Khởi tố vụ án và “văn hóa luật pháp”

Khi một cá nhân hoặc tổ chức có hành vi vi phạm pháp luật hành chính và chưa đến mức bị xử lý hình sự thì cá nhân hoặc tổ chức đó sẽ bị cơ quan có thẩm quyền ra quyết định xử phạt VPHC với mức phạt tùy từng hành vi và mức độ vi phạm cụ thể.

Người bị xử phạt VPHC có quyền khiếu nại. Tuy nhiên, nếu đơn vị/cá nhân bị cơ quan có thẩm quyền xử phạt không tự nguyện chấp hành quyết định xử lý VPHC thì cơ quan có thẩm quyền cưỡng chế sẽ thực hiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt theo quy định tại Điều 86 Luật Xử lý VPHC năm 2012.

Dịch Covid-19 đã trở lại Việt Nam. Sự trở lại của Covid-19 trong cộng đồng tuần qua đã khiến hàng loạt kế hoạch sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp bị đảo lộn, gây thiệt hại về nhiều mặt. Trong các biện pháp kiên quyết theo chỉ đạo của Chính phủ để kiểm soát dịch bệnh có pháp luật.

Nghị định 117 đã quy định những hành vi vi phạm việc áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 theo hướng tăng mức phạt tiền lên nhiều lần. Tại Điểm a, Khoản 1, Điều 12, Nghị định 117 quy định, phạt tiền từ 1 - 3 triệu đồng đối với hành vi không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân đối với người tham gia chống dịch và người có nguy cơ mắc bệnh dịch theo hướng dẫn của cơ quan y tế. Mức phạt nặng cũng được áp dụng đối với hành vi không thực hiện hạn chế tập trung đông người hoặc tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ tại nơi công cộng, cơ sở dịch vụ ăn uống có nguy cơ lây lan bệnh tại vùng có dịch…

Nghị định 117 còn quy định, xử phạt đối với một trong các hành vi: không thực hiện yêu cầu kiểm tra và xử lý y tế đối với phương tiện vận tải trước khi ra khỏi vùng có dịch trong tình trạng khẩn cấp về dịch; không thực hiện quyết định cấm tập trung đông người tại vùng đã được ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch; đưa người, phương tiện không có nhiệm vụ vào ổ dịch tại vùng đã được ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch...

Nhiều địa phương đã ra quân kiểm tra, tiến tiến hành xử phạt VPHC đối với những vi phạm về phòng chống dịch, trong đó có hành vi không đeo khẩu trang nơi công cộng.

Cùng với việc xử phạt hành chính thì tại TP.HCM, ngày 3/12, Cơ quan điều tra đã quyết định khởi tố vụ án hình sự “làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người”.

Chung tay phòng, chống dịch Covid-19 là trách nhiệm, nghĩa vụ với cộng đồng. Trong đó có việc thực hiện nghiêm túc thông điệp 5K của Bộ Y tế: khẩu trang - khử khuẩn - khoảng cách - không tụ tập - khai báo y tế. Không ai mong muốn phải áp dụng xử phạt VPHC hoặc phải khởi tố hình sự. Tuy nhiên, phải làm. Không “mạnh tay”, khó hình thành “văn hóa luật pháp”. 

 Ngô Đức Hành - Pháp luật Plus