Những ca bệnh phổi bí ẩn liên quan tới thuốc lá điện tử khiến kháng sinh "bó tay"

Kháng sinh không có tác dụng

Các nhà sản xuất và người ủng hộ thuốc lá điện tử thường nhấn mạnh vào tính "an toàn hơn thuốc lá truyền thống" của sản phẩm. Tuy nhiên, một báo cáo của Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Quốc gia Hoa Kỳ cho thấy thuốc lá điện tử vẫn tạo ra một loạt các chất độc hại khi hóa hơi và chúng vẫn gây nguy cơ cho sức khỏe.

Với lịch sử xuất hiện chỉ khoảng 10 năm trở lại đây, chúng ta hiện chưa thể đánh giá những tác hại dài hạn của thuốc lá điện tử lên sức khỏe người sử dụng, đặc biệt là thanh thiếu niên, Chapman cho biết. Các tác hại ngắn hạn thì đã rõ, bao gồm việc bị ho, thở khò khè và tăng nguy cơ lên cơn hen.

Thực tế tại Mỹ đã phát hiện gần 100 ca bệnh phổi bí ẩn liên quan đến thuốc lá điện tử các triệu chứng của nó giống với viêm phổi, nhưng điều trị kháng sinh lại không có tác dụng. Các quan chức y tế cho biết họ đang tích cực điều tra các bệnh án này, nhằm đưa ra những cảnh báo về nguy cơ của loại hình hút thuốc vốn bị nhầm tưởng là an toàn này.

Các ca bệnh xuất hiện ở 14 tiểu bang, 94 bệnh nhân trong đó có cả thanh thiếu niên báo cáo triệu chứng khó thở và đau tức ngực. Một số còn bị sốt, ho, nôn và tiêu chảy. Ban đầu, các bác sĩ nghĩ rằng đó chỉ là các triệu chứng nhẹ của bệnh truyền nhiễm do virus hoặc viêm phổi do vi khuẩn. Tuy nhiên, biện pháp điều trị thông thường như kháng sinh đã không có tác dụng.

Bệnh tình của các bệnh nhân tiếp tục xấu đi, một số người suy hô hấp đến mức độ phải đặt máy thở. Bà Kathy Harben, phát ngôn viên Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh dịch Hoa Kỳ (CDC) cho biết, không hề có bằng chứng cho thấy các bệnh truyền nhiễm là thủ phạm phía sau các ca bệnh phổi bí ẩn được phát hiện. Thế nhưng, điểm chung của các bệnh nhân là họ có sử dụng thuốc lá điện tử.

Cụ thể, các bệnh nhân thú nhận rằng mình đã sử dụng thuốc lá điện tử dạng vape, hút hơi của nhiều loại chất bao gồm nicotine, các hợp chất có nguồn gốc từ cây cần sa và thậm chí là các hợp chất mà họ tự pha chế tại nhà. Các triệu chứng của họ được đối chiếu với tình trạng tổn thương phổi cấp tính.

“Chẩn đoán những trường hợp này là cực kỳ phức tạp, vì các triệu chứng có thể giống một bệnh nhiễm trùng thông thường, nhưng tổn thương phổi cấp do thuốc lá điện tử có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng phải nhập viện và điều trị kéo dài”, Emily Chapman, giám đốc y tế tại Children’s Minnesota, hệ thống y tế chuyên điều trị bệnh phổi cho thanh thiếu niên từ 16-18 tuổi cho biết.

“Bệnh nhân lúc này cần phải được điều trị đúng cách, nếu không chức năng hô hấp của bệnh nhân có thể tiếp tục bị suy giảm”. CDC cho biết họ đã làm việc với các sở y tế ở ít nhất 5 bang, bao gồm California, Illinois, Indiana, Minnesota và Wisconsin để xác định nguyên nhân sau khi "một loạt các bệnh phổi liên quan đến việc hút thuốc lá điện tử" đã được báo cáo ở thanh thiếu niên.

Nhấn mạnh mối lo ngại ngày càng tăng với thuốc lá điện tử, CDC cho biết họ đã thông báo tới các hệ thống chăm sóc sức khỏe và bác sĩ lâm sàng trên khắp nước Mỹ về các ca bệnh này cùng những triệu chứng cần theo dõi.
 
Sở y tế của từng tiểu bang cũng đã phát đi những cảnh báo riêng. Trong tuyên bố của mình, Sở Y tế New York cho biết họ đang tích cực điều tra 11 trường hợp bệnh phổi ở những người sử dụng thuốc lá điện tử được báo cáo. Các bệnh viện và đơn vị chăm sóc sức khỏe trên toàn tiểu bang đã được yêu cầu cần lưu ý đến căn bệnh này.

