Việc tranh chấp giữa các hộ dân sở hữu chung cư đối với chủ đầu tư nhiều năm gần đây phần lớn là do tình trạng trây ỳ, không bàn giao quỹ bảo trì. Theo đó, việc chủ đầu tư cố tình chiếm đoạt số tiền 2% phí bảo trì có thể bị truy tố tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” được quy định tại Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 với mức án cao nhất là 5 năm tù.
Theo Luật Nhà ở năm 2014, khách hàng mua chung cư phải đóng thêm 2% giá trị hợp đồng vào quỹ bảo trì. Số tiền này sẽ được sử dụng để bảo trì các hạng mục hư hỏng của tòa nhà trong quá trình hoạt động, thông qua việc bàn giao cho ban quản trị - những người được các cư dân tòa nhà bầu ra.
Thế nhưng, nhiều chủ đầu tư cố tình kéo dài thời gian bàn giao số tiền 2% phí bảo trì này cho cư dân. Ngoài ra, nhiều nguyên nhân khác gây ra mâu thuẫn như người dân cảm thấy như “bị lừa” về diện tích sở hữu chung, sở hữu riêng, nhà để xe, phòng sinh hoạt cộng đồng…
Cư dân Tòa nhà Park View Tower (chung cư Đồng Phát) yêu cầu chủ đầu tư thực hiện các nghĩa vụ liên quan đến Quy chế Quản lý sử dụng Nhà chung cư.
Để khắc phục tình trạng này, Chính phủ đã ra Nghị định 30/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 99/2015/NĐ-CP. Văn bản này đã quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều trong Luật Nhà ở 2014. Theo đó, bổ sung thủ tục cưỡng chế bàn giao kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư, ban quản trị nhà chung cư có văn bản đề nghị UBND cấp tỉnh nơi có nhà chung cư yêu cầu chủ đầu tư bàn giao kinh phí bảo trì theo quy định.
Liên quan đến sự việc cư dân Tòa nhà Park View Tower (còn được gọi là chung cư Đồng Phát) do Công ty Cổ phần Đầu tư Đồng Phát làm chủ đầu tư, phản ánh hàng loạt sai phạm nghiêm trọng trong thời gian đưa vào sử dụng. Trong đó, dù đã thành lập Ban quản trị, nhưng Chủ đầu tư Đồng phát không bàn giao quỹ bảo trì 2% mà Pháp luật Plus đã thông tin.
Đơn phản ánh gửi đến Báo Pháp luật Việt Nam.
Luật sư Nguyễn Hữu Thực (Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội) nhận định, Nghị định 30 là tín hiệu tốt trong việc bảo vệ quyền lợi cho người dân. Văn bản pháp luật này đã “nắn gân” các chủ đầu tư làm ăn gian dối, thể hiện tinh thần quyết tâm chấn chỉnh thực trạng gây bức xúc trong nhiều năm qua của Nhà nước.
Theo Khoản 3 Điều 36 Nghị định về bàn giao kinh phí bảo trì phần sở hữu chung của nhà chung cư có nhiều chủ sở hữu, trường hợp chủ đầu tư không nộp kinh phí bảo trì hoặc không bàn giao kinh phí bảo trì theo quy định thì chủ đầu tư bị xử phạt vi phạm hành chính, bị cưỡng chế bàn giao theo quy định tại Điều 37 của Nghị định này; ngoài ra, tùy từng trường hợp, chủ đầu tư còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
Khoản 4 Điều 37 Nghị định này nêu rõ: “Trong quá trình thực hiện cưỡng chế bàn giao kinh phí bảo trì cho ban quản trị nhà chung cư, nếu phát hiện chủ đầu tư có hành vi vi phạm pháp luật hình sự thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh yêu cầu cơ quan có thẩm quyền điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
Ở đây, có thể thấy, dù đã thành lập Ban quản trị nhiều năm, Chủ đầu tư Đồng Phát không thể vin vào lý do tòa nhà chưa được chấp thuận nghiệm thu đưa vào sử dụng để trì hoãn bàn giao quỹ bảo trì cho ban quản trị.
“Việc chủ đầu tư cố tình chiếm đoạt số tiền 2%, thì hoàn toàn có thể bị truy tố tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” được quy định tại Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 với mức án cao nhất là 5 năm tù”, luật sư Thực cho nói.
Cũng theo luật sư Thực, hợp đồng được ký kết giữa người dân và chủ đầu tư là thứ tạo niềm tin cho khách hàng rằng quỹ bảo trì sẽ được công ty sử dụng đúng - và đây chính là yếu tố cấu thành “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Bên cạnh đó, với tội danh này, cơ quan điều tra có thể khởi tố mà không cần người dân yêu cầu (Điều 155 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015), qua kết quả điều tra xem chủ đầu tư có mục đích chiếm đoạt quỹ bảo trì hay không.
Như Pháp luật Plus đã thông tin trước đó, theo đơn phản ánh của các cư dân sinh sống tại khu chung cư thì, chủ đầu tư vin vào lý do tòa nhà chưa được chấp thuận nghiệm thu đưa vào sử dụng để trì hoãn bàn giao cho Ban Quản trị các hạng mục như: Quỹ Bảo trì 2%, Hồ sơ nhà chung cư và Công tác quản lý vận hành Tòa nhà.
Trong suốt gần 6 năm qua, Chủ đầu tư đã vi phạm quy định của pháp luật về nhà ở khi không công bố cho cư dân Báo cáo thu chi tài chính và Báo cáo công tác QLVH Tòa nhà (định kỳ 6 tháng theo đúng quy định trong Nội quy và Quy chế Quản lý sử dụng Nhà chung cư đã được thông qua tại Hội nghị nhà chung cư ngày 6/12/2020, mặc dù sự việc BQT Tòa nhà đã nhiều lần đề nghị nhưng chưa bao giờ được Chủ đầu tư và BQL Tòa nhà đáp ứng.
“Không những thế, Chủ đầu tư vi phạm quy đinh về thuế khi không xuất hóa đơn cho cư dân khi thu các khoản phí dịch vụ, phí gửi xe trong 6 năm qua, đồng thời yêu cầu cư dân đóng các khoản phí đó cũng như tiền nước vào tài khoản cá nhân có tên là Lê Thị Hải mở tại - Ngân hàng Vietcombank - Chi nhánh Chương Dương" đơn thư nhấn mạnh.
Trước những bất cập trên, Kính đề nghị UBND TP Hà Nội, và các cơ quan liên quan tiến hành thanh kiểm tra đối với Chủ đầu tư Công ty Cổ phần Đầu tư Đồng Phát. Đồng thời, xử lý nhiêm những tập thể, cá nhân để xảy ra sai phạm (nếu có) nhằm ổn định cuộc sống của cư dân cũng như tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.
Hà Thư - Duy Khương - Pháp luật Plus