Giữa vùng biên Tây Nguyên đầy nắng gió, chị Trần Thị Hoài Phương Giám đốc Công ty TNHH Hoàng Phương Tây Nguyên (xã Thuận Hạnh, Lâm Đồng) vẫn kiên trì với khát vọng làm nông nghiệp sạch, đồng thời tạo việc làm cho bà con dân tộc thiểu số. Nhưng điều khiến chị trăn trở nhất không chỉ là bài toán phát triển sản phẩm, mà còn là mong ước Nhà nước có chính sách hỗ trợ bảo hiểm xã hội cho người lao động nghèo nơi vùng sâu vùng xa.
Từ những ngày cơ cực đến mái nhà chung cho bà con vùng biên
Chị Phương kể, khi đặt chân lên Tây Nguyên lập nghiệp, chị từng trải qua những ngày rất khó khăn. Bởi thế, khi chứng kiến bà con Raglay, Mnông, Ê Đê, Mông… sống chật vật, chị không thể làm ngơ.
Với gần 10ha đất canh tác cà phê, hồ tiêu, sầu riêng, mắc ca, bơ…, chị biến nông trang của mình thành nơi đón nhận lao động thời vụ. Mỗi đợt mùa vụ, có từ 5-7 người được chị thuê làm các công việc như nhổ cỏ, bón phân, tỉa cành. Mức công nhật 200.000 – 300.000 đồng/ngày, kèm chỗ ở và một phần hỗ trợ nhu yếu phẩm, đã giúp nhiều gia đình vượt qua những tháng ngày bấp bênh.
Hình ảnh những đứa trẻ theo cha mẹ ra rẫy, nằm ngủ ngay bên đống nông cụ khiến chị Phương càng thêm quyết tâm: “Tôi thấy mình phải cố gắng hơn, bởi họ cũng giống tôi ngày trước chỉ cần một cơ hội để bám trụ trên mảnh đất này”.
Ngoài công việc tại nông trang, chị còn âm thầm gom góp quần áo cũ, giúp đỡ một số hộ nghèo trong thôn bằng những khoản hỗ trợ nhỏ. Với chị, sự tử tế chính là cách giữ cho doanh nghiệp tồn tại bền vững ở vùng đất còn nhiều gian khó này.
Doanh nghiệp nhỏ, khát vọng lớn
Sau vài năm nỗ lực, sản phẩm mắc ca của công ty đã được công nhận OCOP 3 sao, có tem chống giả, QR truy xuất nguồn gốc. Không dừng lại ở đó, chị còn nghiên cứu ép dầu mắc ca lạnh sản phẩm vừa dùng trong ẩm thực, vừa làm tinh dầu dưỡng da, đặc biệt phù hợp cho phụ nữ và trẻ nhỏ.
Song hành với việc phát triển sản phẩm, chị Phương còn tham gia xây dựng chuỗi giá trị nông sản địa phương. Doanh nghiệp của chị thu mua khoai lang, tiêu, sầu riêng… rồi liên kết với các đối tác chế biến để xuất khẩu. Để đạt chuẩn, chị chủ động ký kết hợp tác với các hợp tác xã, kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất. “Cách làm này khó nhưng nếu thành công, bà con cũng có lợi, và doanh nghiệp cũng yên tâm hơn”, chị chia sẻ.
Tuy nhiên, khởi nghiệp ở vùng biên giới không hề dễ dàng. Không ít lao động không có căn cước công dân, không hộ khẩu, không chỗ ở ổn định. Điều đó khiến chị Phương chỉ dám thuê họ theo ngày, không thể ký hợp đồng dài hạn vì sợ vi phạm quy định.
Thêm vào đó, tập quán lao động công nhật ăn sâu nhiều năm cũng khiến chị gặp khó: Có người mới làm được vài ngày đã xin ứng tiền rồi nghỉ, có người bỏ việc vì nhậu say.
Ước mong chính sách bảo hiểm xã hội
Theo chị Phương, bài toán nan giải hiện nay là bảo hiểm xã hội. Với một doanh nghiệp nhỏ mới khởi nghiệp, ngoài chi phí sản xuất, đầu tư công nghệ, thị trường… thì việc đóng bảo hiểm xã hội hàng tháng cho người lao động cũng là gánh nặng.
Chị Phương trải lòng: “Nếu Nhà nước có chính sách hỗ trợ riêng cho doanh nghiệp sử dụng lao động là người dân tộc thiểu số ở vùng biên, thì đó sẽ là động lực lớn để chúng tôi gắn bó lâu dài với bà con".
Điều mà nữ giám đốc này mong nhất là một chuỗi liên kết nông nghiệp bền vững, nơi người lao động dân tộc thiểu số có thể làm việc ổn định, được hưởng bảo hiểm, có thu nhập đủ để nuôi sống gia đình. Khi ấy, xã Thuận Hạnh sẽ có thêm nhiều nụ cười trẻ thơ, nhiều mái nhà vững chãi, và quan trọng hơn là không ai bị bỏ lại phía sau./.
nguonluc