Thuốc lá điện tử không an toàn hơn thuốc lá truyền thống

Bệnh nhân phổ biến trong độ tuổi từ 18 đến 49, và nhiều người đã báo cáo việc sử dụng các sản phẩm có chứa cần sa, theo Sở Y tế New York. Trong khi đó, Sở Y tế bang Minnesota cũng cảnh báo hút vape là nguyên nhân gây ra các vấn đề về hô hấp chấn thương phổi và bệnh tật không rõ nguyên nhân. Họ yêu cầu các bác sĩ lâm sàng tìm kiếm các ca bệnh này và báo cáo về với sở.

Nghiên cứu mới công bố trên Tạp chí Sinh lý học Mỹ cảnh báo: Một số chất phụ gia và hương liệu trong thuốc lá điện tử có thể gây hại tương đương thậm chí hơn cả thuốc lá điếu truyền thống. Các nhà nghiên cứu chứng minh các thành phần này gây suy giảm chức năng và tăng nguy cơ viêm phổi ở chuột. Mặc dù các tác động có thể không kéo dài, nghiên cứu nhấn mạnh một thực tế rằng nguy cơ tiềm ẩn từ thuốc lá điện tử vẫn chưa được nghiên cứu kỹ.

Bỏ qua điều này, các nhà sản xuất và kinh doanh thuốc lá điện tử vẫn quảng cáo đó là phương pháp thay thế ít gây hại hơn thuốc lá truyền thống. Thuốc lá điện tử là các thiết bị hóa hơi chất lỏng, mô phỏng lại hoạt động hút thuốc lá điếu truyền thống. Các chất lỏng có thể bơm lại nhiều lần vào thiết bị, thường chứa nicotine, hương liệu và Propylene glycol, một chất phụ gia thực phẩm không màu, không mùi vẫn thường được sử dụng trong nhiều thực phẩm và đồ uống chế biến.

Nó cũng được dùng làm dung môi cho một số loại dược phẩm. Từ trước đến nay, các thiết bị thuốc lá điện tử và dung dịch hóa hơi còn được gọi là tinh dầu thường lách được nhiều quy định về an toàn khi sử dụng. Những ảnh hưởng sức khỏe lâu dài của chúng không được phổ biến rộng rãi, dẫn đến nhiều người tin chắc rằng thuốc lá hóa hơi đỡ hại hơn thuốc lá điếu thông thường.

Để chứng minh điều ngược lại có thể xảy ra, các tác giả nghiên cứu trên Tạp chí Sinh lý học Mỹ đã phơi nhiễm 3 nhóm chuột với các loại tinh dầu thuốc lá điện tử chứa thành phần khác nhau. Nhóm thứ nhất bị phơi nhiễm với hơi chứa propylene glycol và glycerol thực vật, một chất lỏng không mùi có nguồn gốc từ dầu thực vật. Nhóm thứ hai phơi nhiễm với hơi chứa propylene glycol và nicotine.

Nhóm thứ ba phơi nhiễm với hơi chứa propylene glycol, nicotine và hương liệu thuốc lá. Ba nhóm được so sánh với một nhóm chuột phơi nhiễm với khói thuốc lá điếu thông thường, nhóm "thuốc lá điếu" và một nhóm chuột được đặt dưới không khí y tế, khí sạch không mùi, không màu, không vị chứa các thành phần như không khí chúng ta hít thở hàng ngày.

Kết quả, nhóm nghiên cứu nhận thấy sự gia tăng của các dấu hiệu viêm, chất nhầy và suy giảm chức năng phổi trong cả 3 nhóm propylene, propylene + nicotine và hương liệu ngay sau ba ngày. Sau 4 tuần, các tác động tiêu cực lên nhóm propylene giảm xuống, gợi ý chất phụ gia này chỉ gây kích ứng tạm thời.

Nhưng ngược lại, phơi nhiễm kéo dài làm tăng nồng độ 2 protein gây viêm trong nhóm hương liệu, gợi ý các thành phần này trong thuốc lá điện tử không an toàn. Đáng ngạc nhiên hơn nữa, mức stress oxy hóa – stress ở mức tế bào – trong nhóm chuột phơi nhiễm với hơi hương liệu còn cao hơn cả nhóm phơi nhiễm với khói thuốc lá điếu.