Như Báo Pháp luật Việt Nam đã phản ánh, từ nhiều năm nay, hàng chục lò mổ heo lậu ở phường Long Bình, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai ngang nhiên hoạt động bất chấp các quy định của nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm, kiểm soát dịch bệnh và quản lý thị trường. Chưa hết, những điểm giết mổ tự phát còn là nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng khi mà phân heo và nước thải không qua xử lý được các lò mổ xả trực tiếp xuống lòng suối dân sinh.
Bài 2: Kiểm tra, xử phạt chỉ giải quyết phần ngọn của tình trạng giết mổ heo lậu
Giải quyết phần ngọn
Mặc dù chính quyền địa phương đã nhiều lần vào cuộc để kiểm tra, xử phạt nhưng tình trạng nói trên vẫn không thay đổi. Heo lậu, mất vệ sinh, ô nhiễm môi trường và lũng đoạn thị trường… là những hậu quả mà hàng chục lò mổ ở đây mang lại.
Trong khi cơ quan chức năng yêu cầu ngưng ngay việc giết mổ để làm việc thì nhiều lò mổ vẫn cố tình chở heo đi tiêu thụ.
Sau nhiều ngày thâm nhập các lò mổ heo lậu, rạng sáng ngày 30/6, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã theo chân đoàn kiểm tra liên ngành của TP Biên Hòa và phường Long Bình đột nhập một loạt các điểm giết mổ trái phép.
1h sáng, tại một điểm giết mổ ở tổ 2, khu phố 6, phường Long Bình, nơi mà phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam từng trong vai người làm thuê mổ heo lậu. Do có người cảnh giới nên tại thời điểm cơ quan chức năng ập vào, lò mổ này tắt điện, cửa đóng im lìm. Bên trong, hàng chục con heo nằm chờ giết mổ, trong khi chủ cơ sở không xuất hiện nên đoàn kiểm tra đành rời đi.
Đến 4h sáng, sau khi kiểm tra, xử lý một loạt các lò mổ khác, cơ quan chức năng bất ngờ quay lại, ập vào một trong những điểm giết mổ lớn nhất khu vực này.
Việc kiểm tra, xử phạt chỉ giải quyết được phần ngọn của thực trạng giết mổ heo lậu trên địa bàn phường Long Bình.
Vì cho rằng cơ quan chức năng vừa kiểm tra cơ sở của mình trước đó và đã an toàn nên ngay tại thời điểm quay lại, trong khuôn viên rộng gần 300 mét vuông của điểm giết mổ trái phép, đoàn kiểm tra phát hiện hàng chục nhân công nam nữ đang hùng hục cạo lông, ra thịt, xổ lòng, luộc huyết
Trên sàn nhà ẩm ướt, nhếch nhác, tanh tưởi, mất vệ sinh là hàng chục con heo đã thành phẩm nằm la liệt chờ xuất lò. Đáng nói, mặc dù lực lượng chức năng yêu cầu dừng ngay việc giết mổ để làm việc nhưng hàng chục công nhân vẫn tiếp tục công việc của mình.
Tại cơ sở này, đoàn kiểm tra đã lập biên bản vi phạm giết mổ trái đối với hai chủ lò là ông Nguyễn Quang Sơn và ông Phạm Phần. Đoàn kiểm tra kiến nghị xử lý nhiệt (luộc chín) đối với số heo đã giết mổ, riêng số chưa giết thì di chuyển đến lò mổ tập trung.
Trước đó, vào lúc 1h30, đoàn kiểm tra đã phát hiện tại tổ 12, khu phố 5, phường Long Bình đang tổ chức giết mổ heo lậu. Khi đoàn kiềm tra ập vào, hàng chục nhân công đang trốn trong khu vực giết mổ đóng kín, ẩm thấp, bốc mùi hôi thối. Đây là cơ sở giết mổ lâu năm do ông Phạm Văn Tùng làm chủ.
Đoàn kiểm tra liên ngành đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với ông Tùng về lỗi vi phạm giết mổ không được cấp phép. Đồng thời quyết định xử lý nhiệt (tức là luộc chín) toàn bộ số heo đã giết mổ. Cơ quan chức năng cũng bắt buộc ông Tùng di chuyển 17 con heo còn lại về điểm giết mổ tập trung
Chế tài chưa đủ răn đe
Mặc dù tình trạng giết mổ tràn lan, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm nói trên diễn ra liên tục nhiều năm nhưng cơ quan chức năng vẫn tỏ ra lúng túng trong việc xử lý các chủ lò. Những đợt ra quân của chính quyền địa phương chỉ giải quyết phần ngọn của vấn nạn nhức nhối này.
Trong khi mỗi ngày, hàng chục tấn heo lậu không rõ nguồn gốc, không được kiểm soát dịch bệnh vẫn ào ạt tuồn ra thị trường. Người tiêu dùng không khỏi băn khoăn khi mà chính họ đang sử dụng nguồn thực phẩm không chỉ thiếu an toàn mà vô hình dung, chính họ đang tiếp tay cho hàng loạt các lò mổ lậu bức tử môi trường sống của hàng ngàn hộ dân tại địa phương này.
Theo một cán bộ thú y, việc giết mổ lợn lậu tập trung nhiều ở phường Long Bình, TP Biên Hòa. Tuy nhiên, muốn xử lý các cơ sở này phải có bằng chứng, phải bắt tại trận và thời điểm kiểm tra phải phát hiện được việc giết mổ hay trữ thịt lợn trái phép. Nhưng nhiều cơ sở luôn sử dụng nhiều cách để đối phó nên khi phát hiện bóng dáng lực lượng chức năng đã tẩu tán toàn bộ tang vật cũng như ngừng giết mổ nên lực lượng chức năng không có chứng cứ.
Liên quan đến tình trạng lợn lậu, lợn không rõ nguồn gốc xuất xứ bị giết mổ, buôn bán tràn lan, thời gian qua, lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (PC05) Công an tỉnh Đồng Nai đã phối hợp cùng Cục Quản lý thị trường tỉnh Đồng Nai, Chi cục Chăn nuôi - Thú y Đồng Nai và các địa phương liên tục kiểm tra để xử lý các cơ sở giết mổ trái phép.
Qua đó, ngành chức năng đã phát hiện, xử lý nhiều lò giết mổ heo lậu, không đảm bảo an toàn thực phẩm, ngăn chặn thực phẩm bẩn tuồn ra thị trường. Cũng theo Công an tỉnh Đồng Nai, để xử lý tình trạng giết mổ lậu vẫn là bài toán khó đối với ngành chức năng.
Theo một lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai cho biết, việc xử lý tình trạng giết mổ lậu vẫn dựa vào phạt hành chính nên không khả thi. Đồng Nai đang kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông tham mưu Chính phủ ra chế tài xử lý nặng hơn, tạo tính răn đe cao…
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ thông tin.
Hiếu Nghĩa - Huỳnh Phúc - Công Trọng