Sáng 24/7, tại Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhiệm kỳ 2016-2021 Nguyễn Chí Dũng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày Tờ trình tình hình, kết quả thực hiện Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và dự kiến kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.
Kế hoạch đầu tư công trung hạn là 2.870 nghìn tỷ đồng
Trình bày trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho hay: Tổng mức vốn ngân sách Nhà nước (NSNN) thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 là 2.870 nghìn tỷ đồng, bao gồm: 1.500 nghìn tỷ đồng vốn ngân sách trung ương (NSTW) (trong đó 1.200 nghìn tỷ đồng vốn trong nước, 300 nghìn tỷ đồng vốn nước ngoài) và 1.370 nghìn tỷ đồng vốn ngân sách địa phương (NSĐP)…
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhiệm kỳ 2016-2021 Nguyễn Chí Dũng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày Tờ trình về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025
Phương án kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 phải bố trí theo thứ tự ưu tiên của pháp luật. Tổng số dự án thực hiện trong giai đoạn 2021-2025 dưới 5.000 dự án, giảm hơn một nửa so với giai đoạn 2016-2020, trong đó thu hồi dứt điểm số vốn ứng trước kế hoạch, hoàn thành các dự án chuyển tiếp, khởi công mới khoảng 2.236 dự án. Mức vốn bố trí bình quân cho 01 dự án là 210,4 tỷ đồng, cao gấp 2,4 lần so với giai đoạn 2016-2020 (88 tỷ đồng/dự án).
Bố trí đủ vốn đầu tư cho các chương trình, dự án trọng điểm quốc gia và 03 Chương trình mục tiêu quốc gia; hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng của dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành và đáp ứng yêu cầu tiến độ để cơ bản hoàn thành tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đường vành đai 3, 4 của khu vực động lực Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, kết nối vùng đồng bằng sông Cửu Long, tuyến nối Tây Nguyên với Nam Trung Bộ, khu vực miền núi phía Bắc, tuyến đường ven biển, hành lang kinh tế Đông - Tây.
“Với dự kiến kết quả đạt được là xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại cả về kinh tế và xã hội, hoàn thành các công trình quan trọng quốc gia, trọng điểm về giao thông, thích ứng với biến đổi khí hậu, hạ tầng thông tin, chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, xã hội số…”, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhiệm kỳ 2016-2021 Nguyễn Chí Dũng cho hay.
Đến năm 2025, cơ bản hoàn thành các tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông; đường vành đai 3, vành đai 4 khu vực động lực Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh; tuyến nối vùng Nam Trung Bộ với Tây Nguyên, đầu tư hạ tầng cho phát triển vùng khu vực miền núi phía Bắc, các công trình đường bộ cao tốc và đường thủy nội địa cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long; hoàn thành trên 1.700 km đường ven biển từ Quảng Ninh đến Kiên Giang; hành lang kinh tế Đông - Tây;
Sửa chữa nâng cấp, xây dựng các hồ chứa nước, các công trình thuỷ lợi trọng yếu ở vùng Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long; bảo đảm an ninh nguồn nước phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân vùng khan hiếm nước, hoàn thành 84 dự án kết nối liên vùng, dự án lan tỏa, có ý nghĩa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương, bảo đảm cơ cấu đầu tư hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa các vùng, vừa gia tăng động lực tăng trưởng, vừa bảo đảm an sinh xã hội, phòng, chống dịch bệnh, thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu, phòng chống sạt lở, tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh...
Khó hoàn thành 1.700km tuyến đường ven biển trong 5 năm
Ủy ban tài chính, ngân sách (TCNS) cho rằng, Chính phủ, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã có nhiều nỗ lực trong quá trình xây dựng KHĐTCTH giai đoạn 2021-2025, đặc biệt là những chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ trong thời gian qua. Số lượng các dự án khởi công mới từ nguồn NSTW của cả nước giai đoạn 2021-2025 giảm khoảng ½ so với giai đoạn 2016-2020. Tuy nhiên, ngày 02/4/2021, Thủ tướng Chính phủ mới thông báo số dự kiến kế hoạch cho từng bộ, cơ quan trung ương và địa phương là chậm so với quy định của Luật Đầu tư công.
