Thị trường lao động của Thủ đô cuối năm có nhiều tín hiệu khởi sắc

Thị trường lao động từng bước được phục hồi

 Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội cho biết, thực hiện Nghị quyết 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ về quy định tạm thời "thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh COVID-19", thời gian qua, Sở đã tham mưu Ủy ban Nhân dân thành phố thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ, phát triển thị trường lao động, giải quyết việc làm cho người lao động.

Kết quả, 6 tháng đầu năm, toàn thành phố giải quyết việc làm cho 118.853 lao động, riêng tháng 6, tạo việc làm mới cho 21.922 lao động, đạt 74,3% kế hoạch năm, tăng 20.988 lao động, tương đương tăng 21,4% so với cùng kỳ năm 2021; Tăng 47,6% so với cùng kỳ năm 2020, khi dịch bệnh COVID-19 mới xâm nhập và ảnh hưởng đến đời sống kinh tế - xã hội của thành phố; Đồng thời, tăng 24,9% so với 6 tháng đầu năm 2019, khi điều kiện phát triển kinh tế - xã hội ở trạng thái bình thường.

Trong đó, thành phố tạo việc cho 45.000 lao động từ xét duyệt hộ gia đình vay vốn từ nguồn vốn ngân sách thành phố ủy thác qua Ngân hàng Chính sách Xã hội cho vay đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn thành phố Hà Nội với số tiền là 2.090 tỷ; Đưa 1.201 người lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng, chủ yếu là thị trường Đài Loan và Hàn Quốc, Nhật Bản,

Cùng với đó là giải quyết việc làm cho 7.832 lao động thông qua hệ thống sàn giao dịch việc làm; Tự tạo việc làm và qua báo cáo kết quả tư vấn, giới thiệu việc làm của các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ việc làm trên địa bàn thành phố là 64.820 lao động.

Trong 6 tháng đầu năm 2022, Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội đã tổ chức 124 phiên giao dịch việc làm với 3.073 đơn vị, doanh nghiệp tham gia; Tổng số nhu cầu tuyển dụng, tuyển sinh là 55.073 người; Tổng số lao động được phỏng vấn là 22.340 lao động; Số lao động được tuyển dụng tại phiên là 7.832 lao động.

Kế hoạch của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội cho thấy, trong 6 tháng cuối năm, thành phố sẽ tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ về ban hành quy định tạm thời "thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh COVID-19"; Triển khai Kế hoạch thu thập thông tin thị trường lao động năm 2022.

Đồng thời, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố sẽ tiếp tục đề nghị Ủy ban Nhân dân Thành phố bổ sung nguồn vốn từ ngân sách thành phố ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay giải quyết việc làm cho các đối tượng hộ nghèo, cận nghèo và các đối tượng chính sách khác để tăng cường giải quyết việc làm cho người lao động.

Cần sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực

 Nhận định về thị trường lao động trong những tháng đầu năm 2022, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh cho biết, bước sang năm 2022, thị trường lao động đang phục hồi trở lại. Theo đó, quý I/2022 nguồn cung lao động là 51,2 triệu người, tăng 160 ngàn người so với cùng kỳ. Cầu lao động cũng đã tăng trở lại, trong đó nhu cầu tuyển dụng năm 2022 của doanh nghiệp là gần 1,3 triệu lao động, tăng 18% so với năm 2021.

Đáng chú ý, số lao động thất nghiệp, thiếu việc làm giảm 489 ngàn người so với quý IV năm 2021, còn 1,1 triệu người (tương đương 2,46%). Cùng với đó, xu hướng chuyển dịch cơ cấu lao động quay trở lại chiều hướng tích cực, trong đó giảm lao động trong khu vực nông nghiệp và tăng lao động trong khu vực công nghiệp, dịch vụ so với quý IV/2021 (tỷ lệ lao động nông nghiệp - công nghiệp - dịch vụ hiện tại là 27,8% - 33,5% - 38,7%).

Còn theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong quý I/2022, số người thiếu việc làm trong độ tuổi lao động khoảng 1,3 triệu người, giảm 135.200 người so với quý trước. So với quý IV/2021, số lao động bị ảnh hưởng tiêu cực bởi COVID-19 đã giảm mạnh, từ 24,7 triệu người, xuống còn 16,9 triệu người (giảm 7,8 triệu người).

Ngược lại, số người gia nhập lực lượng lao động tăng thêm 500.000 người; Lao động có việc làm tăng gần 1 triệu người. Thu nhập bình quân tháng của người lao động đã dần được cải thiện, đạt 6,4 triệu đồng, tăng 1 triệu đồng so với quý trước và tăng 110.000 đồng so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, cũng theo Thứ trưởng Lê Văn Thanh, bên cạnh tín hiệu khởi sắc, những biểu hiện thiếu bền vững của thị trường lao động cũng bộc lộ rõ nét hơn. Đó là nguồn cung lao động chưa đáp ứng được nhu cầu sử dụng của các doanh nghiệp trong giai đoạn phục hồi kinh tế, nhất là đối với lao động có trình độ chuyên môn cao.

Bên cạnh đó, một số địa phương, khu vực, ngành nghề vẫn đang xảy ra tình trạng mất cân đối cung cầu, thiếu hụt nguồn cung cục bộ cao hơn những năm trước đại dịch, trong đó chủ yếu thiếu hụt lao động phổ thông ở ngành dệt may, lắp ráp linh kiện điện tử, chế biến gỗ là những ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.

Cơ cấu lao động giữa khu vực chính thức và phi chính thức cũng chưa thể trở lại trạng thái trước khi có dịch bệnh và đang thiếu những động lực tích cực để thúc đẩy cho sự chuyển dịch mạnh mẽ số lao động phi chính thức sang chính thức.

Đáng chú ý, theo các chuyên gia, thị trường lao động vẫn còn gặp nhiều thách thức khi chất lượng nguồn lao động vẫn chưa đạt yêu cầu do tay nghề thấp, thiếu kỹ năng mềm. Bên cạnh đó là khả năng thích ứng của người lao động với các phương thức, mô hình làm việc mới.

Việc chưa thể làm quen đã khiến người lao động khó bắt kịp tốc độ đổi mới của doanh nghiệp, làm chậm quá trình phục hồi. Dịch bệnh tác động đến tâm sinh lý của người lao động cũng làm giảm năng suất và làm kém đi hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Để phục hồi chuỗi cung ứng lao động, cần tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về lao động, việc làm đặt trong tổng thể Chiến lược phát triển nguồn nhân lực quốc gia.

Trước mắt, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã đề xuất và triển khai nhiều giải pháp, như tập trung bảo đảm an sinh xã hội cơ bản cho người lao động; Cải thiện chất lượng nguồn nhân lực; Đào tạo kỹ năng cho người lao động để đáp ứng chuyển đổi số; Phát triển hệ thống thông tin thị trường lao động; Tăng cường kết nối cung - cầu lao động để sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực…

Về lâu dài, cần giải quyết những vấn đề cốt lõi mang tính chất quyết định đến sự phát triển của thị trường lao động là chính sách về tiền lương, an sinh xã hội, chính sách về nhà ở xã hội, nhà ở công nhân… Đây không phải trách nhiệm của riêng bộ, ngành, địa phương nào mà cần sự vào cuộc của tất cả các đơn vị liên quan ở các cấp khác nhau trong quá trình cải cách và ban hành, thực hiện khung chính sách bao quát.

Thanh Tùng - TTTĐ