng, cựu phó vụ trưởng Vụ Các ngành Kinh tế - kỹ thuật (thuộc Bộ Khoa học Công nghệ) 15 năm tù; Hồ Anh Sơn, thượng tá, cựu phó giám đốc Viện nghiên cứu Y dược học quân sự (thuộc Học viện Quân y), từ 11 - 13 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Bị cáo Phan Quốc Việt tại phiên tòa.
Nhóm bị cáo buộc phạm tội "Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng", VKS đề nghị tòa phạt Nguyễn Văn Hiệu, cựu đại tá, cựu trưởng phòng Trang bị Vật tư, từ 7 - 8 năm tù; Ngô Anh Tuấn, cựu thiếu tá, cựu trưởng phòng Tài chính, từ 3 - 5 năm tù; Lê Trường Minh, cựu thiếu tá, cựu Trưởng ban Hóa dược (đều thuộc Học viện Quân y), từ 6 - 7 năm tù; Vũ Đình Hiệp, Phó tổng giám đốc Công ty Việt Á, từ 6 - 7 năm tù.
Riêng Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á, VKS đề nghị tòa phạt bị cáo này 15 năm tù về hành vi "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ:"và từ 10 - 11 năm tù cho hành vi "Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng", tổng hợp hình phạt từ 25 - 26 năm tù.
Theo cáo buộc, năm 2020, Học viện Quân y cùng Công ty Việt Á nghiên cứu kit test COVID-19 với kinh phí gần 19 tỉ đồng của Nhà nước. Kết quả nghiên cứu là tài sản do Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ quản lý nhưng Học viện Quân y lại "đồng ý để Công ty Việt Á toàn quyền sử dụng".
Cũng trong thời gian nhóm nghiên cứu Học viện Quân y triển khai đề tài, vợ bị cáo Việt nghiên cứu thành công quy trình sản xuất kit test. Kit test của Việt Á có chất lượng tốt hơn sản phẩm của Học viện Quân y nên được đem đi thử nghiệm và được Bộ Y tế cấp số lưu hành tạm thời vào tháng 3-2020. Để được cấp lưu hành chính thức, Việt chỉ đạo cấp dưới soạn biên bản thể hiện Học viện Quân y đồng ý cho Công ty Việt Á được "toàn quyền sử dụng kết quả nghiên cứu" và được in logo Học viện Quân y lên sản phẩm.
Sau đó, Bộ Y tế chấp thuận, cho Công ty Việt Á được lưu hành sản phẩm kit test chính thức. Như vậy, sản phẩm nghiên cứu bằng tiền nhà nước, do Bộ KH-CN làm chủ sở hữu bị chuyển thành sản phẩm của Công ty Việt Á, để doanh nghiệp này bán thương mại.
Sau đó, Công ty Việt Á sản xuất hơn 8,7 triệu kit test, nâng khống giá, bán cho các đơn vị y tế trên khắp cả nước, thu lợi bất chính hơn 1.235 tỉ đồng. Phan Quốc Việt bồi dưỡng cho bị cáo Hùng 350.000 USD, cho bị cáo Sơn gần 2,5 tỉ đồng.
Bên cạnh đó, trong năm 2020, khi Phan Quốc Việt đề nghị Hồ Anh Sơn đi mua tăm bông và các ống môi trường về bán cho Công ty Việt Á để doanh nghiệp này bán lại. Sơn sẽ được hưởng "toàn bộ lợi nhuận" từ việc này.
Đồng ý, Sơn đã chỉ đạo cấp dưới đi tìm mua các ống falcon, tăm bông trên địa bàn Hà Nội rồi đóng gói, chuyển cho Công ty Việt Á. Trên nhiều sản phẩm, Hồ Anh Sơn còn cho đóng logo của Viện nghiên cứu y dược học quân sự, Học viện Quân y.
