Đoàn Quân khu 4 vào báo công với Bác Hồ ở Đại hội Thi đua Quyết thắng năm 1968 (Thiếu tướng Phan Văn Đường đứng thứ nhất từ trái sang)
Thiếu tướng Phan Văn Đường sinh ngày 15 tháng 10 năm 1921 tại Nghĩa Hòa, Tư Nghĩa, Quảng Ngãi. Ông lớn lên trong bối cảnh đất nước đang bị xâm lược và chia cắt. Từ khi còn trẻ, ông đã sớm cảm nhận được nỗi đau của dân tộc và quyết định tham gia vào sự nghiệp cách mạng. Với tâm hồn yêu nước và tinh thần quả cảm, ông đã đảm nhận nhiều nhiệm vụ quan trọng trong suốt cuộc đời quân ngũ.
Trải qua hơn 50 năm hoạt động cách mạng, Thiếu tướng Phan Văn Đường đảm nhiệm các cương vị: Trưởng ban Quân sự tỉnh Khánh Hòa, Chủ nhiệm Chính trị Trung đoàn 84 Liên khu 5, Chính ủy Trung đoàn 9 thuộc Sư đoàn 324, Chủ nhiệm Chính trị Sư đoàn 324, Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 4, Phó chính ủy kiêm Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 4, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kiểm tra Quân ủy Trung ương. Ông được phong quân hàm Thiếu tướng năm 1979.
Thiếu tướng Phan Văn Đường luôn đem hết sức lực, tài năng của mình cống hiến cho cách mạng. Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đã viết trong cuốn hồi ức về ông: “Anh Đường là một trong những cán bộ chính trị giỏi của Quân đội. Anh nắm vững quan điểm, nguyên tắc, nội dung và phương pháp tổ chức tiến hành công tác Đảng, công tác chính trị rất hiệu quả, không máy móc, xơ cứng, rập khuôn. Anh gần gũi thương yêu chiến sĩ, tôn trọng bè bạn”.
Đoàn Quân khu 4 vào báo công với Bác Hồ ở Đại hội Thi đua Quyết thắng năm 1968 (Thiếu tướng Phan Văn Đường đứng thứ nhất từ phải sang)
Phan Văn Đường không chỉ là một nhà lãnh đạo chiến lược mà còn là một người thầy, người truyền cảm hứng cho các thế hệ cán bộ, chiến sĩ. Sự tận tụy và trí tuệ của ông trong việc tổ chức các chiến dịch, huấn luyện quân đội đã góp phần quan trọng làm tăng cường sức mạnh cho quân đội ta trong cuộc kháng chiến gian khổ. Trong giai đoạn quyết liệt của cuộc chiến tranh, từ tháng 8 năm 1954 đến năm 1978, thiếu tướng Phan Văn Đường đã có mặt ở những trận chiến tại Quân khu 4 – một địa bàn chiến lược, vừa là tiền tuyến chống chiến tranh phá hoại của Mỹ, vừa là hậu phương trực tiếp chi viện cho chiến trường miền Nam và làm nhiệm vụ quốc tế giúp nước bạn Lào.
Ông tham gia tư vấn, chỉ đạo ở các mặt trận và luôn đặt lợi ích dân tộc lên hàng đầu. Đặc biệt, ông là một trong những nhân tố quan trọng trong việc đảm bảo an ninh và ổn định cho khu vực miền Trung, góp phần ngăn chặn các hoạt động gây rối và bảo vệ thành quả cách mạng.
Khi còn sống, Thiếu tướng Phan Văn Đường đã dặn các con: “Các con hãy bảo vệ lấy Đảng, bảo vệ chính quyền theo hướng đi mà Đảng, Bác Hồ đã chọn. Ba nhắc các con luôn luôn trau dồi và xây dựng cho mình đạo đức cách mạng, tiếp tục phát huy truyền thống của cha ông ta, nhớ lấy cội nguồn”. Bằng sự phấn đấu bền bỉ, kiên cường, bằng một lối sống giản dị, gương mẫu, ông luôn đòi hỏi ở những người con của mình một trách nhiệm cao, một phẩm chất tốt để làm người có ích cho đời, để ông được thỏa lòng yêu thương các con.
Thiếu tướng Phan Văn Đường đảm nhiệm nhiều cương vị lãnh đạo, nổi danh với những chiến công trong chiến đấu, hẳn nhiên đủ yếu tố là "cây cao" để nhiều người thân "núp bóng" nhưng ông tuyệt nhiên không cho con mình núp bóng. Quan niệm của ông là vào bộ đội, tất cả bình đẳng như nhau, dàn hàng ngang mà tiến. Phải bằng trí tuệ và lòng dũng cảm của bản thân mình để vượt lên hàng đầu.
Ngôi trường mang tên thiếu tướng Phan Văn Đường
Thiếu tướng Phan Văn Đường đã đi xa, nhưng hình ảnh về một vị tướng tài ba, mẫu mực thì còn sống mãi trong tâm trí của bạn bè, đồng đội. Ghi nhận những đóng góp của Thiếu tướng Phan Văn Đường cho quê hương, cho cách mạng, chính quyền địa phương đã đổi tên Trường Tiểu học Đông Hòa, xã Nghĩa Hòa thành Trường Tiểu học Phan Văn Đường. Để cổ vũ phong trào học tập của quê nhà, các con của ông đã tình nguyện đóng góp và kêu gọi đồng đội ủng hộ thành lập “Quỹ học bổng Phan Văn Đường” nhằm giúp đỡ các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn được đi học.
Kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước là cơ hội để chúng ta tri ân và tưởng nhớ đến những con người như thiếu tướng Phan Văn Đường - những anh hùng đã đứng lên vì lý tưởng độc lập tự do của dân tộc. Họ là những tấm gương sáng ngời mà thế hệ trẻ hôm nay cần học hỏi. Những đóng góp của ông không chỉ ghi dấu trong lịch sử mà còn là nguồn động lực cho các thế hệ tiếp theo hướng tới xây dựng và phát triển đất nước giàu mạnh.
nguonluc