Dự án Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương: Hạng mục bãi xỉ xây dựng thi công không GPXD

Đã từng bất hợp tác với cơ quan chức năng

Được biết, dự án xây dựng Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương do Công ty TNHH điện lực JAKS Hải Dương là đại diện chủ đầu tư. Dự án được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương ngày 17/9/2018, Bộ Công Thương ký Hợp đồng Xây dựng - Kinh doanh chuyển giao ngày 28/6/2011 (sửa đổi lần thứ 05 ngày 15/11/2017), được Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư năm 2011 (điều chỉnh lần thứ 3 ngày 25/11/2019), địa điểm thực hiện dự án thuộc địa giới hành chính 2 xã Quang Thành và Lê Ninh, thị xã Kinh Môn, công suất phát điện 1.200MW.

Theo Quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng (lần 2) số 2735/QĐ-UBND, ngày 03/8/2018, của UBND tỉnh Hải Dương: Dự án có tổng diện tích 1932011,8m2, trong đó khu nhà máy chính 854,2182m2, khu nhà ở và dịch vụ 82306,0m2, khu công 187.933,6m2, diện tích đường, hành lang đường điện và chân cột điện 60,424m2, khu bãi thải xỉ 747.130m2.

Tiến độ cam kết phải vận hành thương mại tổ máy 1 từ ngày 01/12/2020, vận hành thương mại toàn bộ nhà máy từ ngày 01/6/2021. Hiện nhà máy chính đã hoàn thành, tổ máy 1 đã vận hành thương mại, tổ máy 2 đang trong quá trình thử nghiệm, ước tính dự án đã hoàn thành được 97%.

Hiện nay, Công ty TNHH điện lực JAKS Hải Dương đã sử dụng toàn bộ diện tích theo Dự án nhưng tại khu vực bãi thải xỉ đang có một số vướng mắc, vi phạm.

Cụ thể, toàn bộ diện tích quy hoạch bãi thải xỉ chưa được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn điều chỉnh ra khỏi hành lang thoát lũ khu vực nên đến nay chưa có giấy phép xây dựng.

Ngoài ra dự án này còn 158.124 m2 chủ yếu là đất rừng phòng hộ (157.305m2), Sở Tài nguyên và Môi trường chưa đủ cơ sở pháp lý để tham mưu UBND tỉnh quyết định thu hồi đất, cấp GCNQSD đất và bàn giao đất trên thực địa, vì: Tuy HĐND tỉnh đã có Nghị quyết số 18/2018/NQ-HĐND ngày 13/12/2018, UBND tỉnh có Quyết định số 651/QĐ-UBND ngày 26/02/2019, điều chỉnh giảm diện tích rừng phòng hộ 17,75ha tại 02 xã Lê Ninh, Phúc Thành (nay là xã Quang Thành), giảm 4,47ha rừng sản xuất tại xã Phúc Thành để thực hiện Dự án Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương, chủ đầu tư đã nộp số tiền trồng rừng thay thế 1.813.274.000 đồng theo Quyết định số 996/QĐ-UBND ngày 263/2019, của UBND tỉnh, nhưng theo Nghị quyết số 87/NQ-CP ngày 7/10/2019, của Chính phủ về điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất kỳ cuối (2016-2020) trên địa bàn tỉnh Hải Dương thì Hải Dương phải giữ nguyên diện tích đất rừng phòng hộ. Về vấn đề này hiện nay tỉnh Hải Dương vẫn chưa có giải pháp cụ thể.

Cũng theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Dương, do sức ép tiến độ phải vận hành thương mại tổ máy 1 từ ngày 1/12/2020, vận hành thương mại nhà máy từ ngày 1/6/2021 nên chủ đầu tư và nhà thầu, đơn vị thi công đã nóng vội, dẫn đến có nhiều tồn tại, vi phạm trong quá trình thi công.

