Từ cậu bé bán báo đến “nhà hiền triết xứ Omaha”
Warren Edward Buffett sinh năm 1930 tại Omaha, Nebraska, trong một gia đình trung lưu. Là con trai của một nghị sĩ kiêm nhà môi giới chứng khoán, cậu bé Warren sớm tiếp xúc với khái niệm về tiền bạc, tài sản và thị trường. Nhưng ít ai ngờ, cậu bé từng đi gõ cửa từng nhà để bán kẹo cao su, Coca-Cola và tờ báo The Washington Post ấy sẽ lớn lên thành một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất lịch sử tài chính hiện đại.
Warren Buffett thời thơ ấu
Buffett mua cổ phiếu đầu tiên năm 11 tuổi: ba cổ phiếu Cities Service với giá 38 USD mỗi cổ. Chỉ vài tháng sau, cổ phiếu rớt giá xuống 27 USD, rồi hồi phục về mức 40 USD – và ông bán đi với khoản lời nhỏ. Nhưng rồi cổ phiếu đó tăng lên đến 200 USD. Bài học đầu đời ấy khiến Buffett mãi mãi khắc ghi tinh thần “kiên nhẫn” – phẩm chất sau này trở thành bản sắc trong toàn bộ triết lý đầu tư của ông.
Ông học Đại học Nebraska và sau đó theo học tại Trường Kinh doanh Columbia dưới sự dẫn dắt của Benjamin Graham – cha đẻ của trường phái đầu tư giá trị. Chính tại đây, những nguyên lý đầu tư nền tảng mà Buffett theo đuổi cả đời đã được hình thành: đầu tư dựa trên giá trị nội tại, với biên an toàn lớn và tầm nhìn dài hạn.
Năm 1965, Buffett tiếp quản Berkshire Hathaway – khi ấy là một công ty dệt may đang vật lộn với thua lỗ – rồi âm thầm chuyển hướng nó trở thành một quỹ đầu tư đa ngành khổng lồ. Từ chỗ chỉ là một tay chơi nhỏ ở Omaha, ông dần trở thành biểu tượng của phố Wall mà không cần rời khỏi quê nhà. Giới tài chính gọi ông bằng biệt danh kính trọng: “The Oracle of Omaha” – Nhà tiên tri xứ Omaha.
2. Triết lý đầu tư vượt thời gian
Buffett không chỉ là một nhà đầu tư thành công – ông là một trường phái tư duy riêng biệt. Trong thời đại mà các nhà đầu tư chạy theo chỉ số, thời gian thực và thuật toán tốc độ cao, Buffett điềm tĩnh hơn bất kỳ ai. Ông kiên định với chiến lược “mua và giữ”, đầu tư vào các doanh nghiệp mà ông “muốn nắm giữ mãi mãi”, bất chấp sóng gió ngắn hạn của thị trường.
Câu nói nổi tiếng của ông: “Bạn không cần phải làm những điều phi thường để có được kết quả phi thường.” Chính sự đơn giản, kỷ luật và tư duy độc lập ấy đã giúp ông tạo nên những thương vụ để đời. Berkshire Hathaway từng chi 1,3 tỷ USD để mua Coca-Cola vào cuối thập niên 1980 – hiện giá trị khoản đầu tư này đã vượt 25 tỷ USD. Hay Apple – công ty mà Buffett từng lưỡng lự vì không thích công nghệ – đã trở thành khoản đầu tư sinh lời lớn nhất của ông, với hàng chục tỷ USD lợi nhuận.
Tính đến cuối tháng 3 năm 2025, Berkshire Hathaway đang nắm giữ gần 350 tỷ USD tiền mặt. Đây không phải là “vốn chết”, mà là biểu tượng cho triết lý quản trị cực kỳ thận trọng và có kỷ luật tài chính cao độ – điều hiếm thấy ở các tập đoàn cỡ lớn. Ngay cả trong những giai đoạn thị trường biến động nhất – khủng hoảng tài chính 2008 hay đại dịch COVID-19 – Buffett đều giữ vững nguyên tắc: không hành động bốc đồng, không đầu cơ vô định, và chỉ mua khi “thị trường trở nên sợ hãi”.
Dưới sự dẫn dắt của ông, cổ phiếu Berkshire đã tăng trưởng hơn 5.502.284% từ năm 1965 đến 2024 – một kỳ tích gần như không tưởng. Nhưng đối với Buffett, thành công không chỉ đo bằng tỷ suất lợi nhuận, mà còn là khả năng giữ cho doanh nghiệp hoạt động trung thực, minh bạch, không ngừng tích luỹ giá trị thực cho cổ đông.
Warren Buffett sẽ chính thức nghỉ hưu ở tuổi 94
Lối sống giản dị và trái tim nhân hậu
Warren Buffett từng nói: “Nếu bạn đang ngồi dưới bóng mát hôm nay, đó là vì ai đó đã trồng một cái cây từ lâu rồi.” Chính ông đã sống như vậy – không chỉ xây dựng giá trị tài chính, mà còn gieo mầm cho những giá trị đạo đức, xã hội vượt lên trên con số.
Là một trong những người giàu nhất hành tinh với tài sản hơn 168 tỷ USD, Buffett vẫn sống trong căn nhà ông mua từ năm 1958 với giá 31.500 USD. Ông lái một chiếc xe bình thường, ăn sáng ở McDonald’s, uống Coca-Cola mỗi ngày và sử dụng một chiếc điện thoại nắp gập lỗi thời. Trong thời đại mà sự xa hoa trở thành chuẩn mực ngầm cho thành công, ông trở thành ngoại lệ, và vì thế càng được kính trọng.
Ông là người đồng sáng lập sáng kiến Giving Pledge, kêu gọi các tỷ phú toàn cầu cam kết quyên góp ít nhất một nửa tài sản cho từ thiện trong suốt cuộc đời hoặc sau khi qua đời. Cá nhân ông đã cam kết trao 99% cổ phiếu Berkshire của mình – trị giá hàng trăm tỷ USD – cho các quỹ từ thiện, đặc biệt là Quỹ Bill & Melinda Gates. Và đúng như lời hứa, ông chưa từng bán cổ phiếu Berkshire vì mục đích cá nhân.
Khi tuyên bố nghỉ hưu vào tháng 5/2025, Buffett nói rằng ông vẫn sẽ ở lại, sẵn sàng hỗ trợ người kế nhiệm Greg Abel khi cần. Nhưng thực chất, đó là lời chào khép lại một triều đại. Một kỷ nguyên mà uy tín của một con người có thể nâng giá trị của cả một tập đoàn; nơi mà sự chính trực có thể là yếu tố then chốt tạo ra hàng tỷ USD giá trị gia tăng – cái mà giới đầu tư gọi bằng cái tên đầy kính ngưỡng: “phần bù Buffett”.
Và giờ đây, khi ánh đèn dần dịu lại, Warren Buffett rút lui với sự bình thản của người đã sống trọn một kiếp tài giỏi mà tử tế. Ông để lại cho thế giới không chỉ một đế chế tài chính hùng mạnh, mà còn một định nghĩa đẹp đẽ về thành công: không phải kiếm được bao nhiêu, mà là sống ra sao để khiến người ta nhớ đến mình với sự kính trọng thuần tuý.
nguonluc