Được mệnh danh là một loài “vàng xanh” quý giá, tất cả các bộ phận của cây sachi (tên khoa học là Plukenetia volubilis) như thân, rễ, lá, hạt, quả đều có thể sử dụng để phục vụ con người với nhiều lợi ích vượt bậc.
Hạt sachi ngoài công dụng làm thức ăn nhẹ còn được dùng để chiết dầu hạt. Dầu sachi được đánh giá tốt hơn dầu ô liu và dầu cá hồi nhờ thành phần dinh dưỡng cao, nhất là lượng omega-3 và omega-6. Lá non của cây sachi được dùng như rau trong khi lá già được dùng làm thành trà túi lọc giúp chống lão hóa và bổ sung canxi.
Vườn dược liệu Sachi của Công ty Châu Anh được trồng tại huyện Thường Xuân (Thanh Hóa) với quy mô lên đến 8 ha
Không ít các nhà khoa học đã từng dành nghiều thời gian để tìm hiểu, nghiên cứu về tác dụng của loại cây này đối với sức khỏe con người. Theo PGS.TS Nguyễn Bá Thông (Trường Đại học Hồng Đức) - người từng có nhiều năm nghiên cứu về cây sachi trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa thì trước năm 2018, loại cây này đã được trồng thử ở một số cơ sở của tỉnh Thanh Hóa (Trường Đại học Hồng Đức, TP Thanh Hóa, huyện Triệu Sơn, huyện Như Thanh).
Đến năm 2018, UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt cho thực hiện đề tài: “Nghiên cứu khả năng sinh trưởng, phát triển và xây dựng mô hình liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ cây Sachi tại Thanh Hóa”. Đây là đề tài nghiên cứu một cách hệ thống toàn diện về cây Sachi từ sản xuất- chế biến đến tiêu thụ sản phẩm tại Thanh Hóa. Hiện cây sachi được phát triển khá mạnh tại một số huyện miền núi tỉnh Thanh Hóa, trong đó có huyện Thường Xuân.
Qua nghiên cứu cho thấy, cây Sachi là loại cây trồng được trên nhiều chân đất khác nhau, vẫn cho hiệu quả tốt ngay cả khi ở vùng đất trồng lúa kém hiệu quả như Triệu Sơn (Thanh Hóa). Qua phân tích thành phần các chất dinh dưỡng của cây Sachi được trồng tại Thanh Hóa cho thấy: Hạt sachi có hàm lượng dầu là 47%; protein 28%. Trong dầu hàm lượng omega 3 đạt 45%; omega 6: 35%; omega 9: 9%... Lá cây Sachi có thể sử dụng làm trà vối, trà túi lọc, ngọn làm rau…
Nắm bắt được những tác dụng thần kỳ mà sachi mang lại, Công ty Cổ phần Thương mại PT Châu Anh đã tiến hành nhiều nghiên cứu, thử nghiệm về loại "vàng xanh" này trong phạm vi quy mô dự án “Xây dựng mô hình trồng, chế biến, tiêu thụ cây dược liệu tại Thanh Hóa”.
Lá cây Sachi tại được mệnh danh là "vàng xanh" trồng tại Thường Xuân
Hiện nay vườn dược liệu của Công ty Châu Anh được trồng tại huyện Thường Xuân (Thanh Hóa) với quy mô lên đến 8 ha, có thể đáp ứng được nhu cầu sản xuất của doanh nghiệp, mang đến nguồn nguyên liệu hữu cơ an toàn, có giá trị dinh dưỡng cao.
Sau một thời gian dài nghiên cứu, thử nghiệm, Công ty Châu Anh cho ra mắt nhiều sản phẩm từ loại hạt được coi là "vàng xanh" này. Từ trồng thử nghiệm đến nghiên cứu, sản xuất cho đến thành phẩm đến tay người tiêu dùng là cả một quá trình nỗ lực, quyết tâm của đội ngũ cán bộ công nhân viên và đặc biệt là người "thuyền trưởng" Nguyễn Thị Hằng - Tổng giám đốc Công ty Châu Anh.