Cụ thể, việc thi công bãi thải xỉ trên cả phần diện tích khoảng 530m2 chưa hoàn thiện thủ tục về đất, chưa được Sở Tài nguyên và Môi trường bàn giao đất trên thực địa, quá trình thi công bãi thải xỉ đã làm mất các mốc ranh giới được bàn giao, có dấu hiệu của việc diện tích thực tế thi công bãi thải xỉ đã vượt ra khỏi ranh giới quy hoạch được duyệt; một phần do địa hình phức tạp nên có vị trí thi công vượt cao độ được phép.

Đặc biệt, trong quá trình thi công, chủ đầu tư và đơn vị thi công là Công ty Cổ phần Đông Hải 27-7 có thời điểm không chấp hành đúng các yêu cầu của chính quyền địa phương khi thi công mà chưa được bàn giao mặt bằng, Trạm Quản lý rừng Kinh Môn đã có một số biên bản kiểm tra, yêu cầu đơn vị thi công dừng san gạt đất (Biên bản các ngày 15/1/2019, 15/1/2020) nhưng sau đó khu vực vẫn tiếp tục được thi công.

UBND thị xã Kinh Môn có một số Công văn yêu cầu Công ty TNHH điện lực JAKS Hải Dương dừng ngay việc san gạt, hạ thấp độ cao, vận chuyển đất ra ngoài (Công văn số 776/UBND-TNMT ngày 12/11/2020, số 843/UBND-TNMT ngày 10/12/2020) nhưng Công ty TNHH diện lực JAKS Hải Dương không chấp hành.

Tiếp đó, ngày 7/5/2021, UBND thị xã Kinh Môn có Công văn số 294/UBND-VP chỉ đạo kiểm tra, lập biên bản xử lý vi phạm (nếu có), đoàn kiểm tra của thị xã đã kiểm tra hiện trạng ngày 18/5/2021 nhưng chủ đầu tư và đơn vị thi công không hợp tác nên đến nay chưa có kết quả.

Sai phạm về môi trường

Trong quá trình triển khai dự án xây dựng Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương ngoài những vi phạm liên quan đến đất đai thì dự án này cũng "dính" tới loạt vi phạm liên quan đến môi trường, như:

Nước thải sinh hoạt và nước thải nhiễm dầu sau xử lý chưa đạt Quy chuẩn môi trường cho phép. Hiện Công ty đang cải tạo lại 2 hệ thống này.

Ngay khi hoạt động thử hệ thống băng tải chuyển tro xỉ từ nhà máy ra bãi thải xỉ ngày 30/9/2020, tại công đoạn rót xỉ vào xe vận chuyển đã phát tán nhiều bụi ra môi trường, ảnh hưởng đến người dân, môi trường xung quanh.

Ngày 5/4/2021, hiện tượng bụi xỉ nêu trên lại lặp lại. Chủ đầu tư, đơn vị thi công, vận hành đã rà soát, khắc phục bằng cách bổ sung 1 lọc bụi túi vải tại khu vực thải tro, xỉ đáy lò hơi, bổ sung 1 silo tại vị trí miệng rót xỉ của băng tải để hạ thấp độ cao xả xỉ, đồng thời lắp đặt thêm hệ thống phun nước tưới ẩm trước khi xả xỉ và lắp đặt hoàn thiện 16 vòi phun nước trên toàn bộ bãi thải xỉ để giảm tối đa bụi phát tán.

Trong thời gian khắc phục, Công ty vận chuyển tro xỉ từ nhà máy ra bãi thải xỉ bằng ô tô. Nhưng ở một số thời điểm, việc vận tải không được che chắn tốt, xỉ không được phun ẩm, để bụi phát tán khiến người dân có đơn thư.

Chủ đầu tư lắp đặt thêm một số hạng mục, thiết bị về môi trường, thay đổi một số nội dung so với Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) nhưng chưa kịp thời báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường. Ngoài ra, cũng cần làm rõ về diện tích bãi thải xỉ đang có sự sai khác giữa kết quả phê duyệt Báo cáo ĐTM với quyết định phê duyệt quy hoạch: kết quả phê duyệt Báo cáo ĐTM của Bộ Tài nguyên và Môi trường (ngày 27/02/2010 và ngày 22/6/2018) là 715.430m, Quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng (lần 2) của UBND tỉnh (ngày 03/8/2018) là 747.130m².

