"Cơn ác mộng" Covid-19 ở Brazil mới chỉ bắt đầu

Thực tế: Kinh khủng?

“Tình hình ở Brazil trở nên nghiêm trọng hơn mỗi ngày và số ca nhiễm, số ca tử vong vẫn tiếp tục phá những kỷ lục mới sau mỗi 24 giờ. Ở nhiều bang, hệ thống y tế đã “sụp đổ” và ở các khu vực nghèo nhất, người dân thậm chí còn không được chăm sóc y tế và phải chết ở nhà. Brazil đã mất kiểm soát vì Covid-19 và giờ dịch bệnh đã làm chết người nhiều hơn các vấn đề y tế khác” - Alan Dantas, nhà báo, biên tập viên Tạp chí chính trị trực tuyến Dossier Sul của Brazil ghi nhận.

Theo ghi nhận của Nhóm tình nguyện kết nối các người dân địa phương (APIB), nhiều trường hợp tử vong do Covid-19 tại các nơi sinh sống hẻo lánh, xa xôi chưa được ghi nhận và tỷ lệ tử vong thực tế do Covid-19 ở nước này có thể lên tới 12,6%, thay vì mức 6,2% như công bố.

Nhóm theo dõi diễn biến đại địch Covid-19 thuộc Viện Y tế Công Brazil (FIOCRUZ) cho hay, tỷ lệ lây nhiễm virus SARS-CoV-2 tại các thị xã dưới 20.000 dân tại Brazil đã tăng hơn 50% trong 2 tuần gần đây, trong khi các thị xã này phần lớn không có bệnh viện được trang bị giường điều trị tăng cường. Các nhà nghiên cứu của Viện FIOCRUZ ghi nhận là nhiều bệnh nhân mới đang hướng đến các khu vực đô thị lớn - nơi các khoa cấp cứu trên thực tế đang trong tình trạng quá tải. Còn theo nhận định của giới khoa học, số lượng người mắc Covid-19 tại Brazil thực sự có thể cao gấp 15 đến 20 lần so với số liệu được công bố (có nghĩa là từ hơn 2 triệu đến 3 triệu người nhiễm virus).  

Nhà Trắng. Ngày 25-5. Thông báo quyết định cấm nhập cảnh vào Mỹ đối với hầu hết công dân nước ngoài từng ở Brazil trong 2 tuần gần nhất. Thông cáo của Đại sứ quán Mỹ tại Brazil nêu rõ: “Mỹ sẽ vẫn duy trì mối quan hệ đối tác mạnh mẽ với Brazil và chúng tôi sẽ làm việc chặt chẽ để giảm thiểu các tác động kinh tế - xã hội và sức khỏe của đại dịch Covid-19 tại Brazil”. Đại sứ quán Mỹ tại Brazil cho biết, quyết định cấm nhập cảnh này sẽ có hiệu lực từ ngày 28-5.

Theo đó, cấm tất cả các công dân không mang quốc tịch Mỹ tới Mỹ nếu đã từng ở Brazil trong 2 tuần trước đó. Những người mang thẻ xanh, người thân của các công dân Mỹ và thành viên tổ bay và những người được lựa chọn khác, nằm trong đối tượng được miễn trừ. Trước đó, cố vấn an ninh quốc gia Robert O’Brien nói rằng, ông hy vọng các biện pháp này chỉ là tạm thời, nhưng do tình hình tại Brazil, Mỹ cần phải thực hiện biện pháp cần thiết để bảo vệ người dân của mình.

Tổng thống: Bình tĩnh?

Tuy nhiên, trong thảm kịch, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro vẫn tiếp tục bác bỏ mối đe dọa từ Covid-19 và cho rằng việc kiểm dịch và phong tỏa chỉ có thể có tác động xấu hơn đến nền kinh tế Brazil. Với Tổng thống Jair Bolsonaro, Covid-19 chỉ là “trò bịp của truyền thông” và là “cúm nhẹ” mà thôi. “Mọi người đang chết ư? Phải, đúng thế! Nhưng sẽ còn rất, rất nhiều người chết nữa nếu nền kinh tế bị hủy hoại bởi các biện pháp phong tỏa mà các Thống đốc ban bố” - Báo Euronews dẫn lời Tổng thống Jair Bolsonaro tuyên bố đầu tháng   5-2020. Hiện Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro vẫn kêu gọi các doanh nghiệp Brazil mở cửa trở lại và phản đối nhiều Thống đốc bang trong nước đang thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh.

“Brazil đã mất kiểm soát vì   Covid-19 và giờ dịch bệnh đã làm chết người nhiều hơn các vấn đề y tế khác. Vấn đề lớn ở đây là chính là do cách tiếp cận và xử lý tình hình của chính phủ Tổng thống Jair Bolsonaro, không quan tâm tới dịch bệnh và đem cái chết của người dân ra làm trò đùa” - nhà báo Danta nhận định.

Cuộc khảo sát qua điện thoại do XP Investimentos tiến hành cuối tháng 4-2020 cho thấy mức tín nhiệm Chính phủ Brazil thấp kỷ lục khi chỉ có 27% người dân nước này đánh giá Chính phủ của họ là “tốt” hoặc “rất tốt”, còn tỷ lệ người đánh giá “kém” hoặc “rất kém” đã tăng lên 49%. Một cuộc khảo sát khác được công bố vào cuối tháng 4-2020 do Hãng IDEIA Big Data thực hiện cũng cho thấy tỷ lệ tán thành Chính phủ giảm 8% trong một tuần xuống còn 22%, cùng với đó tỷ lệ không tán thành lên tới mức kỷ lục 47%.

Tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Bolsonaro cũng giảm từ 47,8% hồi tháng 1 xuống chỉ còn 39,2% - theo khảo sát của CNT/MDA - trong khi tỷ lệ bất mãn với Tổng thống tăng từ 47% lên 55,4%. Theo khảo sát gần đây nhất của Datafolha, khoảng một nửa dân số Brazil ủng hộ việc xem xét bãi nhiệm Tổng thống.

Không chỉ tỷ lệ ủng hộ từ người dân giảm sút, Tổng thống Bolsonaro cũng liên tiếp bị chỉ trích vì tấn công Quốc hội và Tòa án tối cao trong một bài phát biểu trước hàng trăm người ủng hộ, trong đó ông kêu gọi chấm dứt các biện pháp phong tỏa chống Covid-19. Thậm chí, ngay cả những đồng minh cũ trong Quốc hội cũng tham gia kêu gọi luận tội Tổng thống Bolsonaro. A