Khi nhận hàng từ Sơn, Công ty Việt Á bán lại cho một số cơ sở y tế nhà nước hoặc bệnh viện tư nhân, thu tổng số tiền hơn 3,6 tỉ đồng. Trừ các khoản thuế, số tiền còn lại là hơn 3,1 tỉ đồng được Việt Á chuyển lại cho bị cáo Sơn. Cơ quan tố tụng xác định, trừ các chi phí hợp lý, bị cáo Sơn hưởng lợi hơn 2,1 tỉ đồng qua việc làm ăn với Việt Á.
Bên cạnh đó, cơ quan tố tụng quân sự xác định Học viện Quân y mua kit xét nghiệm của Công ty Việt Á với giá cao trong quá trình chống dịch tại Bắc Ninh, Bắc Giang và TP HCM. Theo đó, Học Viện Quân y đã dùng hơn 7,2 tỉ đồng để mua 220 bộ kit (loại 96 test/bộ). Tuy nhiên, Học viện Quân y không đấu thầu theo quy định mà tiến hành mua "chỉ định thầu" từ Công ty Việt Á với giá hơn 9,5 tỉ đồng, cao hơn 2,2 tỉ đồng so với báo cáo gửi Bộ Quốc phòng. Tháng 7-2021, phía Học viện thanh toán hơn 5,1 tỉ đồng cho Việt Á.
Sau đó, các bị cáo Phan Quốc Việt, Vũ Đình Hiệp đã chi "hoa hồng" Hồ Anh Sơn 344 triệu đồng; Ngô Anh Tuấn 148 triệu; Nguyễn Văn Hiệu 492 triệu. Nguyễn Văn Hiệu sau đó đưa cho Thiếu tướng Hoàng Văn Lương, Phó giám đốc Học viện, 50 triệu đồng, nói: "Quà do các công ty bán vật tư y tế bồi dưỡng".
Cũng trong năm 2021, Học viện Quân y được cử đi chống dịch tại TP HCM nên đã đề nghị Bộ Quốc phòng cho dùng hơn 17,5 tỉ đồng mua 390 bộ kit (tương ứng 37.440 test xét nghiệm) của Công ty Việt Á. Tuy nhiên, giá trị hợp đồng sau đó được nâng lên 77.280 test tương ứng hơn 32,2 tỉ đồng, cao hơn 14,6 tỉ đồng so với báo cáo gửi Bộ Quốc phòng.
Sau đó, Vũ Đình Hiệp trong vai trò Phó tổng giám đốc Việt Á đã mang hơn 3 tỉ đồng tiền "hoa hồng" đưa cho bị cáo Nguyễn Văn Hiệu; cho Ngô Anh Tuấn 921 triệu. Nhận tiền từ Việt Á, Nguyễn Văn Hiệu chia lại cho Hồ Anh Sơn hơn 2 tỉ đồng; cho Trung tướng Nguyễn Viết Lượng, khi đó là Phó giám đốc Học viện, 200 triệu đồng; Thiếu tướng Hoàng Văn Lương 100 triệu; cho Ngô Anh Tuấn 300 triệu.
Tổng cộng, Vũ Đình Hiệp đã chi hơn 7,1 tỉ đồng "hoa hồng" cho nhóm sĩ quan Học viện Quân y, theo cáo trạng. Khi vụ án được khởi tố, Trung tướng Nguyễn Viết Lượng và Thiếu tướng Hoàng Văn Lương nộp lại số tiền đã nhận. Bị cáo Hiệu cũng báo cáo Trung tướng Đỗ Quyết (Giám đốc Học viện Quân y) và Ban thường vụ Học viện rồi nộp gần 4 tỉ đồng.
Hành vi của các bị cáo xâm phạm quyền quản lý, làm giảm hiệu lực quản lý của Nhà nước; gây giảm uy tín của cơ quan Nhà nước nói chung và Học viện Quân y nói riêng… Do vậy, tất cả phải bị phạt tù nghiêm nhưng cũng được ghi nhận các tình tiết giảm nhẹ như nộp tiền khắc phục hậu quả, thành khẩn khai báo, có thành tích trong công tác; gia đình có liệt sĩ… Học viện Quân y cũng xin giảm nhẹ cho 4 bị cáo là cựu sĩ quan trong đơn vị.
Nhật Quang - Pháp luật Plus