Những tồn tại, sai phạm
Cụ thể, kết luận số 236/KL-UBND của UBND tỉnh Hà Giang, ngày 30/12/2020 về việc chấp hành các quy định pháp luật của Công ty TNHH Hải Phú (Công ty Hải Phú) có cơ sở tại tổ 5, phường Ngọc Hà, TP Hà Giang trong thực hiện các dự án: Khai thác đá vôi làm VLXD thông thường và đầu tư xây dựng trạm trộn bê tông, dây truyền sản xuất cột bê tông ly tâm dự ứng lực, gạch ứng lực và cấu kiện bê tông đúc sẵn.
Kết luận nêu rõ, từ khi được cấp giấy phép khai thác khoáng sản, Công ty Hải Phú đã thực hiện một số thủ tục sau cấp phép, tiến hành xây dựng cơ bản mỏ và đưa mỏ đi vào hoạt động khai thác. Hoạt động sản xuất, kinh doanh đã tạo việc làm cho người lao động trên địa bàn, đóng góp phát triển kinh tế xã hội địa phương và đã khắc phục một số nội dung theo yêu cầu của các Đoàn thanh tra, kiểm tra. Tuy nhiên, quá trình thực hiện dự án Công ty đã có một số tồn tại, thiếu sót, sai phạm.
Mỏ khai thác đá vôi làm VLXD thông thường của Công ty Hải Phú.
Về dự án khai thác đá vôi làm VLXD thông thường, trong lĩnh vực đầu tư so với tiến độ đăng ký tại GCNĐT được cấp, thì tiến độ thực hiện dự án đến thời điểm khai thác chậm tiến độ 03 tháng.
Trong lĩnh vực xây dựng, diện tích, ranh giới khai thác thác đá vôi của Công ty Hải Phú đã khai thác vượt 1,7 ha so với diện tích được cấp phép không phù hợp với đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thị xã Hà Giang (nay là thành phố Hà Giang) giai đoạn 2007-2025 đã được UBND tỉnh Hà Giang phê duyệt tại Quyết định 4611/QĐ-UBND ngày 31/12/2008 (trong quy hoạch tại vị trí này là đất đồi núi chưa quy hoạch chức năng sử dụng) và không phù hợp với quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Xây dựng hạng mục trạm nghiền sàng: (Công trình công nghiệp cấp III; thẩm quyền cấp phép xây dựng thuộc UBND thành phố Hà Giang quy định tại khoản 3, Điều 103, Luật xây dựng năm 2014).
Giai đoạn thực hiện dự án từ tháng 8/2014 đến 31/12/2015: Khởi công xây dựng công trình không có Giấy phép xây dựng.
Giai đoạn điều chỉnh dự án từ tháng 9/2019 đến thời điểm thanh tra: Khởi công xây dựng công trình không có Giấy phép xây dựng theo quy định.
Trong lĩnh vực khoáng sản, các năm từ 2015 đến 2020 đơn vị đều khai thác vượt so với công suất 10.000 mỏ nguyên khai/năm được cấp phép; Khai thác mỏ vượt ranh giới khu vực cấp phép khai thác (theo bề mặt) từ 50% đến dưới 100%; Khai thác không đúng trình tự khai thác, hệ thống khai thác trong dự án đầu tư mà chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép bằng văn bản; (tự ý lắp đặt thêm 02 trạm nghiền, 06 băng truyền để chế biến đá khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép thực hiện; không thực hiện việc cắt tầng khai thác theo dự án thiết kế).
Không quản lý, để mất mốc các điểm khép góc khu vực khai thác khoáng sản đã được bàn giao; Không kiểm soát, thống kê sản lượng khoáng sản khai thác thực tế qua trạm cân.
Về lĩnh vực đất đai, Công ty không sử dụng đất theo đúng ranh giới thửa đất được UBND tỉnh cho thuê; lấn, chiếm diện tích 28,750,7 m2 đất rừng sản xuất do Nhà nước quản lý để sử dụng vào mục đích sản xuất VLXD (khai thác đá, làm mặt bằng sân công nghiệp, bãi thải đất đá và công trình phụ trợ) tại khu vực đô thị; sử dụng đất, thực hiện giao dịch (thuê, mượn) về quyền sử dụng đất nhưng không đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Trong lĩnh vực sử dụng vật liệu nổ công nghiệp (VLNCN), Công ty thực hiện xuất kho theo ngày mà không thực hiện xuất kho theo từng hộ chiếu và không nhập kho số vật liệu nổ còn thừa sau khi kết thúc nổ.