Trước đó ngày 20/8/2021, Báo Hải Dương cũng đã đăng tải thông tin phản ánh "Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương phát sinh khói bụi và tiếng ồn lớn". 

Đến nay đã sắp hết thời gian vận hành thử nghiệm, Công ty đã có văn bản gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường xin gia hạn thời gian vận hành thử nghiệm nhưng Bộ chưa có văn bản trả lời.

UBND thị xã Kinh Môn nhiều lần có ý kiến về việc hệ thống băng tải chuyển tro xỉ từ nhà máy ra bãi thải khi vận hành gây tiếng ồn, bụi .... ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống bình thường của hơn 100 hộ dân nằm kẹp dưới băng tải, đề nghị di dời, tái định cư cho các hộ này. Tuy nhiên đến nay chưa có đánh giá khoa học, cụ thể để có cơ sở chỉ đạo, giải quyết việc này.

Siết chặt hoạt động tài nguyên khoáng sản

 Được biết, ngày 27/8/2021, UBND tỉnh Hải Dương đã tổ chức cuộc họp để nghe các sở, ngành, địa phương có liên quan báo cáo về công tác quản lý Nhà nước về tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh và các vấn đề có liên quan đến đất đai, môi trường, khoáng sản của Nhà máy nhiệt điện BOT Hải Dương. Ông Lưu Văn Bản - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh chủ trì cuộc họp.

Tại buổi làm việc, tỉnh Hải Dương yêu cầu các sở, ngành, đơn vị cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục triển khai, thực hiện nghiêm túc các quy định có liên quan trong lĩnh vực quản lý nhà nước về quy hoạch, thăm dò, khai thác và xử lý vi phạm khoáng sản. Sở Tài nguyên và Môi trường phải chủ động, tổ chức triển khai thực hiện chức năng, nhiệm vụ của đơn vị về công tác quản lý nhà nước trong hoạt động khoáng sản theo đúng quy định của pháp luật; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về khoáng sản của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn.

Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về khoáng sản và bảo vệ môi trường theo quy định; nâng cao chất lượng thẩm định, tham mưu cho UBND tỉnh cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản theo quy định của pháp luật; kiên quyết tham mưu cho UBND tỉnh không cấp giấy phép, gia hạn giấy phép đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm quy định của pháp luật trong thăm dò, khai thác khoáng sản; dừng khai thác, đóng cửa mỏ, cải tạo phục hồi môi trường những khu vực khai thác không hiệu quả, gây ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến đời sống người dân.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lưu Văn Bản yêu cầu Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương khẩn trương phối hợp với các cơ quan chức năng đánh giá rõ mức độ và khả năng sử dụng thải xỉ của nhà máy. Về khói bụi, trên cơ sở quan trắc, cần công khai cho địa phương để kịp thời theo dõi, giám sát. Về thải xỉ, nhà đầu tư khẩn trương phối hợp với Sở Xây dựng sử dụng thải xỉ này vào các lĩnh vực khác phù hợp. Bên cạnh đó, cần có báo cáo đánh giá mức độ ảnh hưởng  ô nhiễm môi trường trong quá trình vận chuyển thải xỉ đến người dân; làm cơ sở để lên phương án quy hoạch tái định cư cho những người dân bị ảnh hưởng.

UBND tỉnh Hải Dương cũng yêu cầu Nhà đầu tư làm rõ phần diện tích đất không thuộc phạm vi khai thác nhưng vẫn tiến hành khai thác và ngược lại phần diện tích được giao thì lại không tiến hành khai thác. Đồng chí đề nghị, Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kiểm tra khổi lượng khai thác, xác định đo kiểm từ đó xác định về nghĩa vụ thuế, trách nhiệm với các cơ quan liên quan, xử lý dứt điểm những sai phạm. Các sở ngành, địa phương căn cứ chức năng nhiệm vụ gửi báo cáo đánh giá về Uỷ ban trước ngày 17/9/2021.

Pháp luật Plus sẽ tiếp tục thông tin.

 Hải Đăng -Pháp luật Plus