Có 3 phương thức lây truyền chủ yếu: lây truyền qua không khí- ở đây là lây qua việc tiếp xúc với giọt nước bọt từ người ho, hắt hơi, sổ mũi vào đường hô hấp; lây trực tiếp- khi tiếp xúc với người bệnh, bắt tay người bệnh nếu không thực hiện biện pháp phòng bệnh, rửa tay với xà phòng; và lây truyền từ bề mặt đã nhiễm bẩn.
Khi ho, hắt hơi, virus này không lơ lửng trên không khí vì thế nguy cơ lây không khí thấp, chủ yếu lây qua tiếp xúc. Khi ra ngoài, tồn tại trên bề mặt gỗ, đá, sắt, thép, vải... Thời gian tồn tại của virus khá lâu. Khi đó sờ tay vào bề mặt nhiễm khuẩn rồi đưa lên mắt mũi miệng là đường lây truyền đáng quan ngại. Đường thứ 4 là qua phân trong trường hợp chăm sóc người nhiễm thường không có, chưa có kiểm chứng về khoa học. Đường lây "bụi khí" chưa được WHO nhắc đến.
Virus corona lây qua “bụi khí” chỉ là sai sót trong dịch thuật
Theo các chuyên gia, đường lây "bụi khí" liên quan nhiều đến lỗi dịch thuật. Trước đó, phát biểu tại một cuộc họp báo ở Thượng Hải (Trung Quốc) ngày 8/2, ông Tăng Quần (Zeng Qun) - Phó Cục trưởng Cục Dân chính thành phố Thượng Hải, cho biết các chuyên gia y tế và phòng ngừa dịch đã xác định nCoV có thể lây qua aerosol, theo Tân Hoa xã.
Liên quan đến thông tin virus corona lây qua bụi khí, BS Trương Hữu Khanh, điều hành khoa Nhiễm Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 khẳng định, việc dịch thuật từ ngữ aerosol đã có sự nhầm lẫn giữa “bụi khí” và “khí dung” dẫn tới sự hiểu lầm. Thông tin virus corona lây qua “bụi khí” đang khiến cộng đồng lo ngại về đường lây nhiễm “khủng khiếp” mà nó gây ra.
“Thông tin các nhà khoa học Thượng Hải, Trung Quốc chứng minh và công bố là virus corona lây qua khí dung. Thuật ngữ y khoa của họ được dịch theo tiếng Anh là “khí dung” nhưng khi dịch thuật sang tiếng Việt thì đã sử dụng thuật ngữ không chuẩn xác là “bụi khí”. Điều này dẫn tới sự nguy hiểm khi cộng đồng hiểu rằng, virus corona có thể lây qua “bụi khí” bay lơ lửng ngoài không trung", BS Khanh cho biết.
Theo BS Khanh, nếu hiểu theo thuật ngữ aerosol theo nghĩa “bụi khí” thì sự phát tán dịch là vô cùng khủng khiếp. Tuy nhiên, trên thực tế thuật ngữ aerosol hiểu chính xác là “khí dung” nó không liên quan gì đến người bình thường cả mà nó chỉ khu trú trong nhóm người bệnh.
Khí dung là phương pháp xông mũi họng thông qua một mặt nạ đặc biệt trong điều trị các bệnh lý đường hô hấp như viêm mũi họng, viêm phế quản... Phương pháp xông khí dung cần được chỉ định của bác sĩ và chỉ sử dụng trong các bệnh viện, cơ sở y tế. Vì vậy, con đường phát tán dịch qua khí dung chỉ diễn ra ở các bệnh viện mà cụ thể là những phòng bệnh có bệnh nhân sử dụng phương pháp này.
Phương pháp xông khí dung cần được chỉ định với bác sĩ và chỉ được sử dụng trong các bệnh viện, cơ sở y tế. Việc khí dung luôn phải đảm bảo vệ sinh máy, dây, bộ dụng cụ khí dung bằng cách hấp ở nhiệt độ theo tiêu chuẩn.
Ngay với các bệnh viêm đường hô hấp phải dùng khí dung, các bác sĩ cũng không khuyến khích các gia đình tự khí dung cho con, dùng chung bộ dụng cụ vì hoàn toàn có khả năng lây nhiễm các bệnh qua đường hô hấp khác.
"Đảm bảo vệ sinh trong khí dung rất quan trọng, bộ dây, bộ dụng cụ luôn phải được hấp tiệt trùng, đảm bảo vô trùng trước khi cho trẻ khí dung", PGS.TS Trần Minh Điển, Phó Giám đốc BV Nhi Trung ương cho biết.
Vì thế, với 3 đường lây truyền đã được cảnh báo, người dân vẫn cần thực hiện theo các lời khuyên phòng dịch. Đặc trưng của virus này khi ho, hắt hơi, virus không lơ lửng trong không khí, mà bám khá lâu vào các bề mặt gỗ, đá, sắt.... Khi tay chạm vào các bề mặt và sờ lên mắt, mũi, miệng sẽ lây bệnh. Vì thế, phải rửa tay nhiều lần trong ngày.
Bên cạnh đó, hạn chế tiếp xúc người bệnh, khi chăm sóc người bệnh phải thực hiện phương pháp phòng dịch, đeo khẩu trang y tế; hạn chế đến nơi đông người; thực hiện ăn chín uống sôi và đặc biệt là vệ sinh bàn tay thường xuyên.
Bộ Y tế thông tin thêm, virus này lây trong thời gian ủ bệnh, nghĩa là lây ngay trong giai đoạn khi người bệnh không có triệu chứng. Có thể có người có triệu chứng rất nhẹ, chỉ biểu hiện đau mỏi cơ sốt nhẹ, ho rất nhiều, nhưng thực chất bị bệnh này nên dễ bỏ sót một số trường hợp.