Xã Đô Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An, Việt Nam
Đô Thành - “Ngôi làng tỷ phú của Việt Nam” nghe không giống như là một nơi mà mọi người muốn rời đi. Nhưng ở vùng nông thôn, thị trấn ở miền trung Việt Nam này, những người nông dân thường sống trong các ngôi nhà như lâu đài, được trả bằng tiền do các thành viên trong gia đình làm việc ở nước ngoài.
Ông Nguyễn Văn Hà, Chủ tịch xã Đô Thành, Nghệ An cho biết, 70-80% biệt thự ở đây đã được xây dựng bằng kiều hối.
“Nếu bạn làm việc ở Việt Nam, sẽ mất rất nhiều thời gian để xây dựng một ngôi nhà lớn như thế này”, ông Hà nói, chỉ vào những biệt thự lớn, nhiều tầng nằm bên cạnh Ủy ban nhân dân xã.
Tại Đô Thành, ngay cả nhà thờ lớn, theo phong cách phục hưng cao chót vót nằm bên cạnh những biệt thự sang trọng cũng được xây dựng bằng tiền chuyển về từ nước ngoài.
Vào những năm 1980, Đô Thành từng là một trong những làng nghèo nhất của huyện.
Phát hiện khủng khiếp hồi tuần trước về một chiếc xe tải nằm ở khu công nghiệp gần London, nơi từ lâu đã là thỏi nam châm với những người di cư Việt Nam, đã chiếu rọi vào những đường dây buôn lậu đưa người nghèo ở châu Á, châu Phi và Trung Đông vào những chuyến đi đầy nguy hiểm đến phương Tây.
Ngay cả khi chi phí đến châu Âu có thể lên tới hàng chục ngàn USD, những người di cư sẵn sàng trả cho dịch vụ được gọi là dịch vụ VIP, mà họ tin rằng họ có thể kiếm đủ tiền để bù đắp khoản chi trả này.
“Chúng tôi biết rằng nhiều cư dân của xã này đang sống ở Anh, nhưng chúng tôi không biết họ làm gì ở đó để gửi tiền về nhà”, ông Hà cho biết.
Những công nhân nước ngoài đã gửi hàng tỷ USD kiều hối đến Việt Nam vào năm 2018. Chỉ riêng tỉnh Nghệ An kiếm được khoảng 255 triệu USD hàng năm từ các công dân nước ngoài.
Khoảng 70% các vụ buôn bán người Việt ở Anh trong giai đoạn 2009-2016 có liên quan đến bóc lột sức lao động, với việc những người di cư bị dụ dỗ trồng cần sa trái phép và làm việc trong các tiệm làm móng, nước Anh cho biết vào năm ngoái.
Nhưng nhiều người Việt cũng tìm được công việc hợp pháp, bao gồm ở Châu Âu, Mỹ và các nước gần nhà hơn như Nhật Bản, Đài Loan và nước láng giềng Lào.
Tại Nghệ An, giáp với Lào, GDP bình quân đầu người ở mức 1.636 USD, thấp hơn mức trung bình quốc gia của Việt Nam là 2.540 USD.
“Tôi đã không có đủ tiền để ra nước ngoài nên tôi đã phải đến thành phố Hồ Chí Minh để mưu sinh”, anh Bùi Văn Diệp, một thợ hàn đã nói.
Anh từng sống trong một lán nhỏ ở Đô Thành. Anh họ của anh, Bùi Chung sống trong một biệt thự rộng lớn, lấp lánh bên cạnh - có đủ không gian để đỗ chiếc BMW màu đen tuyền của anh.
Bùi Chung rời Đô Thành sang Anh năm 2007, và khi về nước, anh xây nhà và bắt đầu buôn bán thép.
“Chúng tôi đã đi từ Việt Nam sang Pháp một cách hợp pháp, nhưng từ Pháp sang Anh bất hợp pháp bên trong một chiếc xe container”, anh Chung nói. Tôi đã chọn đi Anh vì tiền lương rất tốt và rất nhiều người từ Đô Thành đã sống ở đó.
Chung làm việc trong một trang trại cần sa ở Anh, và sau đó là tại một tiệm làm móng do người Việt điều hành, nơi anh nói rằng anh kiếm được khoảng 500 bảng Anh (hơn 15 triệu đồng) mỗi tuần.
“Cộng đồng người Việt sống ở đó giúp đỡ những người mới tìm việc làm”, anh Chung nói và giải thích: “Đó là lý do tại sao nhiều người ở đây sẵn sàng bán đất của họ để kiếm đủ tiền đi nước ngoài”.
Bây giờ, anh tin rằng anh đã phạm một sai lầm lớn khi trở về nhà.
“Tôi đã mất rất nhiều tiền khi kinh doanh tại đây”, anh nói. “Tôi có thể sẽ quay trở lại Vương quốc Anh”