Lượng mưa kỷ lục trong hàng chục năm qua "nhấn chìm" thành Vinh.
Ngày 22/10, UBND thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An cho biết, đợt mưa lớn trong các ngày 16 là 17/10 vừa qua làm thiệt hại 80 tỷ đồng, chủ yếu thiệt hại về tài sản, hoa màu. Mưa lớn khiến 5.680 hộ dân bị ngập sâu, giao thông tê liệt, mất điện kéo dài trên diện rộng, các phương tiện của người dân bị ngập và hư hỏng, khiến cuộc sống bị đảo lộn.
Theo báo cáo của thành phố Vinh, nguyên nhân khách quan là do lưu lượng mưa quá lớn. Cụ thể, lượng mưa hai ngày 15-16/10 ở TP Vinh đạt 950 mm, lớn nhất 30 năm qua khiến các trạm bơm, hệ thống mương thoát nước không thể đáp ứng, gây ngập nặng.
Nhiều nơi bị ngập nặng.
Lãnh đạo Công ty Quản lý và Phát triển hạ tầng đô thị TP Vinh, có nhiều nguyên nhân dẫn đến ngập nặng, trong đó "mưa quá lớn" khiến hệ thống trạm bơm, kênh mương thoát nước không thể đáp ứng. Trên địa bàn TP Vinh có 3 trạm bơm chính và một trạm bơm phụ, nếu hoạt động hết công suất đạt 100.000 m3/h. Tuy nhiên, lượng mưa hai ngày 15-16/10 đạt 950 mm, vượt quá năng lực của các trạm bơm.
Việc nước dâng nhanh hơn khả năng tiêu thoát của các trạm bơm khiến xảy ra sự cố hy hữu. Trưa 16/10, toàn bộ 6 tổ máy và phòng điều hành trạm bơm Bến Thủy cùng trạm biến áp cung cấp điện đứng trước nguy cơ bị ngập nước. Điện lực TP Vinh đã cắt điện khu vực này suốt 7 giờ để đảm bảo an toàn.
Trạm bơm Bến Thủy có công suất 20.000 m3 mỗi giờ, phục vụ tiêu úng cho phường Trường Thi, Bến Thủy và một phần phường Hưng Dũng. Nếu không bị gián đoạn thì khoảng 140.000 m3 nước đã được bơm, giúp giảm một phần tình trạng ngập. Trên địa bàn, TP Vinh có gần 235.000 m kênh mương các loại, có khẩu độ từ 0,6 m đến hơn 2 m. Bình quân mỗi năm thành phố chi 3 tỷ đồng để phục vụ việc nạo vét. "Để nạo vét toàn bộ hệ thống kênh mương thì phải có kinh phí khoảng 20 tỷ đồng mỗi năm. Vì kinh phí ít nên có những đoạn mương không được vét, kết hợp với việc xuống cấp, rễ cây chắn ngang mương, bị người dân xâm lấn khiến nước khó tiêu.
Xe cộ bơi trong biển nước.
Một nguyên nhân sâu xa khác là quá trình đô thị hóa. Nếu trước đây thành phố còn có nhiều ao đầm, khu đất trống có tác dụng như những "hồ điều hòa tự nhiên", hiện nay đã không còn. Nước mưa xuống sẽ lập tức đổ dồn ra kênh, mương và đường giao thông khiến nước dâng lên nhanh, gây ngập nặng.
UBND TP Vinh cho rằng, mưa cực đoan với lưu lượng quá lớn khiến hệ thống máy bơm, mương thoát nước không thể đáp ứng. Thành phố Vinh đề xuất với tỉnh Nghệ An hỗ trợ kinh phí mở rộng âu chứa trạm bơm, nâng công suất các trạm bơm, nền trạm, mở thêm một số cửa thoát nước tự nhiên và mua máy phát điện dự phòng là những giải pháp nhằm khắc phục tình trạng ngập nếu còn xảy ra tình trạng mưa lớn như vừa qua.
Theo đài khí tượng thủy văn Bắc Trung Bộ, ảnh hưởng của không khí lạnh kết hợp với nhiễu động trong đới gió Đông trên cao nên ở Bắc Trung Bộ từ 15/10 có mưa. Tại thành phố Vinh trong ngày 15/10 lượng mưa đo được 250 mm.
Sáng ngày 16/10, có mưa với lượng lớn hơn. Từ 8h đến 9h ngày 16/10 lượng mưa đo được là 80 mm, từ 9h đến 12h đo được 168 mm khiến các tuyến đường đều ngập từ nửa mét tới một mét, cục bộ có nơi ngập gần 2m. Trưa cùng ngày nhiều khu dân cư ngập hoặc nước tràn vào nhà, trong đó tại khối 13 và 15 phường Bến Thủy có nhà bị nước ngập gần 2m...
Lượng mưa trong ngày 16/10 đạt 700 mm. Nếu tính cùng kỳ tháng 10 hàng năm thì từ năm 1989 tới nay mới xảy ra đợt mưa lớn như vậy", cán bộ đài khí tượng thủy văn Bắc Trung Bộ nói.