Tận thu cát sỏi
Hoạt động khai thác cát, sỏi tràn lan ven sông Lô, đoạn qua xã Bình Phú, huyện Phù Ninh khiến người dân nơi đây không khỏi lo lắng, bất an. Hàng nghìn m2 đất canh tác đã trôi xuống dòng sông. Điểm sạt lở cao từ 3 - 4m, dài hàng trăm mét và ngày càng lan rộng, ăn dần vào những cánh đồng sản xuất của người dân. Tiếng máy nổ, động cơ vang lên ầm ầm khiến người dân không thể tập trung lao động hay nghỉ ngơi. Từ bao năm nay, tại khu vực khai thác cát sỏi ở Khu 3 Tử Đà thuộc xã Bình Phú này, người dân luôn phải chống chọi với nạn khai thác cát sỏi.
Khai thác cát sỏi trái quy định tại xã Phú Bình (Phù Ninh, Phú Thọ) gây sạt lở hàng nghìn m2 đất canh tác
Theo tìm hiểu, khu vực sạt lở đất nằm xung quanh địa phận mỏ khai thác cát sỏi của Công ty Cổ phần Phát triển đầu tư Thái Sơn E&C. Công ty này được cấp Giấy phép khai thác số 29/GP-UBND do UBND tỉnh Phú Thọ cấp ngày 16/10/2017 thời hạn đến 16/10/2020. Khu vực khai thác thuộc xã Tử Đà. Diện tích khai thác là 27,54 hecta
Trao đổi với PV, ông Hồ Văn Quyết, Phó chủ tịch UBND xã Bình Phú khẳng có việc sạt lở đất như bà con phản ánh.
Theo đó, các tàu lợi dụng những thời điểm cơ quan quản lý khó kiểm tra, nắm bắt để tranh thủ khai thác tràn lan. Nhiều lần trưởng khu dân cư cùng bà con nhân dân phải hợp sức xua đuổi tàu cát gần bờ để giữ đất. Ngay tại thời điểm này, nếu đi ra vẫn nhìn thấy tàu đang khai thác ngoài mốc giới được cấp phép” – Ông Quyết nói với PV trong lúc đang trao đổi thông tin.
Ông Quyết cho hay, với thẩm quyền của xã, rất khó khăn trong việc xử lý. Vì vậy xã Bính Phú đã báo cáo phòng Tài nguyên & Môi trường huyện Phù Ninh và lực lượng công an để kiểm tra, xử lý.
Liên quan đến vụ việc này, UBND xã Bình Phú đã nhiều lần lập biên bản vi phạm. Nhưng những thông tin này theo ông Quyết là “không thể cung cấp được” (?!).
Được biết, ngày 11/2/2020, UBND huyện Phù Ninh đã có báo cáo gửi UBND tỉnh Phú Thọ về tình hình khai thác cát sỏi trên địa bàn huyện, trong đó có báo cáo về thực trạng tình hình khai thác cát sỏi đối với chi nhánh Công ty Cổ phần Phát triển đầu tư Thái Sơn E&C.
Báo cáo của huyện Phù Ninh gửi UBND tỉnh Phú Thọ
Theo đó, tại khu vực giáp mỏ của công ty và một số vị trí thuộc khu vực giao cho công ty khoanh bảo vệ không được khai thác cát xuất hiện việc khai thác cát sỏi gây sạt lở đất canh tác của nhân dân.
Cụ thể vị trí giáp Trạm bơm Gai Hạ có diện tích sạt lở khoảng 2.522,5m2. Tại vị trí mốc số: 1,24,25,26,27,19,1 (giáp xã Bình Bộ cũ), một số tàu hút, phao cẩu khai thác vào phạm vi khoanh bảo vệ. Mốc số 19,1,24 diện tích sạt lở khoảng 1.764,5m2. Tại vị trí mốc 36,C,D,R,37 (diện tích 1,51 ha có tranh chấp trước đây) diện tích sạt lở khoảng 1.636m2. Ngoài ra một số vị trí khác dọc theo phạm vi cấp phép có sạt lở vào đất canh tác của các hộ dân. Diện tích sạt lở khoảng 4.327m2.
Công ty Thái Sơn E&C từng bị tước quyền khai thác
Trước đó, UBND huyện Phù Ninh đã yêu cầu Công ty Thái Sơn E&C thực hiện tốt việc quản lý mỏ; khai thác đúng chỉ giới được cấp phép. Phải đảm bảo không được vượt quá số lượng phương tiện tham gia khai thác của doanh nghiệp được cấp phép khai thác khoáng sản trên địa bàn. Yêu cầu các phương tiện tham gia khai thác của công ty phải có biển hiệu của công ty. Thả đầy đủ phao tiêu tại các điểm mốc ranh giới mỏ, cắm bổ sung các mốc giới bị hư hỏng hoặc bị mất.
Thế nhưng theo ghi nhận, hầu hết các tàu thuyền khai thác hoạt động tại khu vực Tử Đà đều không có biển số, không mác nhãn hiệu. Các mốc giới cũng không được phân định rõ ràng. Ngay cả người dân tại khu 3 Tử Đà cũng không thể biết chính xác mốc giới hạn khu vực Công ty Thái Sơn E&C được phép khai thác.
Hàng loạt tàu cát không có biển số, không mác nhãn hiệu ngang nhiên khai thác, tập kết trái quy định
Nếu có đối tượng xấu lợi dụng trà trộn vào khai thác cát trái phép tại khu vực doanh nghiệp được giao, tại sao Công ty Thái Sơn E&C không hề báo cáo với cơ quan chức năng? Hay chính Công ty Thái Sơn E&C hoạt động khai thác ngoài mốc giới, vượt công suất cho phép? Vì sao ông Hồ văn Quyết, Phó chủ tịch xã Bình Phú giấu nhẹm thông tin về biên bản xử phạt hoạt động khai thác cát sỏi trái quy định tại khu vực trên?
Được biết, thời điểm giữa năm 2019, Công ty Thái Sơn E&C từng bị tước quyền khai thác khoáng sản 4 tháng. Theo quyết định, Công ty cổ phần Thái Sơn E&C, Chi nhánh tại Phú Thọ đã khai thác vượt quá phạm vi ranh giới của độ sâu được phép khai thác theo quy định tại Điểm b, khoản 4, Điều 36 Nghị định số 33/2017/NĐ-CP ngày 3/4/2017 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên và khoáng sản.
Ngoài mức phạt 100 triệu đồng, Công ty cổ phần Thái Sơn E&C, Chi nhánh tại Phú Thọ còn bị xử phạt bổ sung bằng cách tước quyền sử dụng giấy phép khai thác khoáng sản 4 tháng (kể từ ngày 31/5/2019).
Tỉnh Phú Thọ đã giao Thanh tra tỉnh xác định số tiền thu lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm của Công ty cổ phần Thái Sơn E&C, Chi nhánh tại Phú Thọ để thu nộp lại ngân sách nhà nước theo quy định.
Trong một diễn biến khác, UBND huyện Phù Ninh đã đề nghị với UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan ở tỉnh phối hợp UBND huyện thường xuyên tuần tra, kiểm soát xử lý nghiêm các hành vi khai thác cát, sỏi trái phép; chỉ đạo các đơn vị được cấp phép trên địa bàn tăng cường hoạt động quản lý mỏ, phạm vi xung quanh mỏ (đặc biệt vị trí giáp ranh giữa ranh giới mỏ và bờ vở sông).