Công ty cũng sử dụng VLNCN cả phía ngoài phạm vi được cấp phép khai thác khoáng sản theo Giấy phép số 2444/GP-UBND, ngày 21/11/2014 của UBND tỉnh Hà Giang.
Trong giai đoạn 2015-2019, số lượng VLNCN sử dụng vượt quá so với định mức, nhu cầu sử dụng VLNCN trong Báo cáo kinh tế kỹ thuật của dự án đã được thẩm định, phê duyệt (mức 2.500 kg/năm đối với chỉ tiêu sử dụng VLNCN 0,25 kg/m3 đá nguyên khai), tổng khối lượng vượt: 85.036 kg.
Tại lĩnh vực bảo vệ môi trường, đã tự điều chỉnh vị trí trạm nghiền sàng và hệ thống phun sương đi kèm; điều chỉnh vị trí xây dựng hệ thống hố lăng và tuyến mương thoát nước mưa bề mặt; điều chỉnh vị trí và diện tích kho chứa chất thải nguy hại không đúng với báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt.
Công ty cũng không được cấp giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành dự án nhưng đã đưa dự án đi vào hoạt động. Thiếu báo cáo quản lý chất thải nguy hại các năm các năm 2015, 2016 gửi Sở Tài nguyên và Môi trường.
Lĩnh vực thuế, phí qua thanh tra phát hiện chênh lệch số thuế, phí Công ty Hải Phú chưa nộp vào Ngân sách Nhà nước, với tổng số tiền là: 975.971.427 đồng, trong đó: Thuế GTGT: 440.000.294 đồng; Thuế tài nguyên: 440.003.294 đồng; Phí Bảo vệ môi trường: 95.966.839 đồng. Nguyên nhân do Công ty Hải Phú không kê khai đầy đủ, sản lượng tăng thêm so với hồ sơ quyết toán thuế gửi cơ quan thuế là 31.988,95m.
Trong lĩnh vực an toàn, vệ sinh lao động, Công ty không thực hiện báo cáo định kỳ hằng năm về tình hình tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định.
Không thực hiện phân loại đầy đủ đối với lao động làm công việc độc hại, nguy hiểm và đặc biệt độc hại, nguy hiểm đối với người lao động.
Đối với dự án đầu tư xây dựng Trạm trộn bê tông, dây truyền sản xuất cột điện bê tông ly tâm dự ứng lực, gạch không nung và các cấu kiện bê tông đúc sẵn.Về lĩnh vực đầu tư Công ty Hải Phú đã không triển khai thực hiện dự án theo đúng nội dung GCNĐKĐT được cấp (tự ý cho Công ty Hưng Phụng thực hiện dự án, không có hợp đồng, không có văn bản đồng ý của cấp có thẩm quyền, Cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn cho phép); Tổng số vốn đầu tư dự án giảm 3.694.500.000 đồng So với vốn đầu tư đăng ký tại Giấy chứng nhận đầu tư được cấp.
Công ty Hải Phú thực hiện chế độ báo cáo đối với dự án chưa đầy đủ, đảm bảo theo quy định (chưa có báo cáo tháng, quý hàng năm).
Về lĩnh vực xây dựng, Công ty Hải Phú không tổ chức lập Báo cáo kinh tế kỹ thuật dự án đầu tư xây dựng, không trình cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định và không tổ chức phê duyệt dự án theo quy định.
Xây dựng công trình lấn chiếm diện tích đang được quản lý sử dụng hợp pháp của tổ chức khác.
Về lĩnh vực đất đai, Công ty Hải Phú không lập hồ sơ xin thuê đất để thực hiện theo quy định của pháp luật; lấn, chiếm diện tích 20.674,3 m2 đất phi nông nghiệp (đất sản xuất vật liệu xây dựng) do Nhà nước quản lý để làm mặt bằng chế biến, sản xuất vật liệu xây dựng tại khu vực đô thị; sử dụng đất, thực hiện giao dịch (thuê, mượn) về quyền sử dụng đất nhưng không đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, dự án không có báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt theo quy định, vi phạm điểm d khoản 4 Điều 11 Nghị định số 155/2016/NĐ-CP.
Khắc phục sai phạm
Trước hàng loạt những sai phạm đó, kết luận thanh tra cũng đề ra biện pháp xử lý cụ thể, yêu cầu Công ty Hải Phú lập hồ sơ đóng cửa mỏ trước thời hạn; chấm dứt hoạt động và thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
Xử lý vi phạm hành chính đối với các hành vi phạm hành chính của Công ty Hải Phú, gồm: Lĩnh vực xây dựng: Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi khởi công xây dựng hạng mục công trình điều chỉnh vị trí Trạm nghiền sàng do không có giấy phép xây dựng, buộc tháo dỡ công trình xây dựng vi phạm theo quy định.
