Lưu thông hàng hóa nông sản gặp khó
Hiện nay, sau khi một số địa phương áp dụng những biện pháp tăng cường, nâng cao trong công tác phòng chống dịch, dẫn đến công tác đi lại, vận chuyển hàng hóa đang có nhiều sự khó khăn, trong đó TP Cần Thơ đưa ra một số yêu cầu như phải đăng ký trước với ngành Công thương, trung chuyển hàng hóa trước khi đưa vào,… gây ảnh hưởng rất lớn đến nhu cầu luân chuyển, tiêu thụ hàng hóa đặc biệt là hàng nông sản, thiết bị, vật tư y tế thiết yếu; một số địa phương yêu cầu lái xe đã có giấy nhận diện phải có giấy đi đường do địa phương cấp…
Theo Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT ghi nhận và đánh giá cao sự chỉ đạo, điều hành của Bộ GTVT trong công tác tổ chức giao thông, đảm bảo vận tải hàng hóa thông suốt, kịp thời nắm bắt những vướng mắc thực tiễn để kiến nghị cấp có thẩm quyền ban hành những văn bản chỉ đạo thống nhất triển khai thực hiện, cũng như chủ động điều chỉnh, hướng dẫn cho phù hợp với tình huống thực tiễn. Tuy nhiên, do một số địa phương khi triển khai vẫn chưa thực sự thống nhất, còn có những quy định cá biệt, chưa đúng tinh thần chỉ đạo chung nên công tác vận tải hàng hóa, đặc biệt là nông sản gặp nhiều khó khăn.
Ông Phùng Đức Tiến cho biết thêm, giai đoạn này, sản xuất nông sản tương đối dồi dào nhưng nếu không có sự chuẩn bị tốt, dự phòng tốt thì nguy cơ bị thiếu là rất cao, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp như hiện nay, một số chuỗi sản xuất nông sản bị đứt gẫy, sản xuất 3 tại chỗ cũng gặp nhiều khó khăn. Nhiều nhà máy giết mổ, chế biến có công nhân bị F0 dẫn đến dừng sản xuất; hiện nay tại các tỉnh miền Nam đang áp dụng chỉ thị 16, các chợ đầu mối, chợ dân sinh đang dừng hoạt động… bên cạnh đó, bếp ăn công trường, nhà máy, Khu công nghiệp dừng hoạt động hoặc giảm công suất dẫn đến tiêu thụ hàng hóa nông sản giảm mạnh (trong khi đến 65-70% sản lượng nông sản tiêu thụ tại đây); hơn nữa, giá vật tư đầu vào như vật tư, thú ý, thức ăn gia súc, phân bón… tăng cao, chi phí logistic tăng, container rỗng thiếu… dẫn đến hoạt động sản xuất nông nghiệp gặp rất nhiều khó khăn.
“Do nhu cầu giảm, trong khi sản phẩm nông nghiệp tính đặc thù cao, có tính thời vụ nếu ko kịp thời lưu thông, chế biến sẽ quá lứa, quá thời hạn, chất lượng không đảm bảo, ảnh hưởng chuỗi giá trị gia tăng của hàng hóa nông nghiệp. Trong 3 ngày nay, các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, hay như Cần Thơ khi phương tiện đã có giấy nhận diện QR Code, người trên xe có giấy xét nghiệm nhưng vẫn không cho lưu thông vào. Nhiều địa phương yêu cầu lái xe phải có giấy xét nghiệm PCR có giá trị trong vòng 48 tiếng, không thống nhất với quy định, hướng dẫn của Bộ Y tế…”, ông Tiến phát biểu.