Đường ven biển đoạn đèo Nước Ngọt, nơi giáp ranh hai huyện Long Điền và Đất Đỏ. Ảnh: Trường Hà.
Đa số ý kiến trong Ủy ban TCNS cho rằng, về tổng thể, vốn đầu tư công dự kiến tăng 1,43 lần so với số kế hoạch giai đoạn 2016-2020 là tích cực. Một số ý kiến đề nghị giữ tổng mức vốn đầu tư công là 2.750.000 tỷ đồng như đã trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV.
Về số vốn bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương, đa số ý kiến trong Ủy ban TCNS nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc hỗ trợ thực hiện các dự án kết nối, có tác động liên vùng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, trong đó kết hợp nguồn vốn chủ đạo của trung ương và địa phương.
Một số ý kiến cho rằng, số vốn 119.806,022 tỷ đồng dành cho các dự án trọng điểm, dự án có tính liên kết vùng, đường ven biển về bản chất là số vốn hỗ trợ có mục tiêu cho các địa phương. Như vậy, tổng số hỗ trợ cho các địa phương là quá cao, chưa phù quy định pháp luật.
Đối với dự kiến hoàn thành 1.700 km tuyến đường ven biển trong 05 năm, đa số ý kiến trong Ủy ban TCNS và các ý kiến trong UBTVQH cho rằng khó khả thi vì: Các tuyến đường ven biển đi qua nhiều cửa sông, cửa biển, địa hình phức tạp, tính kết nối chưa rõ; Khả năng bố trí NSNN hoàn thành toàn tuyến đường chưa có cơ sở, tuyến đường này đi qua những địa phương chưa tự cân đối được ngân sách, khó bảo đảm bố trí NSĐP để thực hiện. Do đó, đề nghị Chính phủ báo cáo, giải trình rõ nội dung này.
Bố trí 100.000 tỷ đồng thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia
Ủy ban TCNS cơ bản thống nhất với đề xuất của Chính phủ về quan điểm, mục tiêu, nguyên tắc, tiêu chí, định hướng, thứ tự ưu tiên trong phân bổ KHĐTCTH; Thống nhất dự kiến tổng mức vốn ĐTCTH giai đoạn 2021-2025 là 2.870.000 tỷ đồng, bao gồm: 1.500.000 tỷ đồng vốn NSTW (trong đó 1.200.000 tỷ đồng vốn trong nước, 300.000 tỷ đồng vốn nước ngoài) và 1.370.000 tỷ đồng vốn NSĐP; mức dự phòng NSTW 10%, dự phòng NSĐP do Hội đồng nhân dân quyết định theo quy định của Luật Đầu tư công.
Nhất trí với đề xuất của Chính phủ về bố trí 100.000 tỷ đồng để thực hiện 03 CTMTQG. Đối với các dự án quan trọng quốc gia, thống nhất dự kiến bố trí 65.795,847 tỷ đồng cho 03 dự án đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư. Đối với số vốn dự kiến khoảng 38.738 tỷ đồng để đầu tư các đoạn tuyến thuộc tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 và khoảng 78.719 tỷ đồng để đầu tư các dự án đường bộ cao tốc, dự án trọng điểm khác: đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư, trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư dự án quan trọng quốc gia theo đúng quy định.
Đối với số vốn đã có danh mục dự án, có đầy đủ chủ trương đầu tư: Sau khi Quốc hội quyết định KHĐTCTH giai đoạn 2021-2025, Thủ tướng Chính phủ Chính phủ khẩn trương giao KHĐTCTH giai đoạn 2021-2025 bảo đảm theo đúng quy định tại khoản 2 Điều 52 Luật Đầu tư công. Đối với số vốn chưa có danh mục dự án hoặc dự án chưa có đầy đủ chủ trương đầu tư: đề nghị trình Quốc hội giao Chính phủ khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư, Quốc hội ủy quyền UBTVQH cho ý kiến trước khi giao KHĐTCTH như đã thực hiện trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV nhằm bảo đảm linh hoạt, kịp thời nhưng vẫn bảo đảm trách nhiệm của cơ quan dân cử trong phân bổ NSNN.
Quang Vũ - Pháp luật Plus