Hình ảnh minh họa về việc đối phó với dịch Covid-19. Ảnh: Sky News.
Dưới đây là một số thông tin chính thức từ trang web của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) về vi rút SARS-CoV-2 và dịch Covid-19 do vi rút này gây nên:
1. Thời tiết lạnh và tuyết tiêu diệt được vi rút SARS-CoV-2 gây bệnh viêm đường hô hấp cấp Covid-19?
- Không có cơ sở nào để khẳng định thời tiết lạnh có thể làm chết vi rút corona chủng mới SARS-CoV-2 (trước đây còn được gọi là 2019-nCoV) cũng như các loại vi rút khác. Nhiệt độ cơ thể con người bình thường dao động trong khoảng 36,5-37 độ C bất chấp nhiệt độ và thời tiết bên ngoài. Cách tốt nhất để diệt vi rút bên ngoài cơ thể là thường xuyên rửa tay bằng nước rửa tay khô có cồn hoặc bằng xà phòng và nước.
2. Tắm nóng ngăn được SARS-CoV-2?
- Như đã nói ở trên, nhiệt độ cơ thể con người bình thường chỉ trong khoảng 36,5-37 độ C bất chấp nhiệt độ môi trường. Việc tắm bằng nước cực nóng có thể gây hại cho cơ thể bạn, thậm chí có thể gây bỏng.
3. Vi rút SARS-CoV-2 lây qua các hàng hóa sản xuất tại các nước có dịch Covid-19?
- Mặc dù vi rút corona chủng mới này có thể ở lại trên các bề mặt trong vài tiếng đồng hồ hoặc thậm chí trong vài ngày (tùy thuộc loại bề mặt), rất ít khả năng vi rút có thể bám lâu trên bề mặt sau khi bị dịch chuyển hay tiếp xúc với các điều kiện và nhiệt độ khác. Nếu bạn cho rằng một bề mặt bị nhiễm khuẩn, hãy dùng chất tẩy rửa để làm sạch. Còn sau khi chạm vào đó, làm sạch tay mình bằng chất rửa tay khô hoặc rửa tay với xà phòng và nước.
4. Vi rút SARS-CoV-2 lây qua đường muỗi đốt?
- Hiện nay chưa có bằng chứng khẳng định SARS-CoV-2 có thể lây qua đường muỗi. Đây là loại vi rút đường hô hấp, lan truyền chủ yếu qua các giọt li ti bắn ra khi một người nhiễm bệnh bị ho hoặc hắt hơi.
5. Máy sấy tay có hiệu quả trong việc giết SARS-CoV-19 hay không?
- Câu trả lời là không. Muốn đạt được điều đó, phải dùng xà phòng hoặc cồn rửa tay khô, sau đó làm khô tay bằng giấy vệ sinh hoặc thiết bị làm khô tay bằng hơi ấm.
6. Đèn diệt khuẩn bằng tia cực tím có tiêu diệt được vi rút SARS-CoV-18 hay không?
- Không nên dùng đèn cực tím để diệt khuẩn trên tay vì tia cực tím có thể gây kích ứng da.
7. Máy quét thân nhiệt hiệu quả đến đâu trong việc phát hiện những người nhiễm SARS-CoV-2?
- Những thiết bị này hiệu quả trong việc phát hiện những người đã và đang bị sốt (tức là có thân nhiệt cao hơn ngưỡng nhiệt độ thông thường) do nhiễm vi rút corona mới.
Tuy nhiên, chúng không có khả năng phát hiện những người nhiễm chưa bị ốm sốt, do những người bị nhiễm phải sau từ 2-10 ngày thì mới bị ốm và bắt đầu sốt.
8. Liệu cồn và clo rải lên khắp cơ thể có diệt được SARS-CoV-2 trong cơ thể?
- Không. Xịt cồn hay clo lên khắp cơ thể sẽ không giết được các vi rút đã xâm nhập cơ thể. Ngược lại, xịt các chất này có thể có hại cho quần áo và các niêm mạc (đặc biệt là của mắt và miệng). Cả cồn và clo đều có thể hữu ích trong việc diệt khuẩn ở trên các bề mặt nhưng ngay cả khi đó cũng phải dùng với liều lượng thích hợp.
9. Thú cưng trong nhà có làm lây lan SARS-CoV-2?
- Hiện tại chưa có bằng chứng về sự lây nhiễm từ các vật nuôi như chó hay mèo. Tuy nhiên, sau khi tiếp xúc với những động vật này, bạn nên rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước, vì điều đó giúp bạn tránh được các loại vi rút khác như E.coli và Salmonella là loại lây được giữa người và thú cưng.
10. Vắc xin chống viêm phổi có bảo vệ được bạn trước vi rút corona mới?
- Câu trả lời là không vì SARS-CoV-2 là loại vi rút rất mới và khác lạ, đòi hỏi phải có một vắc-xin riêng. Tuy nhiên, các vắc xin đối với các bệnh hô hấp khác có thể vẫn được dùng để bảo vệ sức khỏe của bạn dù chúng không hiệu quả trước SARS-CoV-2.
11. Rửa mũi thường xuyên bằng nước muối có ngăn được lây nhiễm SARS-CoV-2?
- Không có bằng chứng cho điều này dù rằng nó có thể giúp người ta hồi phục nhanh hơn khi bị cảm lạnh thông thường.
12. Ăn tỏi có ngăn bị nhiễm SARS-CoV-2?
- Tỏi chắc chắn là một thực phẩm giúp cơ thể kháng lại được một số loại vi sinh vật nhưng chưa có bằng chứng nào từ đợt bùng phát Covid-19 hiện nay cho thấy ăn tỏi giúp bảo vệ con người trước vi rút gây bệnh Covid-19.
13. Vi rút SARS-CoV-2 miễn trừ một số nhóm tuổi?
- Người dân thuộc mọi lứa tuổi đều có thể bị nhiễm SARS-CoV-2, dù rằng người già và người có bệnh lý nền (như hen suyễn, tiểu đường, tim mạch...) sẽ có nguy cơ cao hơn bị mắc bệnh này và khó phục hồi hơn.
WHO khuyến cáo mọi người thực hiện các biện pháp phòng vệ trước vi rút này, chẳng hạn bằng cách tuân thủ các hướng dẫn về vệ sinh tay và vệ sinh đường hô hấp.
14. Các loại kháng sinh có hữu hiệu trước vi rút corona mới?
- Thuốc kháng sinh chỉ có tác dụng với vi khuẩn, chứ không có tác dụng với vi rút. Mà SARS-CoV-2 là một loại vi rút.
Tuy nhiên nếu bạn phải nhập viện do bệnh Covid-19 gây ra bởi SARS-CoV-2 thì bạn vẫn có thể phải dùng thuốc kháng sinh để điều trị các tình huống nhiễm trùng do vi khuẩn.
15. Thuốc để ngăn ngừa hoặc điều trị SARS-CoV-2 đã có chưa?
- Cho tới nay chưa có loại thuốc cụ thể nào để phòng ngừa hay đặc trị SARS-CoV-2.
Những người nhiễm vi rút này cần được chăm sóc phù hợp để làm giảm nhẹ và điều trị các triệu chứng. Những người bị bệnh nặng sẽ được nhận phác đồ điều trị tối ưu hóa.
WHO đang hỗ trợ đẩy mạnh việc nghiên cứu và phát triển vắc xin và thuốc trị SARS-CoV-2 cùng với một loạt đối tác.