Ông Tiến nhấn mạnh, cần phải quán triệt tư tưởng, nhận thức chung để thống nhất thực hiện, không để ùn ứ hàng hóa, ảnh hưởng tiêu thụ do thiếu nhất quán trong triển khai thực hiện của các địa phương. Phải đảm bảo kết nối thông suốt cung – cầu tiêu thụ. Trước mắt phải giữ vững đà tăng trưởng của khu vực phía Bắc để đảm bảo cung ứng và có phần dự phòng, phần dư để điều tiết cho thị trường miền Nam…Bộ NN&PTNT hoàn thành tán thành trước quan điểm các địa phương phải thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ tại các văn bản số 1015 và 5137, không nên tạo ra cát cứ, ách tắc trong phân phối, nông sản có tính mùa vụ, nếu ko kịp thời thì chất lượng giảm ngay…ảnh hưởng chuỗi giá trị gia tăng.
Đồng quan điểm, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công thương Trần Duy Đông cũng khẳng định, hiện nay Chính phủ chỉ đạo thì đường nào cũng là luồng xanh, chỉ không được phép vận chuyển hàng hóa bị cấm nên các tỉnh phải rà soát lại các văn bản chỉ đạo trái với tinh thần của Chính phủ, Bộ GTVT. Các địa phương yêu cầu phải có giấy xét nghiệm PCR trong vòng 48 tiếng, hoặc yêu cầu lái xe có giấy xét nghiệm còn hiệu lực vẫn phải xét nghiệm nhanh trước khi lưu thông qua địa bàn như An Giang, Trà Vinh, Bạc Liêu gây ùn tắc và gây tâm lý chán nản cho đội ngũ lái xe trong khi lực lượng này đang thiếu.
Trước các ý kiến của các Bộ nêu ra tại cuộc họp, Ông Nguyễn Ngọc Hè, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ lý giải, trước đây mỗi ngày có khoảng 15.000-16.000 xe đi trên địa bàn, khi bắt đầu thực hiện Chỉ thị16 thì mỗi ngày khoảng 4000 xe đi qua trung tâm thành phố. Áp dụng biện pháp tăng cường thì giảm xuống còn khoảng 2000 - 2500 xe đi vào trung tâm, 800 xe đi ngang trung tâm. Nếu để như hiện nay có trên 3000 điểm giao nhận hàng hóa trong trung tâm thành phố thì ko kiểm soát được. Chính vì vậy, để tăng cường công tác phòng chống dịch, thành phố đã yêu cầu Doanh nghiệp vận tải, chủ phương tiện có nhu cầu đi qua trung tâm thành phố đăng ký trước qua điện thoại, zalo, email để địa phương sắp xếp, phân luồng tổ chức, điều tiết giao thông cho hợp lý. Còn hàng hóa bốc, dỡ tại địa bàn thành phố sẽ tổ chức 12 điểm trung chuyển tại các cửa ngõ để hạn chế phương tiện và người đi từ vùng dịch về vào trung tâm nhằm nâng cao hiệu quả phòng chống dịch. Khẳng định việc yêu cầu đăng ký trước không phải gia tăng thủ tục hành chính, không phải thêm điều kiện… mà chỉ là giải pháp hỗ trợ cho các doanh nghiệp, phương tiện có nhu cầu đi qua thành phố được lưu thông.
“Ùn tắc có 3 lý do, do nhiều phương tiện tập trung về 1 điểm trung chuyển quá đông vào cùng một thời điểm. Nhiều phương tiện đi qua TP Cần Thơ lại trùng với luồng giao nhận hàng hóa của Cần Thơ. Do thao tác chuyển đổi tài xế, phun khử khuẩn chậm…Một số tài xế từ tỉnh ngoài về Cần Thơ chưa có chỗ nghỉ ngơi…. Chúng tôi đang khắc phục những tình trạng trên để giải quyết vấn đề ùn tắc”, ông Hè cho biết.
“Lý do không thuyết phục”
Trước lý do đưa ra của Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết: “Lý do như vậy không hề thuyết phục. Cần Thơ là thủ phủ miền Tây Nam Bộ, là điểm trung chuyển lớn, nhũng trục quốc lộ quan trọng đều đi qua thành phố mà hiện nay mỗi ngày chỉ khoảng 3000 - 4000 phương tiện đi, đến và đi qua thành phố là không lớn, nhiều thành phố như TP HCM, Đồng Nai cũng đang ảnh hưởng dịch bệnh như vậy, lưu lượng phương tiện lớn hơn rất nhiều nhưng vẫn tổ chức tốt, vẫn đảm bảo phòng chống dịch”.