Về lĩnh vực khoáng sản, xử phạt vi phạm hành chính về hành vi không kiểm soát, thống kê sản lượng khoáng sản khai thác thực tế qua trạm cân đối với Công ty Hải Phú.
Lĩnh vực đất đai, xử lý vi phạm hành chính về hành vi lấn, chiếm diện tích 28.750,7 m2 đất rừng sản xuất do Nhà nước quản lý để sử dụng vào mục đích sản xuất vật liệu xây dựng (khai thác đá, làm mặt bằng sân công nghiệp, bãi thải đất đá và công trình phụ trợ) tại khu vực đô thị.
Áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, buộc trả lại toàn bộ diện tích đất đã lấn chiếm để giao cho UBND phường Ngọc Hà quản lý, theo quy định.
Dự án đầu tư xây dựng Trạm trộn bê tông, dây truyền sản xuất cột điện bê tông ly tâm dự ứng lực, gạch không nung và các cấu kiện bê tông đúc sẵn của Công ty Hải Phú.
Về lĩnh vực VLNCN: Xử lý vi phạm hành chính các hành vi vi phạm, gồm: Thực hiện xuất kho theo ngày mà không thực hiện xuất kho theo từng hộ chiếu nổ mìn, không nhập kho số vật liệu nổ còn thừa sau khi kết thúc nổ và sử dụng VLNCN cả phía ngoài phạm vi được cấp phép khai thác khoáng sản theo Giấy phép số 2444/GP-UBND
Đồng thời, yêu cầu Công ty Hải Phú trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày kết luận thanh tra phải hoàn thành các nghĩa vụ sau: Thực hiện các giải pháp đưa khu vực đã khai thác vượt ra ngoài phạm vi khai thác về trạng thái an toàn mỏ; Nộp bổ sung với số tiền thuế tài nguyên, thuế giá trị gia tăng, phí bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản do kê khai thiếu của năm 2017 và 2019, tổng số tiền phải nộp là: 975.971.427 đồng.
Trả lại toàn bộ diện tích đã thuê (mượn) cho các hộ gia đình, cá nhân (nếu trên), sử dụng theo đúng ranh giới, mục đích sử dụng đất được giao.
Đối với 72kg thuốc nổ nhũ tương (NSX: 17/9/2019. HSD: 6 tháng kể từ ngày sản xuất) hiện nay còn tồn trong kho của Công ty, yêu cầu Công ty Hải Phú xử lý theo quy định tại QCVN 01:2014/BCT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn trong sản xuất, thử nghiệm, nghiệm thu, bảo quản, vận chuyển, sử dụng, tiêu hủy vật liệu nổ công nghiệp và bảo quản tiền chất thuốc nổ ban hành kèm theo thông tư số 32/2014/TT-BCT, ngày 21/11/2013 của Bộ Công thương.
Riêng dự án đầu tư xây dựng Trạm trộn bê tông, dây truyền sản xuất cột điện bê tông ly tâm dự ứng lực, gạch không nung và các cấu kiện bê tông đúc sẵn phải chấm dứt hoạt động và thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
Giao Chủ tịch UBND thành phố Hà Giang xử lý các hành vi vi phạm hành chính đối với các hộ gia đình, cá nhân đã được UBND thành phố cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng diện tích 13.540,6 m2 nhưng không sử dụng đất mà cho Công ty Hải Phú thuê, mượn để thực hiện dự án, gồm: dự án khai thác đá vôi là 6.421,1 m2 và dự án trạm trộn bê tông là 7.119,5 m2 nhưng không đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền, sử dụng đất không đúng mục đích được giao (Chi tiết Biểu 01 và Biểu 03 kèm theo).
Chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính theo đúng quy định; xác định danh giới, mốc giới diện tích đã cấp Giấy chứng nhận các hộ gia đình, cá nhân và ranh giới, mốc giới diện tích Công ty Hải Phú đã lấn chiếm để lập hồ sơ thu hồi đất gửi Sở TN&MT thẩm định, trình UBND tỉnh quyết định.
Tăng cường công tác kiểm tra giám sát trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn phường, phát hiện xử lý kịp thời những sai phạm về đất đai, xây dựng, môi trường ...
Đồng thời, kết luận cũng giao lãnh đạo các sở phải thực hiện, chỉ đạo, khắc phục sai phạm theo thẩm quyền, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan đến các sai phạm của Công ty Hải Phú tại 02 dự án nêu trên. Chỉ đạo Chủ tịch UBND phường Ngọc Hà tăng cường công tác kiểm tra giám sát trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn.
Biên Giới - Pháp luật Plus