Theo bà Hằng, sản phẩm được chiết xuất từ sachi mà doanh nghiệp mới tung ra thị trường đã được thai nghén từ rất lâu, đánh đổi bằng mồ hôi, nước mắt cũng như tâm huyết suốt thời gian dài. Hiện, những sản phẩm này đã hiện diện tại 63 tỉnh thành trong cả nước thông qua hệ thống phân phối tại siêu thị, nhà thuốc, bệnh viện,... cả kênh online lẫn offline và sẵn sàng chinh phục những khách hàng khó tính.
Một trong 7 sản phẩm nổi bật được sản xuất từ cây sacha inchi mà Công ty Châu Anh phân phối trên thị trường hiện nay là Trà Sachi murasaki. Sản phẩm này hỗ trợ người sử dụng ổn định đường huyết, lợi tiểu, thanh nhiệt, giải độc, ngăn ngừa mụn nhọt, giảm cân, an thần; thích hợp cho người nóng gan, khó ngủ, ngủ không ngon giấc.
"Tôi đánh giá cao thành phần dinh dưỡng của sachi trong sản phẩm Trà Sachi Murasaki của Công ty CP TMPT Phát triển Châu Anh; đặc biệt là thành phần lá Sachi được trồng từ vườn dược liệu hữu cơ. Lá sachi (phân tích lá già sấy khô trồng tại Thanh Hóa) được xem là một loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng rất cao. Với các thành phần như: protein (13g/100g) lipid (6g/100g), Vitamin C (300mg/100 gam); ngoài ra trong lá còn có nhiều loại Vitamin khác B1; B6, và một số chất khác như: beta croten, can xi, photpho, sắt, kẽm... giúp làm tăng khả năng chống oxy hóa, tăng cường miễn dịch, ổn định đường huyết, điều hòa huyết áp cũng như cải thiện chức năng tim mạch, thận, gan và giúp nâng cao chất lượng của quá trình thải độc. Đặc biệt là trong lá Sachi chứa nhiều polyphenol (1900 mg/100 gam lá khô). Đây là hợp chất hóa học thực vật có khả năng khử các chất tự do và rất có lợi cho sức khỏe con người. Ngoài ra, lá Sachi còn chống tăng sinh tế bào ung thư nên giúp bảo vệ và chống lão hóa cho cơ thể", PGS.TS Nguyễn Bá Thông cho biết.
PGS.TS Nguyễn Bá Thông và bà Nguyễn Thị Hằng tại Lễ công bố và ra mắt thương hiệu Sạch
Trong khi đó, sản phẩm nước uống Hồng sâm táo đỏ lộc nhung đông trùng hạ thảo Sacha inchi với các thành phần: Sachi inchi, hồng sâm, táo đỏ, đông trùng hạ thảo, lộc nhung, taurin, bạch quả, dextrose monohydrat, natri citrat... tốt cho người cần bồi bổ sức khỏe, chức năng phổi kém, cơ thể mệt mỏi, trí nhớ kém.
Dòng sản phẩm này cũng hỗ trợ tăng cường miễn dịch, bổ sung năng lượng cho cơ thể, giảm đau; hỗ trợ cải thiện lưu thông máu, tăng cường chức năng hô hấp giúp ngăn ngừa ho, hen xuyễn; đào thải các độc tố trong cơ thể giúp hấp thu tốt các chất dinh dưỡng...
Sản phẩm được làm từ thương hiệu Sachi của công ty Châu Anh có mặt Festival TP. Hà Nội
Ngoài ra, Công ty Châu Anh còn đưa ra thị trường dòng sản phẩm nước uống đóng chai Sacha inchi với dung tích 350ml. Đây là sản phẩm giúp thanh nhiệt giải độc mát gan... hỗ trợ phòng chống xơ vữa động mạch, chống tăng cholesterol máu và chống khó tiêu, hỗ trợ tiêu hóa, tiểu lợi, tốt cho bệnh nhân có vấn đề về tim mạch, cao huyết áp.
Dự kiến trong năm 2023, công ty sẽ tiếp tục cho ra mắt 10 sản phẩm từ loại cây này. Đồng thời triển khai diện tích vùng trồng đối với cây dược liệu sachi theo tiêu chuẩn hữu cơ và theo hướng chuẩn GACP của tổ chức dược liệu thế giới tại Tam Đảo (Vĩnh Phúc), vùng hạ huyện của Sapa (Lào Cai).
Bạch Hiền