Ô nhiễm không khí vọt lên ngưỡng nguy hại, lan rộng

6h sáng nay, điểm quan trắc  của Tổng cục Môi trường tại 556 Nguyễn Văn Cừ ghi nhận chất lượng không khí (chỉ số AQI) lên tới 341, ngưỡng nâu theo các tính chỉ số AQI của Mỹ và ngưỡng nguy hại theo cách tính AQI của Việt Nam. Đây là ngưỡng ô nhiễm cao nhất trong thang bậc ô nhiễm không khí, ảnh hưởng nguy hiểm đến sức khỏe tất cả mọi người. Với mức ô nhiễm này, khuyến cáo tất cả mọi người bao gồm cả nhóm nhạy cảm là trẻ em, người già, người mắc bệnh hô hấp và nhóm khỏe mạnh đều phải ở trong nhà.

Hệ thống quan trắc không khí PAMAir cũng ghi nhận ô nhiễm không khí đặc biệt nghiêm trọng vào sáng nay khi điểm đo ở Hàng Quạt lên ngưỡng nâu-nguy hại với chỉ số AQI lúc 6h sáng nay lên 324. Nhiều điểm đo xấp xỉ ngưỡng nguy hại như Nguyễn Chế Nghĩa (Thanh Xuân) là 299, điểm đo Phạm Tuấn Tài (Cầu Giấy) là 295.  Hầu hết các điểm đo của hệ thống này ở ngưỡng tím – ngưỡng rất có hại cho sức khỏe mọi người.

Ô nhiễm không dừng ở Hà Nội mà lan ra toàn miền Bắc và các tỉnh Bắc Trung bộ bao gồm cả điểm đo các tỉnh miền núi phía Bắc như Việt Trì, Tuyên Quang, Thái Nguyên, các tỉnh đồng bằng sông Hồng Hải Phòng, Hưng Yên, Hải Dương, Ninh Bình, Thái Bình-hầu hết ở ngưỡng đỏ, xấp xỉ ngưỡng tím.

Như vậy, Hà Nội và các tỉnh miền Bắc đã trải qua một tuần ô nhiễm không khí cực kỳ nghiêm trọng với xu hướng ô nhiễm tăng dần lên, từ ngưỡng đỏ, qua ngưỡng tím, sáng nay lên ngưỡng nguy hại.

Theo Tổng cục Môi trường, chất lượng không khí tại Hà Nội đang có xu hướng đi xuống, nồng độ PM2.5 tăng dần qua các ngày. Ô nhiễm đặc biệt nghiêm trọng diễn ra vào buổi sáng và chiều tối, cải thiện vào buổi chiều. Khoảng thời gian ghi nhận có nồng độ PM2.5 tăng cao vào lúc nửa đêm buổi sáng, đó là các khoảng thời gian lặng gió và hiện tượng nghịch nhiệt dễ xảy ra.

Từ trưa chiều, ánh nắng mặt trời đốt nóng lớp không khí sát mặt đất, các chất ô nhiễm trong không khí được phát tán, chất lượng không khí sẽ được cải thiện. Vào buổi tối nhiệt độ của lớp không khí sát mặt đất giảm nhanh hơn các lớp không khí phía trên do quá trình bức xạ hồng ngoại, dẫn đến hiện tượng nghịch nhiệt.

Tổng cục Môi trường cho biết, những ngày tới, theo thông tin dự báo thời tiết, Hà Nội đang trong giai đoạn hanh khô, tốc độ gió thấp, ban ngày có nắng, đó là các điều kiện dễ xảy ra hiện tượng nghịch nhiệt. Vì vậy, các chất ô nhiễm trong không khí, trong đó có PM2.5 không thể phát tán lên cao và đi xa. Những ngày tới, chất lượng không khí có thể vẫn duy trì ở mức kém, đặc biệt là khoảng thời gian ban đêm và đầu giờ sáng. Người dân không mở cửa sổ, hạn chế tập thể dục ngoài trời vào buổi sáng và nên sử dụng khẩu trang chống bụi khi ra đường.

Các chuyên gia môi trường cảnh báo, người dân nên thường xuyên cập nhật chất lượng không khí tại các website như cem.gov.vn (của Tổng cục Môi trường), aqicn.org (Đại sứ quán Mỹ) hay ứng dụng PAMAir để biết chất lượng không khí. Ô nhiễm từ ngưỡng đỏ, tím, nâu, người dân nên hạn chế ra đường. Trường hợp ra ngoài nên đeo khẩu trang chống bụi mịn PM2.5.

Nhiều báo cáo khoa học về chất lượng không khí Hà Nội cho thấy, mùa đông là mùa ô nhiễm không khí nghiêm trọng khi hiện tượng thời tiết nghịch nhiệt thường xuyên xảy ra khiến chất ô nhiễm không khuếch tán được mà lắng đọng tại lớp khí quyển sát bề mặt, gây ô nhiễm nghiêm trọng. Từ cuối tháng 8 đến nay, Hà Nội đã trải qua 4 đợt ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Trong đó có đợt ô nhiễm không khí cuối tháng 9 kéo dài hơn 10 ngày với nhiều ngày ở ngưỡng tím.