Bổ sung thêm ý kiến, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến Bộ NN&PTNT cho biết, kiểm soát dịch hiện nay là kiểm soát điều kiện y tế với lái xe, và người theo xe chứ phương tiện, hàng hóa không phải nguồn lây nhiễm nên tổ chức phun khử khuẩn phương tiện, vừa tốn kém lại mất thời gian.
Ảnh minh họa. Nguồn: VOV.
Nhiều nội dung dứt khoát phải thống nhất để triển khai, thực hiện
Sau khi nghe thêm một số ý kiến của các đại biểu dự họp, Bộ trưởng Bộ GTVT khẳng định, trong bối cảnh hết sức khó khăn do dịch bệnh hiện nay, việc duy trì được hoạt động sản xuất kinh doanh, lưu thông hàng hóa, nông sản là vô cùng có ý nghĩa để kịp thời cung ứng nhu cầu thiết yếu của người dân, phục vụ phát triển kinh tế đất nước, tạo đà tăng trưởng.
Thời điểm này phải coi tất cả hàng hóa đều là thiết yếu trừ hàng cấm, tất cả đều là quan trọng. Tất cả các tuyến đường bộ là luồng xanh để phục vụ vận chuyển hàng hóa, tất cả các tuyến đường thủy cũng đều là luồng xanh. Thực hiện nghiêm văn bản 1015 của Thủ tướng Chính phủ và 5187 của VPCP, triển khai tại địa phương không được trái với quan điểm chỉ đạo của Chính phủ, đề nghị các địa phương rà soát lại, cái gì trái thì bãi bỏ, cái gì chưa hợp lý cũng phải điều chỉnh cho hợp lý.
Trên nguyên tắc, tất cả phương tiện vận chuyển hàng hóa đều được lưu thông; cấp mã QR code là để tạo ưu tiên khi qua chốt, chỉ tiền kiểm, hậu kiểm và xử lý nghiêm minh với các vi phạm. Khi tổ chức kiểm soát phải đảm bảo không được để ùn tắc giao thông kéo dài, nghiêm trọng, nếu xảy ra ùn tắc phải xả chốt ngay để tránh nguy cơ lây lan dịch bệnh, gây bức xúc cho lái xe và ách tắc hàng hóa. Việc cấp QR Code phải tự động toàn bộ, lái xe, chủ phương tiện chủ động cập nhật thông tin nếu có sự thay đổi mà không cần phải làm lại hồ sơ cấp QR Code.
Bộ trưởng cũng yêu cầu các địa phương thống nhất về công nhận kết quả xét nghiệm âm tính của phương pháp RT-PCR và Test nhanh kháng nguyên và có hiệu lực trong 72h; cần phải quan tâm đúng mức về việc ưu tiên tiêm Vaccine cho đội ngũ lái xe, phục vụ theo xe, đội ngũ bốc xếp hàng hóa; không yêu cầu cấp giấy đi đường đối với lái xe mà phương tiện đã được cấp giấy nhận diện. Không tổ chức trung chuyển hàng hóa.
Bộ trưởng cũng đề nghị các địa phương phải tăng cường lắng nghe, theo dõi thông tin từ các cơ quan truyền thông báo chí, dư luận để nắm bắt những khó khăn, vướng mắc, bất cập phát sinh qua đó kịp thời điều chỉnh phù hợp với thực tiễn. Khi đưa ra các biện pháp, quy định cần phải đánh giá kỹ những phát sinh không cần thiết, gây khó khăn, tốn kém cho doanh nghiệp và người dân, đặc biệt là trong khâu lưu thông, vận chuyển hàng hóa.
Ngọc Hiếu - Pháp luật Plus